Kolki «budaŭničyja kašalki» Łukašenki vyvieli hrošaj ź Biełarusi i jak ich admyvali
Biełaruskija biznes-struktury, źviazanyja ź siamjoj sierbaŭ Karyčaŭ, vyvieli na Kipr bolš jak 170 miljonaŭ jeŭra ŭ jakaści dyvidendaŭ. Mienavita takuju ličbu analityki «Biełaruskaha rasśledavalnickaha centra» atrymali, vyvučyŭšy finansavuju dakumientacyju kampanij, źviazanych ź siamjoj Karyčaŭ, z 2008 pa 2020 hod.
Pavodle dakumientaŭ, jakija atrymaŭ u svajo rasparadžeńnie BRC, hrošy vyvodzili na rachunki kiprskich kampanij Triworst, Rodrick, Elaiva Trading, Ozalco Holding i Russelville. Usie jany źjaŭlalisia vyhadaatrymalnikami budaŭničych prajektaŭ Karyčaŭ u Minsku.
Hrošy vyvodzili z 2011 pa 2020 hod, ale asabliva rytmična jany pastupali z 2017 pa 2020 hod. Z hetaj sumy 120 miljonaŭ jeŭra trapili na rachunki hałaŭnoj struktury biznes-impieryi — kiprskaj kampanii Dana Holdings.
Impieryja Karyčaŭ u Biełarusi da sankcyj
Kampanii bratoŭ Karyčaŭ, jakich da pierajezdu ŭ Biełaruś ŚMI nazyvali sponsarami režymu Słabadana Miłošaviča, pabudavali ŭ Minsku šerah bujnych žyłych kvartałaŭ. Dziakujučy admysłovym ukazam Alaksandra Łukašenki, jakija zabiaśpiečyli pieradaču ziamli zabudoŭščykam, źviazanym z Karyčami, biez praviadzieńnia aŭkcyjonaŭ, biudžet moh niedaatrymać kala miljarda dalaraŭ, padličyŭ BRC sumiesna z OCCRP.
Da taho ž, nasupierak zvyčajnaj praktycy, administracyja Minska praviała da budynkaŭ infrastrukturu (vodapravod, elektryčnaść, darohi) za košt biełaruskich padatkapłacielščykaŭ. Choć, jak praviła, hety abaviazak kładziecca na zabudoŭščyka. Usie hetyja lhoty zabiaśpiečyli biznesu Karyčaŭ u Biełarusi zvyšprybytki, jakija Alaksandr Łukašenka vyzvaliŭ ad šerahu padatkaŭ.
Pa dakumientach firmy «Dana Astra», «Emirejts Blu Skaj» i «Dubaj Vaterfront» naležali siastry Bahaluba Karyča Aliviery Niedzialkovič i piaci kiprskim afšoram (Triworst, Rodrick, Elaiva Trading, Ozalco Holding i Russelville), jakija da 4 śniežnia 2020 hoda kantralavalisia hałaŭnoj strukturaj Karyčaŭ na Kipry — Dana Holdings.
Sychod ad sankcyj
U śniežni 2020 hoda Dana Holdings i «Dana Astra» trapili pad sankcyi ES i Vialikabrytanii. U žniŭni 2021 hoda svaje abmiežavańni na biznes sierbskaj siamji nakłali ZŠA, nazvaŭšy Karyčaŭ «budaŭničymi kašalkami» Łukašenki. Sankcyi zakranuli Niabojšu Karyča, syna Bahaluba Karyča, a taksama kampanii Dana Holdings, «Dana Astra», «Emirejts Blu Skaj» i «Dubaj Voter Front». U červieni 2022 hoda ES nakłaŭ abmiežavańni i na Bahaluba Karyča za padtrymku režymu Alaksandra Łukašenki i atrymańnie vyhad ad hetych suviaziaŭ dla svajho biznesu.
Tady biznesmieny zrabili nastupnyja dziejańni. Pa-pieršaje, pamianiali kančatkovaha ŭładalnika kiprskaj Dana Holdings. Firmaj Karyčaŭ staŭ zapraŭlać blizki siabar siamji Nahip Biechłuli.
Bahalub Karyč pisaŭ u sacsietkach, što vyras ź Biechłuli na adnoj vulicy i jeŭ ź im z adnoj talerki, jany daŭno pracujuć razam. Biechłuli — kiraŭnik «Emirejts Blu Skaj».
Źleva naprava: Uładan Jeŭcič, Nahip Biechłuli, Bahalub Karyč. Krynica: facebook.com
Pa-druhoje, litaralna za dva tydni da ŭviadzieńnia sankcyj Dana Holdings pradała pieraličanyja kiprskija firmy emirackaj kampanii Enterprise Developments Holding.
Uładalnikam Enterprise Developments Holding taksama akazaŭsia nie čužy Karyčam čałaviek — Mustafa Al Tabhi. 41-hadovy biznesmien maje brytanskaje hramadzianstva, byŭ partnioram dački Bahaluba Karyča — Aleny Karyč — u brytanskaj kansałtynhavaj firmie Montague Ventures, a potym pieradaŭ svaju dolu ŭ hetaj kampanii inšaj dačce Bahaluba — Danicy Karyč.
U adnym z rekłamnych materyjałaŭ Al Tabhi zhadvaŭsia jak dyrektar hrupy kampanij Dana Holdings, a ŭ sacsietkach u jaho jość sumiesnyja fota z členami sierbskaj siamji.
Źleva naprava: Mustafa Al Tabhi, Bajan Karyč (plamieńnik Bahaluba i Drahamira Karyčaŭ), Horan Łazaravič (ziać Bahaluba Karyča, muž Aleny Łazaravič), Alena Łazaravič (dačka Bahaluba Karyča)
Al Tabhi atrymlivaŭ u Biełarusi śpiecyjalny dazvoł na pracu i zarehistravaŭsia ŭ prestyžnym katedžnym kompleksie, jaki «Dana Astra» pabudavała ŭ Minsku.
Vykrut z canoj
Dana Holdings pradała piać kiprskich kampanij za 700 miljonaŭ jeŭra. Heta prykładna adpaviadaje acency ich aktyvaŭ u Biełarusi. Ale pa buchhałteryi jany prapisali košt hetych kampanij u 30 tysiač razoŭ (!) mienšy — u 21 tysiaču 550 jeŭra, havorycca ŭ spravazdačy kampanii.
U vyniku hetaj ździełki Dana Holdings farmalna atrymała amal 700 miljonaŭ prybytku. Inšaja sprava, što hrošy ad prodažu na rachunak firmy na kaniec 2020 hoda tak i nie pastupili, a paznačanyja jak debitorskaja zapazyčanaść. Zatoje ŭ vyniku hetaj manipulacyi ŭładalniki Dana Holdings atrymali mahčymaść źniać z rachunkaŭ vielmi bujnuju sumu.
Apytanyja Mižnarodnym centram pa daśledavańni karupcyi i arhanizavanaj złačynnaści OCCRP ekśpierty ličać, što hetaja ździełka maje prykmiety admyvańnia hrošaj. Pra heta taksama śviedčyć toje, što kampanii byli pradadzienyja napiaredadni ŭviadzieńnia sankcyj, a kantrol nad biełaruskimi aktyvami pieraviedzieny z Kipra ŭ AAE i pieradadzieny svaim ludziam. Urešcie, ličać ekśpierty, hetaja manipulacyja dazvolić Karyčam i dalej atrymlivać dyvidendy, niahledziačy na sankcyi.
«Ideja ŭ tym, kab stvaryć dakumientalny śled, jaki b dazvoliŭ im lehalna mieć dostup da hetych 700 miljonaŭ jeŭra. Heta važna, bo banki chočuć viedać, adkul pachodziać hrošy, i tut možna rastłumačyć, što hrošy źjavilisia ŭ vyniku hetaj ździełki. <…> Urešcie jany atrymlivajuć dostup da hetych 700 miljonaŭ u niejkaj krainie, dzie na ich nie raspaŭsiudžvajucca sankcyi, i atrymlivajuć dyvidendy ad schavanych aktyvaŭ», — kamientuje ździełku buchhałtar Abdułvachied Ałabali.
Nieruchomaść taksama akazałasia prychavanaj
«Biełaruski rasśledavalnicki centr» taksama vyśvietliŭ, što zachodnija abmiežavańni nie pieraškadžajuć siamji Karyčaŭ kiravać nieruchomaściu, u tym liku ŭ Zachodniaj Jeŭropie.
Z dapamohaj OCCRP udałosia vyjavić, što Bahalub Karyč, a taksama jaho dzieci Niabojša i Danica majuć nieruchomaść u Dubai.
A Transparency International UK dapamahła znajści łondanskuju ŭłasnaść, zapisanuju na Dejana Łazaraviča — ziacia Bahaluba Karyča. U centry Łondana jość siem kvater, kančatkovym uładalnikam jakich značyŭsia Łazaravič.
Ahulny košt majomaści — bolš za 14 miljonaŭ jeŭra. Dźvie z hetych siami kvater aranduje Miłanka Karyč, žonka Bahaluba Karyča.
Darečy, Dejan Łazaravič i jaho žonka Nadzieja ŭ 2014-2015 hadach byli saŭładalnikami biełaruskaj kampanii «Dana Astra», jakaja buduje «Minsk-Śviet» i znachodzicca pad zachodnimi sankcyjami.
Va ŭnutranych dakumientach afšornych kampanij, praź jakija Łazaravič vałodaje nieruchomaściu, ziać Bahaluba Karyča paznačany jak palityčna značnaja asoba. Takaja paznaka słužyć čyrvonym ściažkom dla finansavych i inšych ustanoŭ, tamu što, pa mižnarodnych standartach, palityčna značnaja asoba patencyjna moža być karupcyjanieram u siłu svajho stanovišča i ŭpłyvu.
Ciesnyja suviazi ź siamjoj Łukašenki
Vidavočna, što razharnuć bujny biznes u stalicy Biełarusi, zasnavany na vyzvaleńni ad vypłat u biudžet, nielha było bieź viedama Alaksandra Łukašenki.
Bahalub Karyč atrymaŭ biełaruski pašpart u 2010 hodzie paśla taho, jak źbieh ź Sierbii, dzie jaho siamju abvinavacili va ŭchileńni ad padatkaŭ i admyvańni hrošaj. Potym, praŭda, sprava była prypynienaja, i jon zmoh viarnucca na radzimu.
Jaho brat, Drahamir Karyč, užo daŭno hanarovy konsuł Biełarusi ŭ Białhradzie, staršynia hrupy družby ź Biełaruśsiu ŭ parłamiencie Sierbii. Pa jaho zaprašeńni Łukašenka pabyvaŭ na papularnym sierbskim harnałyžnym kurorcie Kapaonik u 2009 hodzie. Jon čaściej za inšych Karyčaŭ sustrakaŭsia na publicy z Łukašenkam. Apošni raz — u śniežni 2021 hoda. Tady Drahamir Karyč nazvaŭ Łukašenku svaim prezidentam i padkreśliŭ, što pracavać u Biełarusi narmalna, niahledziačy na sankcyi. «Mnohija zachodnija kampanii nie naŭprost, praz roznyja krainy, ale pracujuć. Tamu što biznes jak vada: nikoli nie spyniš, i jana znojdzie svoj šlach», — skazaŭ jon.
Žonka Viktara Łukašenki, starejšaha syna Alaksandra Łukašenki, Lilija z 2014 pa 2016 hod pracavała ŭ kampanii Karyčaŭ «Dana Astra», a potym uznačaliła mastackuju halereju-sałon «Art Chaos». Jana afilavanaja z Dana Holdings i raźmiaščajecca ŭ handlovym centry Dana Mall. Dana Holdings źjaŭlajecca sponsaram Nacyjanalnaha alimpijskaha kamiteta Biełarusi, prezidentam jakoha źjaŭlajecca Viktar Łukašenka.
Lilija Łukašenka. Krynica: belta.by
Z dapamohaj «Kibierpartyzan» BRC naličyŭ 13 sumiesnych pieralotaŭ žonki Bahaluba Karyča Miłanki Karyč ź Lilijaj i Viktaram Łukašenkami. Jak praviła, z 2011 pa 2016 hod jany lotali razam ź Biełarusi ŭ Turcyju ci Hrecyju i nazad u kampanii dziaciej. Časta brali z saboj Halinu Łukašenka — maci starejšych synoŭ Łukašenki.
«Biełaruski rasśledavalnicki centr» nakiravaŭ zapyt Bahalubu i Drahamiru Karyčam, dzie padrabiazna vykładzienaja infarmacyja pra sumnieŭnaje pahadnieńnie, vyvad hrošaj ź Biełarusi za miažu, pieraloty ź siamjoj Łukašenki, nieruchomaść ŭ Dubai i Łondanie. U adkaz na heta advakat sierbskich biznesmienaŭ zajaviŭ ab «nieabhruntavanych abvinavačańniach». Jon paprasiŭ adkłaści publikacyju na try tydni, kab za hety čas padrychtavać kamientaryj. Adnak BRC adznačyŭ, što siem dzion, jakija byli ŭ jurystaŭ dla adkazu, — dastatkovy termin, tamu kamientaryj Karyčaŭ budzie apublikavany asobna, jak tolki jaho atrymajuć.
Hety materyjał padrychtavany ŭ partniorstvie z Centram pa daśledavańni karupcyi i arhanizavanaj złačynnaści OCCRP i pry padtrymcy «Kibierpartyzan».
Kamientary