Chto taja žančyna, jakuju Marzaluk u efiry BT abazvaŭ «švallu z Hrodna», i što jana piša ŭ čatach? Raskazvajem pra doktarku Stefanovič
Pa mierkach siońniašniaj Biełarusi Alena Stefanovič prasoŭvaje vielmi kramolnyja dumki i zanadta marhinalnyja idei. Luboha prychilnika pieramienaŭ za takoje daŭno b pasadzili. A voś Stefanovič pakul trymajecca na płyvu. Raspaviadajem, čym jana viadomaja i što piša ŭ čatach svaich paplečnikaŭ.
Chto takaja Alena Stefanovič (aka medic_Z2)?
Dniami padčas dyskusii ŭ prahramie «Pa sutnaści» jaje ŭzhadaŭ deputat Pałaty pradstaŭnikoŭ Ihar Marzaluk. «Kali niejkaja šval u Hrodnie, pracujučy ŭ dziaržaŭnaj miedycynskaj ustanovie, zajaŭlaje, što biełaruski pašpart — prosta papierka, kali jany hrebujuć biełaruskaj uładaj, kali jany ckujuć Ministerstva kultury, ale machajuć čyrvona-zialonym ściaham, to jany robiać toje samaje [što i «zmahary»] i stvarajuć niehatyŭny imidž biełaruskaj ułady».
Pad apisańniem Marzaluka lohka paznajecca žančyna z asiarodku Volhi Bondaravaj — 52-hadovaja Alena Stefanovič. Jana rodam z Uźbiekistana, naradziłasia ŭ horadzie Čyrčyk. Viadoma, što daŭno žyvie ŭ Hrodna i maje hramadzianstva Biełarusi.
Pa źviestkach prajekta Digital intelligence team, Alena pracuje doktaram u Haradskoj kliničnaj balnicy chutkaj miedycynskaj dapamohi ŭ Hrodna. U joj troje dziaciej — dva syny i dačka. Adzin z synoŭ Aleny pracuje vajskoŭcam, a jaje muž Siarhiej — vajskovy piensijanier.
Zaśviaciłasia publična jana najpierš na pikietach, jakija prachodzili pierad konsultvam Polščy ŭ Hrodna. Ź joj razam chadziŭ i syn Ivan.
Pa źviestkach Čornaj mapy Biełarusi, zaŭvažanaja Stefanovič i ŭ danosach. Tak, ź lipienia pa vierasień 2020 hoda jana trojčy paviedamiła ŭ milicyju, što «dzieci hulajuć pobač z pomnikam vojnam-pamiežnikam». A ŭ mai 2021-ha pazvaniła ŭ milicyju i skazała, što «na asfalcie naniesieny nadpis «Bondarava — hańba horada», zaŭvažyła dačka Hanna».
Pisała jana i zvarot u KDB. U kastryčniku 2021 jana paviedamiła, što Nacyjanalny płan dziejańniaŭ pa zabieśpiačeńni hiendernaj roŭnaści ŭ Biełarusi na 2021-2025 hady nasamreč stvorany amierykanskimi NKA, jakija «prasoŭvać ahresiŭny fieminizm» i meta jakich — «kantrol nad našymi dziećmi». Pryčym robicca heta byccam «pad prykryćciom hienieralskich pahon z Saŭmina», a hetyja NKA «ačaravali čynoŭnikaŭ dy siłavikoŭ». Zrešty, Alenie paŭsiul mrojacca vorahi.
Što jana piša ŭ čatach?
U čatach Alena viadomaja jak medik_Z2 abo medik_Z. Jana vielmi aktyŭnaja ŭ čatach — my znajšli bolš za 20 tysiač jaje kamientaroŭ. U asnoŭnym heta kamientary ŭ čatach Bondaravaj, Elviry Mirsalimavaj i ich ruskamirnych siabroŭ.
My prahladzieli niekalki tysiač ź ich. Hałoŭnyja mišeni Aleny — heta biełaruskija čynoŭniki i Zachad. Asablivuju ŭvahu jana nadaje Uładzimiru Makieju i kiraŭnictvu Ministerstva kultury. Taksama vystupaje za poŭnuju intehracyju Biełarusi i Rasii z vyciskańniem biełaruskaj movy z hramadskaha žyćcia. Zvyčajna jana vyražaje svaje dumki, nie curajučysia abrazaŭ.
Naprykład, pra Makieja jana piša, što toj «lizaŭ boty anhłasaksam i stvaryŭ ministerstva, jakoje najbolš jaskrava siabie prajaviła ŭ žnivieńskim putčy 20-ha hoda» i što kali b jon mieŭ bolej ułady, to «byvaj, Sajuznaja dziaržava». Za śpinaj u Makieja «łunaje bčb-ściah». A ŭ 2016 hodzie MZS ź jaho padačy «z kožnaha prasa pačaŭ pramyŭku mazhoŭ u styli chachłaprapahandy» pra toje, što, maŭlaŭ, usie musiać nasić vyšyvanki.
Voś jašče adna cytata Aleny pra Makieja i jaho viedamstva ŭ charakternym dla jaje styli:
«Zaŭždy dziviłasia — čamu heta Makiej vyšyvanku tolki adzin raz naciahvaje na siabie? Vyklučna 2-ha lipienia (heta toŭstaja Ananič prydumała ŭ hety dzień śviatkavać). U inšyja dni naš plašyvy Vova-jeŭraintehratar nosić hramadzianskaje adzieńnie, a nie sialanski prykid…
Ani jon, ani jahonaja viartlavaja žonka, ani mardaty synok, ani toŭstaja Ananič — nichto ź ich nie hulaje pa Minsku i nie siadziać u svaich kabinietach u łapciach, sałamianych kapielušach i pałatnianych vyšytych rubachach. Hetyja kryvadušniki tolki svajmu narodu hatovyja naviazvać sialanstva i apuskać nas na ŭzrovień ahrarnaj chutarskoj dziaržavy, sami — ni-ni…»
Pa jaje mierkavańni, «uładu ŭ šmatlikich śfierach zachapili panskija padściłki» — maŭlaŭ, mienavita tamu vulicy ŭ Minsku nazvanyja ŭ honar «Mickievičaŭ i Ažešak».
Asabliva dastajecca Hrodzienskamu harvykankamu. «Kresy Uschodnija dahetul isnujuć i nie tolki na papiery. Farmalna Hrodna i jaho vakolicy ŭ składzie Biełarusi, ale nasamreč tam balujuć padpanskija padściłki, jakich čamuści nie vyčiścili paśla 2020», — piša jana.
Pra Łukašenku jana piša, što jaho treba «zdarova krytykavać, bo šmatviektarnaść i vyroščvańnie ručnych zmaharoŭ pradkazalna viali krainu da žniŭnia 2020 hoda».
Piša jana i pra inšyja ministerstvy. Pa jaje mierkavańni, tam zasieli prychilniki «zmaharoŭ», «Zachadu» dy «zadniepryvadnyja». I jany, maŭlaŭ, prasoŭvajuć u publičnaje pole svaich adnadumcaŭ.
Asabliva dastajecca Ministerstvu kultury, u jakoje jana ahituje zvanić i pytacca, čamu na scenie vystupajuć adny vykanaŭcy, a inšych nie biaruć (asabliva jana prasoŭvaje śpievaka Cimura Prachina, viadomaha pieradusim svaimi kamičnymi vusami, a nie vakalnymi zdolnaściami).
Taksama, pa jaje mierkavańni, biełaruskaja ŭłada niapravilna stvaraje tak zvanuju Sajuznuju dziaržavu. Maŭlaŭ, jany sprabavali skarystacca Rasijaj, dyj Krym z Abchazijaj i zachoplenymi rehijonami Ukrainy nie da kanca pryznali. I ŭ vypadku čaho — zdradziać.
Nie padabajecca joj i palityka ŭ spravie abarony i miežaŭ. Maŭlaŭ, vakoł vorahi, a «Łukašenka i Makiej paścialili čyrvony dyvan praź miažu, kab palaki zajazžali tudy na Abramsach». A voś takija pytańni prapanuje zadać Alaksandru Valfoviču:
Siabie jana nazyvaje «ruskaj, bo naradziłasia ŭ SSSR». Biełaruskuju movu jana nie choča viedać pryncypova i chvalicca, jak zmušaje biełaruskamoŭnych čynoŭnikaŭ razmaŭlać pa-rusku dy admaŭlajecca «zapaŭniać dakumienty na pšeckaj movie».
Pra biełaruskuju movu jana kaža tak: «Jana nie karystajecca ni popytam, ni papularnaściu. Kali b nie patuhi dziaržaŭnaj mašyny, to biełaruskaja mova zaniała b dastojnaje miesca ŭ etnahrafičnym muziei, a jaje šmatlikija dyjalekty vykarystoŭvalisia b spakojna, jak toje było z daŭnich časoŭ». Dastałosia i Łukašenku, jaki, maŭlaŭ, darma abraŭ kurs na «miahkuju biełarusizacyju».
Za abaronu «movy i inšaha lićvinstva» taksama dastajecca i samomu Iharu Marzaluku. Maŭlaŭ, Łukašenka «hladzić na śviet jaho vačyma». Vidać, jon i sam čytaje čaty Bondaravaj i jaje kampanii.
Biełarusich dziačoŭ, jakija joj nie padabajucca, jana taksama nazyvaje «padściłkami». Tolki zvyčajna nacysckimi. Naprykład, tak jana nazyvaje Łarysu Hienijuš i Natallu Arsieńnievu, a taksama Adama Maldzisa.
Apraŭdvaje jana i represii. Ksiondzu Barku, naprykład, žadała «namatvać sopli na kaŭnier u kamiery». Pra Ramana Bandarenku jana piša, što jon «abaraniaŭ nacysckuju simvoliku», a jaho zabojstva nazyvaje «nie zusim udałym vynikam».
Ahułam ža idei Stefanovič zanadta marhinalnyja navat dla prychilnikaŭ Łukašenki dy i ahułam dla bolšaści biełarusaŭ. Praŭda, siłaviki dy čynoŭniki pakul ich cierpiać — mahčyma, bajučysia reakcyi Rasii.
«Naša Niva» — bastyjon biełaruščyny
PADTRYMAĆ
Kamientary
Bačna, što ŭ čałavieka akcentuacyja, a moža i dach trochu padciakaje