Kult asoby Łukašenki ŭzmacniajecca, rastuć sumnievy ŭ pieramozie Ukrainy — analityki
Trendy, jakija ciapier nazirajucca ŭ hramadstvie, analityki apisali ŭ siomym vypusku spravazdačy «Biełaruskaha trekiera pieramien».
Daśledčyki dzielać biełarusaŭ na čatyry katehoryi: zaŭziatyja praciŭniki dziejnaj ułady, schilnyja nie daviarać uładzie, schilnyja joj daviarać i zaŭziatyja prychilniki. Siarod inšaha ŭ ich pytalisia: chto pieramahaje ŭ vajnie? I hety adkaz źmianiŭsia sa žniŭnia 2023-ha da maja 2024-ha.
U kožnaj z katehoryj vyrasła kolkaść tych, chto ličyć, što pieramahaje Rasija — na 9-12%. «Sumnievy ŭ pieramozie Ukrainy rastuć», — traktujuć sacyjołahi. Na heta ŭpłyvaje situacyja na froncie: daŭno nie čuvać pra vialikija pośpiechi ŭkrainskaj armii, pra vyzvaleńnie značnych terytoryj. Sacyjołah Filip Bikanaŭ adznačaje taksama surjoznaje rasčaravańnie prademakratyčnaj častki biełarusaŭ.
Jašče adna akaličnaść — siarod biełarusaŭ raście prychilnaść da naratyvaŭ, jakija, na dumku sacyjołahaŭ, možna adnieści da praŭładnych. Voś niekatoryja ź ich:
- Łukašenka robić usio, kab Biełaruś nie ŭciahnuli ŭ vajnu.
- U vypadku napadu na Biełaruś rasijskaja i biełaruskaja armii zmohuć abaranić krainu.
- ZŠA — hałoŭny raspalvalnik vojnaŭ u śviecie, jaki pieraśleduje praz heta svaje intaresy.
Analityk Pavieł Śluńkin kaža pra źmianšeńnie rasijskaj vajskovaj prysutnaści ŭ Biełarusi. Apošniuju hrupu rasijskich mabilizavanych, jakija prachodzili navučańnie ŭ Biełarusi, vyvieli jašče 23 lipienia 2023-ha, rasijskuju avijacyju vyvieli ŭ žniŭni 2023-ha. U našaj krainie zastałosia tolki niekalki socień vahnieraŭcaŭ, i bolšaść ź ich maje kantrakty ź biełaruskaj armijaj abo zajmajecca navučańniem biełaruskich vajskoŭcaŭ.
Łukašenka viartaje svaje pazicyi na mižnarodnaj arenie, raskazvaje Śluńkin: «Z 2020-ha biełaruskaja dypłamatyja pracuje nad pašyreńniem hieahrafii jaho sustreč. Vy, napeŭna, bačyli ŭ 2021-m paraŭnańnie sustreč Łukašenki z kolkaściu sustreč u Śviatłany Cichanoŭskaj, tady Łukašenka moh pachvalicca tolki vizitami ŭ Azierbajdžan, sustrečami z Pucinym i rasijskimi hubiernatarami. Ale za hety čas situacyja mocna źmianiłasia».
Paśla vybaraŭ 2020-ha, pavodle słovaŭ Śluńkina, Łukašenka sustrakaŭsia na vysokim ci najvyšejšym uzroŭni (prezidenty, premjer-ministry ci ministry) z pradstaŭnikami 28 dziaržaŭ, ale bolšaść hetych sustreč mieła miesca padčas suśvietnaha samitu pa źmienach klimatu, dzie prysutničaŭ Łukašenka.
Intehracyja z Rasijaj — toje, što my nazirajem z vysokaj intensiŭnaściu z 2020-ha. «My dahetul nie majem adzinaha parłamienta i ahulnaj valuty. Ale niahledziačy na adsutnaść radykalnych źmienaŭ na šlachu intehracyi, biełaruskija normy pavolna nabližajucca da rasijskich, razmyvajucca pravavyja, sacyjalnyja, narmatyŭnyja adroźnieńni pamiž krainami», — zaŭvažaje Śluńkin.
Prykłady takoj intehracyi — zajavy pra abjadnańnie śpisaŭ ekstremistaŭ i ekstremisckich resursaŭ dźviuch krain, a taksama zajava pasła Rasii ŭ Biełarusi Barysa Hryzłova pra stvareńnie adzinych na dźvie krainy padručnikaŭ historyi. Śluńkin taksama adznačaje, što vajennaja daktryna Biełarusi atrymlivaje ŭsio bolš antyzachodni charaktar.
Analityk Arciom Šrajbman źviartaje ŭvahu na toje, što ŭ biełaruskim hramadstvie nie pieršy hod praciahvajecca militaryzacyja. Hety trend maje tatalny charaktar i achoplivaje roznyja śfiery — da prykładu, kadravuju, adukacyjnuju palityku, zakanadaŭčyja źmieny. Ekśpiert zhadvaje źmieny ŭ antyterarystyčnym zakanadaŭstvie, jakija dali KDB bolš paŭnamoctvaŭ, u tym liku vykarystoŭvać ahniastrelnuju zbroju, a taksama rost kolkaści byłych siłavikoŭ siarod deputataŭ Pałaty pradstaŭnikoŭ i ŭ cełym na cyvilnych pasadach.
Jašče adzin trend, jaki adznačaje Šrajbman, — uzmacnieńnie kultu asoby Łukašenki. Usio čaściej sustrakajucca vykazvańni na hetuju temu ad biełaruskich aficyjnych asobaŭ, Akademija navuk źbirajecca vydavać tvory Łukašenki i ŭvieś pieršy dzień Usiebiełaruskaha narodnaha schodu byŭ pryśviečany ŭschvaleńniu palityka. Da 30-hodździa kiravańnia Łukašenki ŭ krainie rychtujuć maštabnuju prapahandysckuju kampaniju.
Sacyjołah Hienadź Koršunaŭ kaža pra imknieńnie ŭłady razburać infrastrukturu salidarnaści pamiž biełarusami ŭ krainie i za jaje miežami. Pad udar trapili i tyja vałanciory, chto pieradaje infarmacyju z sudoŭ. Taksama jon źviartaje ŭvahu na trend pad nazvaj «abviaščeńnie vajny dyjasparam» — heta prajaŭlajecca praz kryminalny pieraśled kandydataŭ u členy Kaardynacyjnaj rady, a taksama ŭdzielnikaŭ narodnych pasolstvaŭ i «analitykaŭ Cichanoŭskaj».
Pryncypijalna važnaj Koršunaŭ ličyć «spravu 104» — pieraśled niemiedyjnych biełarusaŭ zamiežža za toje, što jany ŭ krainach pražyvańnia prymali ŭdzieł u śviatkavańni Dnia Voli. Na dumku ekśpierta, heta značyć, što represii suprać dyjaspary ciapier mohuć dajści da luboha emihranta.
«Naša Niva» — bastyjon biełaruščyny
PADTRYMAĆŠrajbman miarkuje, što pytańnie «Pahoni» moža stać prablemnym u adnosinach Biełarusi i Litvy ŭ budučyni
«Znutry Biełarusi vajna ŭsprymajecca jak niešta dalokaje, nierealnaje, a zvonku — jak važnaje i zvyšdramatyčnaje» — sacyjołah Vardamacki
Astapienia: «Kali vy razzłujecie dzieda, to čaho dasiahniecie? Zadača — kožny dzień raźvivać Biełaruś»
Kamientary