26 krasavika 1986 hoda adbyłasia avaryja na Čarnobylskaj atamnaj elektrastancyi, jakaja mieła vialikija nastupstvy.
Čaćviorty enierhabłok ČAES byŭ zapuščany ŭ pramysłovuju ekspłuatacyju ŭ śniežni 1983 hoda. Na 25 krasavika 1986 hoda na ČAES było namiečana praviadzieńnie prajektnych vyprabavańniaŭ adnoj ź sistem zabieśpiačeńnia biaśpieki na čaćviortym enierhabłoku, paśla čaho reaktar płanavałasia spynić dla praviadzieńnia płanavych ramontnych rabot.
Z-za dyśpietčarskich abmiežavańniaŭ spynieńnie reaktara niekalki razoŭ adkładałasia, što vyklikała peŭnyja ciažkaści z kiravańniem mahutnaściu reaktara.
26 krasavika ŭ 1 hadzinu 24 chviliny adbyŭsia niekantralujemy rost mahutnaści, jaki pryvioŭ da vybuchaŭ i razbureńnia značnaj častki reaktarnaj ustanoŭki. U roznych pamiaškańniach i na dachu pačaŭsia pažar.
U vyniku avaryi ŭ atmaśfieru byŭ vykinuty praktyčna ŭvieś śpiektr radyjenuklidaŭ, jakija nazapasilisia ŭ reaktary da momantu vybuchu, u tym liku jodu-131, ceziju-134, ceziju-137, stroncyju-90.
U pieršyja tydni paśla avaryi asablivuju niebiaśpieku dla ludziej ujaŭlaŭ radyjeaktyŭny jod, izatopy jakoha, pastupiŭšy ŭ arhanizm, kancentrujucca ŭ ščytapadobnaj załozie i vyklikajuć jaje apramianieńnie.
Usiaho ŭ atmaśfieru było vykinuta radyjeaktyŭnych rečyvaŭ u 300 razoŭ bolš, čym paśla atamnaj bambardziroŭki Chirasimy ŭ 1945 hodzie. Zvyš 70% radyjenuklidaŭ asieli na terytoryi Biełarusi
Čarnobylskaja katastrofa paŭpłyvała na ŭsie śfiery žyćciadziejnaści čałavieka, ad jaje nastupstvaŭ paciarpieli kala 2 miljonaŭ žycharoŭ Biełarusi, u tym liku bolš jak paŭmiljona dziaciej.
Savieckija ŭłady imknulisia zamaŭčać spačatku nie tolki maštab trahiedyi, ale i sam jaje fakt.
Kamientary