«Ja nie danosiŭ, my ž siabrujem». Jak apraŭdvajucca vykrytyja stukačy
Kibierpartyzany apubličyli 40 tysiač zvarotaŭ, dasłanych u KDB ź vieraśnia 2014 pa žnivień 2023 hoda. Siarod biessensoŭnaha spamu i prośbaŭ dapamahčy z pošukami infarmacyi pra represavanych svajakoŭ tam jość i kłasičnyja danosy.
«Naša Niva» dazvaniłasia niekalkim danosčykam, kab daviedacca pra ich matyvacyju i toje, što im kaža sumleńnie.
«Vaźmu pałku i pa dupie nadaju»
«Dobry dzień, sumniavaŭsia, ci varta heta rabić, ale paśla zabojstva aficera ŭsie sumnievy adpali… K.V., nastaŭnik niamieckaj movy ŭ škole, na chvali pratestaŭ nieadnarazova vyviešvaŭ bčb ściah u siabie ŭ dvary, jaho ziać ź siabram prymali aktyŭny ŭdzieł u pratestach… Palak, nienavidzić uładu… Rehularna vyvozić kłasy na pryrodu, pra što jon kaža, nieviadoma», — hučyć tekst adnaho sa zvarotaŭ ad Siarhieja Konanava z ahraharadka Voŭpa Vaŭkavyskaha rajona Hrodzienskaj vobłaści.
U telefonnaj razmovie Konanaŭ admaŭlaje, što danosiŭ na K.V.: «My ž siabrujem». Ale pry hetym dadaŭ, što prasiŭ KDB i milicyju razabracca ź inšym susiedam, jaki nazyvaŭ jaho «łukašystam, pucinskim prydurkam i ruskim fašystam».
«Jon z žonkaj abražaŭ mianie niekalki razoŭ dniom, a potym uviečary pryjšli, i tam videarehistratar na mašynie ŭsio zafiksavaŭ. Ja ž rasijanin, i ja dobra staŭlusia da Łukašenki, da Pucina, da śpiecyjalnaj vajennaj apieracyi — i za heta mianie tak abłajali. Ja napisaŭ na ich u KDB i palicyju. Ciapier nie kamunikujem, a raniej usio było dobra, kazan jany ŭ mianie brali raz na tydzień», — raspavioŭ Siarhiej Anatoljevič.
«NN»: Danyja z vami apublikavali ŭ internecie siarod inšych danosčykaŭ. Jak vam — žyć u takim statusie ciapier?
— A mnie ŭsio roŭna. Chaj ludzi kažuć, što chočuć. Kali treba budzie abaranicca — vaźmu pałku i pa dupie nadaju kamu treba.
«Ja nie danosiŭ, ja paviedamiŭ pra złačynstva»
Alaksandr Dziaško z Kopišča paprasiŭ zavieści kryminalnuju spravu suprać svajho paplečnika, jaki, na jaho dumku, «ustupiŭ va Ukrainie ŭ adzin z nacysckich bataljonaŭ»:
«Pa infarmacyi, jakuju ja maju, jon źjaŭlajecca prapaviednikam adnoj z baptysckich cerkvaŭ Minska… Miarkuju, što svaimi dziejańniami Andrej Kušniaroŭ ździejśniŭ złačynstva i pa zakonach našaj krainy pavinien nieści kryminalnuju adkaznaść», — zaklikaje Dziaško.
Raniej my raskazvali historyju Andreja Kušniarova — prahramista, jaki dałučyŭsia da pałka Kalinoŭskaha. Samaje pikantnaje ŭ situacyi toje, što Kušniaroŭ i Dziaško — byłyja paplečniki pa «Demakratyčnym sajuzie», dzie apošni źjaŭlajecca namieśnikam staršyni arhkamiteta. «Demakratyčny sajuz» — partyja, jakaja była stvoranaja pad kryłom Vaskrasienskaha. Siarod inšych udzielnikaŭ u joj byli byłyja členy štaba Valeryja Capkały. Dziaško, u pryvatnaści, adkazvaŭ tam za biaśpieku. Ciapier jon aktyŭna vystupaje na biełaruskich dziaržkanałach jak pradstaŭnik «apazicyi», jaki padtrymlivaje vajnu.
«Ja nie danosiŭ, ja paviedamiŭ pra złačynstva. U nas jość taki artykuł u Kryminalnym kodeksie — «Pakryvalnictva złačynstvaŭ». Kali b ja nie paviedamiŭ pra Kušniarova, to heta było b pakryvalnictva fakta złačynstva, pra jaki nam stała viadoma. Jon publikavaŭ fota, dzie sa zbrojaj u rukach, i ledź nie zihuje tam «Chajl Hitler!», — kamientuje svaju matyvacyju Dziaško.
«NN»: Što b vy adčuli, kali b pa vašym danosie čałavieka pasadzili?
— Heta nie danos, jašče raz. My pastupili pa zakonie, zafiksavaŭšy prykmiety ŭčynienaha złačynstva. Jaho niebiaśpieku i pravamiernaść chaj vyznačaje sud. I jamu nie škada zabivać ludziej va Ukrainie? Čamu mnie pavinna jaho być škada?
«NN»: Nakolki vy daviarajecie biełaruskaj sudovaj, siłavoj sistemie ŭ situacyi, kali ludziej zatrymlivajuć i žorstka karajuć navat za pieśniu na ŭkrainskaj movie jak prajavu salidarnaści z susiedniaj krainaj?
— A jak nie daviarać? Sud jon va ŭsich krainach dla hetaha: kali navat z vynikam budzieš nie zhodny — padavaj potym apielacyju.
«Ja nie danosčyca, ja skazała praŭdu!»
46-hadovaja Alena Bialkievič žyvie ŭ Minsku na vulicy Haładzieda — pobač sa staličnym Čyžoŭskim rynkam. U žniŭni 2022 hoda jana źviarnułasia ŭ KDB z prośbaj pravieryć hetu «bčb-pamyjnicu».
«Prachodziačy mima šerahaŭ (na rynku — NN) pačuła, jak niekatoryja IP vychvalalisia, što chodziać na niesankcyjanavanyja mitynhi i čakajuć znoŭ, kab pajści. Adnyja ź ich supieraktyŭnyja: pradajuć harodninu i sadavinu. U abiedźviuch karotkija stryžki i jany padobnyja na ŁHBT. Inšaja IP abzyvała Prezidenta, kazała, što [dziaržaŭny] ściah vydumaŭ Prezident. Pradaje jana kavu, čaj. Ź joj usie źbirajucca i brudam palivajuć dziejnuju ŭładu. Rynak — BČB-pamyjnica. Administracyja rynku nijak na heta nie reahuje. Dziakuj za ŭvahu i Vašu pracu. Ź vielizarnaj da Vas pavahaj».
Razmova z Alenaj Leanidaŭnaj atrymałasia karotkaj:
«Chaj nie viaduć siabie nieprystojna, tady nie budu pisać zvaroty! — adrezała žančyna. — Ja nie danosčyca, ja skazała praŭdu!».
«NN»: Kali b hetych ludziej pasadzili ŭ turmu praz vas, vy b radavalisia?
«Nie radavałasia b i nie płakała! Zasłužyli!» — adkazała žančyna i kinuła słuchaŭku.
«Prašu dać pravavuju acenku vykazvańniam hramadzian Siarhieja Čałaha i Volhi Łojka»
U žniŭni 2020-ha žycharku Minska Juliju Marozavu tak uraziŭ artykuł žurnalistki Volhi Łojka i ekanamista Siarhiej Čałaha na Tut.by, što jana vyrašyła padzialicca ŭražańniami z kadebešnikami:
«Ja, Marozava Julija Uładzimiraŭna, prašu dać pravavuju acenku vykazvańniam hramadzian Siarhieja Čałaha i Volhi Łojka ŭ artykule, raźmieščanym na infarmacyjnym partale Tut.by «Stratehija ruchu pa lehalnym treku raptam akazałasia samaj niebiaśpiečnaj dla ŭłady. Čały pra vyniki vybaraŭ» na pradmiet najaŭnaści składu złačynstva pa artykule 130 KK RB (Raspalvańnie rasavaj, nacyjanalnaj, relihijnaj abo inšaj sacyjalnaj varažniečy)».
Padčas telefonnaj razmovy jana navat nie adrazu zhadała, pra što idzie havorka:
— Užo ž čatyry hady minuła. A što tam zdaryłasia?
«NN»: Volha Łojka ź inšymi kalehami była zatrymanaja 18 maja 2021-ha. Amal hod praviała ŭ SIZA.
— Značyć, u jaje była adpaviednaja dziejnaść, za jakuju adpraŭlajuć u turmu.
«NN»: Vy nie dumali, što ŭ tym liku vaš zvarot moh paŭpłyvać na los čałavieka?
— Mnie ŭsio roŭna. Ja nie viedaju sutnaści raźbiralnictva, pa maim heta zvarocie adbyłosia ci nie.
Pry hetym u kancy razmovy Julija Marozava paprasiła prybrać jaje telefon i danyja z publičnaj bazy, kali jość takaja opcyja.
Jak skłaŭsia los chłopca ź viadomaha žyćcieśćviardžalnaha fota studenckaha maršu-2020?7
Kamientary