Navuka i technałohii11

Archieołahi rehularna znachodziać asimietryčnyja kości dla hulni časoŭ Rymskaj impieryi. Ale čamu jany takoj formy?

Šaścihrannyja kości z Rymskaj impieryi mała što pakidali na volu losu, piša «Papularnaja miechanika».

Fota: sailko/wikimedia.org

Kości dla hulni vykarystoŭvalisia jašče da źjaŭleńnia piśmovaj historyi, i dakładna nieviadoma, dzie jany paŭstali. Samyja staražytnyja sa znojdzienych archieołahami kostak naličvajuć kala piaci tysiač hadoŭ.

U niadaŭnim daśledavańni Džełmiera Ejerkiensa z Kalifarnijskaha ŭniviersiteta ŭ Devisie i Aleksa de Voohta z Univiersiteta Driu ŭ Medysanie, štat Ńju-Džersi, razhledžanyja asimietryčnyja formy kaściej rymskaj epochi.

U papularnaj hulni staražytnaha Rymu, tabierna (padobnaj na nardy), vykarystoŭvalisia kości, zroblenyja z kostak, mietału abo hliny. Pakolki šaścihrannyja kości — zvyčajnaja archieałahičnaja znachodka ŭ Jeŭropie, daśledčyki vyvučyli 28 dobra datavanych kaściej rymskaha pieryjadu i vyjavili, što 24 ź ich byli asimietryčnymi. Niekatoryja ź ich byli nastolki nie kubikami, što ŭ kubika ŭ formie paralelepipieda (heta značyć usie jaho hrani — paralełahramy) adzin bok byŭ na 50 adsotkaŭ daŭžejšy za karotkuju! Daśledvańni śćviardžajuć, što takija varyjacyi — heta prosta pytańnie kultury.

«My śćviardžajem, što takija ekstremalnyja varyjacyi byli prymalnyja, tamu što vytvorcy i karystalniki ŭsprymali vyniki kidkoŭ jak pradukt losu, a nie vypadkovaści abo imaviernaści», — pišuć daśledčyki ŭ svajoj pracy. — Adpaviednaść praŭdzivamu simietryčnamu kubu nie ŭsprymałasia jak nieabchodnaja ŭmova dla funkcyjanavańnia kubika, a asimietryčnyja formy ŭsprymalisia jak prosta častka prymalnaha dyjapazonu varyjacyj formy».

U sučasnaj teoryi imaviernaści, dzie šaścihrannaj kubik vyrablajecca ŭ adpaviednaści z zadadzienym roŭnaściu, imaviernaść vypadzieńnia luboha asobnaha liku składaje kala 16.667 adsotka. Viadoma, kali vy złučajecie dźvie ihralnyja kostki, a paśla źviartajeciesia da matematyki składańnia dvuch likaŭ razam, imaviernaści nabyvajuć zusim inšy vyhlad.

Naprykład, imaviernaść vypadzieńnia dvuch abo dvanaccaci źnižajecca da 2.778 adsotka, a imaviernaść vypadzieńnia siami zastajecca na ŭzroŭni 16.667 adsotka. Imaviernaść vypadzieńnia šaści abo vaśmi składaje 13.889 adsotka, a piaci i dzieviaci — 11.111 adsotka, čatyroch i dziesiaci — 8.333 adsotka, a troch i adzinaccaci — 5.556 adsotka.

Pavodle daśledavańnia, U časy Rymskaj impieryi roźnica ŭ pamierach bakoŭ mahła paŭpłyvać na imaviernaść vypadzieńnia adnaho kubika ŭ siarednim ad 1 da 6 da 1 da 2.4.

Daśledčyki ličać, što hrebavańnie imaviernaściu adbyłosia z-za viery ŭ toje, što los kiruje žyćciom.

Karta sučasnych Niderłandaŭ, jakaja pakazvaje raźmiaščeńnie rymskich miescaŭ, uklučanych u daśledavańnie (lik adpaviadaje kolkaści ihralnych kostak, vymieranych u kožnym miescy), a taksama try prykłady ihralnych kostak sprava. Fota: Eerkens & de Voogt/Archaeological and Anthropological Sciences

«Našy vyniki śviedčać pra praduziataść vytvorcaŭ. Tyja, chto rabiŭ kubiki, źmiaščali šaściorku na samaj vialikaj miažy kaściej nie dla taho, kab paŭpłyvać na rezultat, a z-za niedachopu miesca i/abo paradku, u jakim jany raźmiaščajuć ličby na kostkach», — adznačajuć aŭtary.

Uličvajučy adsutnaść vyraznaj zakanamiernaści ŭ asimietryčnaści histaryčnych ihralnych kostak, vidavočnyja vizualnyja adroźnieńni ŭ pamierach bakoŭ, a taksama daśledavańni, zhodna ź jakimi płoski bok ihralnaj kostki spryjaje vypadzieńniu adnaho i šaści pa prostaj čałaviečaj vypadkovaści, daśledčyki ličać, što nie było vyraznaha płanavańnia ŭ vytvorčaści asimietryčnych ihralnych kostak.

«Siońniašniaja pieravaha kubičnaj, a nie asimietryčnaj formy, a taksama bolš hłybokaje razumieńnie imaviernaści kantrastuje z tym, što było ŭ rymskim śviecie, a taksama ŭ niekatorych jaho susiedziaŭ», — havorycca ŭ daśledavańni.

Čytajcie jašče:

Nobieleŭski łaŭreat pa ekanomicy — adzin z hałoŭnych chejtaraŭ kryptavalut. Voś jaho 12 samych mocnych cytat

Navošta ŭvohule patrebnyja virusy? Bieź ich nas mahło b nie być

Jak pačyścić telehram-boty, kab nie zastałosia nijakich śladoŭ VIDEA

Kamientary1

  • Za dakładnaść !
    14.09.2022
    Treba ž jašče viedać, jak tyja kubiki zadziejničali. Naprykład, mahčyma, toj paralelepipied kłaŭsia na kraj stała, kab niejkaja jahonaja častka navisała nad doškaj stała, i padkidaŭsia ŭdaram źnizu. A inšyja asimitryčnyja mahli być prosta bonusnymi kubikami, albo vykarystoŭvalisia ŭ ničyjnym vyniku, kab vyjavić pieramožcu, albo takimi kubikami mahli karystacca, kali staŭka była bolšaj za niejkuju vyznačanuju ličbu. Matematyka, ź jejnymi imaviernaściami, moža być tut zusim nie da miesca, a ŭsio tłumačycca prosta praviłami hulni.

Usio zdaryłasia na Novy hod. Śmierć samaj publičnaj supracoŭnicy minskaha AMAPa dahetul pakidaje pytańni14

Usio zdaryłasia na Novy hod. Śmierć samaj publičnaj supracoŭnicy minskaha AMAPa dahetul pakidaje pytańni

Usie naviny →
Usie naviny

Biełarusy adkazali, jaki padarunak ad pracadaŭcaŭ ich najbolš by paradavaŭ3

Što aznačaje zahadkavy kod R99 u pryčynach śmierci Uładzimira Makieja i Vitolda Ašurka?6

Upaŭ z kresła i nie paśpieŭ adklučyć kamp‘jutar. Na jakich drobiaziach prakołvalisia rasijskija raźviedčyki?5

Pryznačyli sud nad śviatarom Andžejem Juchnievičam, zamiest palityki abvinavačvajuć u piedafilii

Saudaŭskaja Aravija papiaredžvała Hiermaniju pra niebiaśpieku čałavieka, jaki zajechaŭ u natoŭp u Mahdeburhu3

Nad Biełaruśsiu siońnia ciahnuli na buksiry viertalot VIDEA

Miedsiastru z «Sineva» asudzili na niemały termin pa palityčnym artykule i abvieścili terarystkaj9

Prakuratura Lejpcyha nie vyjaviła składu złačynstva ŭ dziejańniach deputata Dornau ŭ Biełarusi4

Manaški Śviata-Jelisaviecinskaha manastyra dabralisia da Šviejcaryi12

bolš čytanych navin
bolš łajkanych navin

Usio zdaryłasia na Novy hod. Śmierć samaj publičnaj supracoŭnicy minskaha AMAPa dahetul pakidaje pytańni14

Usio zdaryłasia na Novy hod. Śmierć samaj publičnaj supracoŭnicy minskaha AMAPa dahetul pakidaje pytańni

Hałoŭnaje
Usie naviny →