Niedachop rabotnikaŭ u Biełarusi vyklikaŭ niečakany pabočny efiekt

Pra situacyju na rynku pracy razvažaje ŭ ahladzie akademičny dyrektar BEROC Leŭ Lvoŭski.

U Biełarusi ciapier adčuvajecca niedachop pracoŭnaj siły — na sajcie dziaržaŭnaj słužby zaniataści 170 tysiač vakansij (pra pryčyny «Naša Niva» padrabiaźniej pisała tut). Heta vymušaje kampanii padymać zarobki, kab pryciahnuć rabotnikaŭ. Dastatkova vysoki ŭzrovień zarobkaŭ pavialičvaje vydatki pradpryjemstvaŭ. U narmalnych umovach heta pryviało b da rostu inflacyi, adnak u Biełarusi hetaha nie adbyvajecca z-za administracyjnaha kantrolu cen.

Ale jość niečakany pabočny efiekt niedachopu śpiecyjalistaŭ — u dziaržsiektary vyrasła pradukcyjnaść pracy. Raniej tam była praźmiernaja zaniataść, a ciapier pracoŭnyja resursy vykarystoŭvajucca bolš racyjanalna.

U pryvatnym biznesie, dzie pradukcyjnaść pracy tradycyjna vyšejšaja, naadvarot nazirajecca jaje źnižeńnie. Heta šmat u čym źviazana ź niedachopam kvalifikavanych rabotnikaŭ. Va ŭmovach abmiežavanaha vybaru siarod kandydataŭ, kampanii vymušanyja najmać mienš daśviedčanych śpiecyjalistaŭ.

Pavialičyć

Tym nie mienš kadravy hoład moža być niadrennym uzrušeńniem, jakoje pryviadzie da pavyšeńnia efiektyŭnaści pracy ŭ doŭhaterminovaj pierśpiektyvie, ličyć Lvoŭski. Časta, kali ŭ krainach nie chapaje kadraŭ, pradpryjemstvy pačynajuć ukaraniać pracaźbierahalnyja technałohii. Asabliva kali ŭ pradpryjemstvaŭ jość hrošy na novyja inviestycyi.

Ci adbudziecca heta ŭ Biełarusi, budzie zaležać ad šmatlikich faktaraŭ. Pakul u nas abjom inviestycyj zastajecca na paraŭnalna nievysokim uzroŭni. Heta moža być źviazana z tym, što pradpryjemstvy nie ličać, što pavyšany popyt praciahniecca doŭha.

Što rabić?

U teoryi — pryciahvać imihrantaŭ, viartać emihrantaŭ, bolš efiektyŭna vykarystoŭvać najaŭnyja pracoŭnyja resursy i stymulavać naradžalnaść (ale efiekt ad apošniaha varyjantu prychodzić praź dziesiacihodździ).

Ale kab realizavać takija miery, treba źmieny nie ekanamičnyja, a palityčnyja. Bo kvalifikavanyja pracoŭnyja mihranty mohuć bajacca pryjazdžać, a biełarusy, jakija źjechali za miažu, chacieli b mieć harantyi biaśpieki pa viartańni.

Što ź mier tady dastupna? Ekanamist ličyć, što ciapier niedaaceńvajucca mnohija čałaviečyja resursy ŭnutry Biełarusi. Jość ludzi, čyju pracu možna było b vykarystoŭvać bolš racyjanalna. Naprykład, roznyja dyskryminavanyja hrupy. Heta pradstaŭniki nacyjanalnych mienšaściaŭ, žančyny, ludzi starejšaha ŭzrostu. Jość taksama dyskryminacyja pa palityčnych matyvach, pa statusie invalidnaści.

Inšy krok, jaki bačyć Lvoŭski, — skaracić praciahłaść apłatnaha dekretnaha adpačynku (pry ŭmovie, što budzie nieabchodnaja infrastruktura dla padtrymki siemjaŭ, u tym liku pavieličeńnie kolkaści jaślaŭ).

Jašče adna prapanova — padniać piensijny ŭzrost dla žančyn, kab jon byŭ adnolkavym z mužčynskim.

«Choć takija miery zvyčajna nie karystajucca šyrokaj papularnaściu, u doŭhaterminovaj pierśpiektyvie ich realizacyja niepaźbiežnaja», — razvažaje Leŭ Lvoŭski.

Rašeńni mohuć uklučać pieraraźmierkavańnie rabotnikaŭ pamiž dziaržaŭnym i pryvatnym siektarami.

Mnostva dziaržaŭnych pradpryjemstvaŭ chranična stratnyja, ale padtrymlivajucca za košt kredytaŭ i biudžetnych subsidyj. Metazhodna było b rabotnikaŭ ź mienš pradukcyjnych siektaraŭ ekanomiki pieravieści ŭ bolš efiektyŭnyja, dapamahčy im ź pierakvalifikacyjaj i adaptacyjaj da novych umoŭ.

• 14
• 6
• 19
• 14
• 9
• 3
• 1
• 1