Zamiest pryhožych murałaŭ — «patryjatyčnyja». Jak źmianiajecca abličča haradoŭ Biełarusi
Niekalki hadoŭ tamu vulicy biełaruskich haradoŭ stali jarčejšymi: u kožnym horadzie šeryja biezabličnyja budynki stali ŭpryhožvać murałami na roznuju tematyku. Ciapier usio źmianiłasia. Dniami ŭ Minsku zatynkavali murał mastaka Mici Piślaka Dama con l'ermellino («Dama z harnastajem»). Heta ŭžo nie pieršy vypadak, kali čynoŭniki pazbaŭlajucca stryt-artu, navat kali jon nijak nie źviazany z palitykaj. Małanka.Media pahladzieła, jak za apošnija try hady kamunalniki viarnuli šeraść u harady Biełarusi.
Kultura stryt-artu ŭ Biełarusi raźvivałasia składana i pavolna, bo luby murał pavinien być uzhodnieny ź miascovymi čynoŭnikami. Ale za apošnija 10 hadoŭ abličča haradoŭ źmianiłasia. Bolšaja častka stryt-artu pryžyłasia, častka zahinuła ŭ vyniku «dobraŭparadkavańnia», a pakinutaje čynoŭniki stali zafarboŭvać, nadajučy ścienam markotnaje šeraje adcieńnie.
Dniami ŭ Minsku zatynkavali jašče adzin murał mastaka Mici Piślaka Dama con l'ermellino («Dama z harnastajem»). Heta apošniaja praca Mici pierad emihracyjaj u ZŠA, zroblenaja ŭ 2019 hodzie. Rabota raźmiaščałasia na vulicy Čyrvonaarmiejskaj, 22, ciapier na hetym miescy žoŭtaja ściana.
Letaś u Minsku zafarbavali murał Still Life na vulicy Čyhunačnaj — niezvyčajny naciurmort, dzie siarod roznaj sadaviny možna było razhledzieć čałaviečyja vušy, palcy i vočy. Hety murał Piślak stvaryŭ jašče ŭ 2017 hodzie ŭ ramkach fiestyvalu Vulica Brasil. Ciapier na miescy malunka šeraja ściana z čyrvona-zialonym ściaham.
Minułym letam Minsk pazbaviŭsia mnohich malaŭničych ścien. U samym centry Minska zafarbavali jašče adzin vialiki murał mastaka Ułada Chvastova — «Imhniennaść». Jon źjaviŭsia ŭ 2019 hodzie i byŭ stvorany ŭ ramkach fiestyvalu Vulica Brasil.
Try hady tamu ŭ Minsku ŭ ramkach fiestyvalu Vulica Brasil źjaviŭsia murał z nadziemnym mietro, aŭtar jakoha Andrej Busieł. Hety stryt-art vyrašyli nie zafarboŭvać, a pradać — jak rekłamnaje miesca i ideju. Ciapier sini ciahnik pamiž dvuma karpusami zavoda «Haryzont» staŭ čyrvonym i rekłamuje anłajn-kazino.
Zmahajucca ŭłady nie tolki sa zvykłymi murałami, jakija ŭpryhožvajuć ścieny ŭžo niekalki hadoŭ, ale i z novymi hrafici. Tak, vuličny mastak Hleb Kaštanaŭ u Viciebsku namalavaŭ stryt-art «Babki kirujuć śvietam». Užo praź niekalki dzion kamunalniki jaho źniščyli.
Uzamien ideałahična «pravilnyja» hrafici: milicyja, patryjatyzm, vajna i, viadoma, kambajny
Uzamien źniščanych murałaŭ, jakija byli sapraŭdnym mastactvam i asobnaj słavutaściu horada, čynoŭniki stali adkryvać svaje murały — «ideałahična pravilnyja» i «patryjatyčnyja».
Minułym letam na vulicy Łandera źjaviŭsia murał, jaki nazyvajecca «Simvały majoj krainy». Jon pryśviečany Dniu Respubliki, inicyjatyva stvareńnia pajšła ad miascovych žycharoŭ, jakija prapanavali administracyi zrabić murał, pryśviečany Hodu histaryčnaj pamiaci. Makiet raspracavali ŭ BRSM, a malunak na ścianu nanieśli kamunalniki.
Jašče adzin histaryčny murał, uzhodnieny ideołahami, źjaviŭsia ŭ pamiać ab pieramozie ŭ Vialikaj Ajčynnaj vajnie.
U Hrodnie ciapier jość murał hienierału Karbyšavu, vyjava źjaviłasia na ścianie školnaha muzieja, pryśviečanaha historyi žyćcia vajennaha inžyniera. Ideja stvaryć murał naležyć administracyi škoły i baćkoŭskamu aktyvu. U adkryćci murała ŭziaŭ udzieł Alaksiej Tałaj, jaki zaśviaciŭsia ŭ departacyi ŭkrainskich dziaciej. A administracyja škoły pryznałasia, što školniki źbirali humanitarnuju dapamohu ŭ akupavanyja Rasijaj ukrainskija vobłaści.
Kali nie partyzany i hienierały, to kambajny, mienavita takija idei ŭźnikajuć u adździełach ideałohii. Tak u Homieli źjaviŭsia murał u styli SSSR. Na rośpisie bačnyja hieamietryčnyja vyjavy samazvałaŭ, kambajnaŭ i elevatara. Jon prasłaŭlaje pracu kałhaśnikaŭ i praletaryjaŭ.
Akramia histaryčnych hrafici, u haradach źjaŭlajucca i tematyčnyja. Naprykład, takija vyjavy źjaŭlajucca ŭ roznych haradach na fasadach rajonnych adździełaŭ MNS. Naprykład, tak budynak vyhladaje ŭ Astraŭcy.
A voś u Łahojsku pratatypam pažarnika staŭ čamuści amierykanski pažarnik.
A voś i zusim śviežy murał u Barysavie, kudy na fonie milicyjantaŭ vydatna ŭpisaŭsia kalučy drot. Inicyjatarami stryt-artu stali rabotniki miascovaha RUUS. Hetym «mastactvam» jany chacieli nahadać žycharam horada, što jany «zaŭsiody hatovyja dapamahčy».
Kamientary