Čamu Hiermanija pakidaje adčynienymi dźviery dla Rasii, ale ŭžo nie dla Rasii Pucina
U pieršyja dni napadu Pucina na Ukrainu niamieckaja palityka, zdavałasia, zastyła ŭ šokavym stanie. U toj čas jak uvieś zachodni śviet biezumoŭna ŭstaŭ na bok Ukrainy, jakaja baraniłasia, i navat Šviecyja pačała pastaŭki zbroi, Hiermanija — kraina, jakaja ŭ apošnija hady akazvała Kijevu samuju maštabnuju padtrymku ŭ ramkach dvuchbakovych adnosin, — u vyrašalny momant akazałasia tormazam. Jak źmianiałasia palityka Hiermanii ŭ adnosinach da Rasii, pišuć Jakab Vielenštajn, Elizabet Baŭer ź niamieckaha Fondu imia Konrada Adenaŭera.
Reputacyja i davier da Hiermanii niekalki dzion znachodzilisia ŭ stanie volnaha padzieńnia siarod našych partnioraŭ va Uschodniaj i Centralnaj Jeŭropie.
U dzień pačatku vajny ŭ stalicy Litvy Vilni tysiačy ludziej vyjšli na demanstracyju suprać Pucina. Na nastupny dzień akcyja pratestu była ŭžo la ambasady Niamieččyny — praz šok, što fiederalny ŭrad (na toj momant) nie padtrymaŭ sankcyi ŭ vyhladzie adklučeńnia SWIFT.
Nastupny razvarot źniešniaj palityki Hiermanii na 180 hradusaŭ uvojdzie ŭ padručniki historyi jak histaryčny pierałom, a našy partniory darujuć nam našu nierašučaść.
Mahčyma, azirajučysia nazad, možna skazać, što ŭ hetaha momantu vahańniaŭ ŭsio ž jość adzin dobry bok: jon dapamoh ubačyć nieabchodnaść absalutna novaha pačatku.
Hiermanija pračnułasia
Jak i ŭ 2014 hodzie paśla aneksii Kryma, mnohija našy partniory va Uschodniaj i Centralnaj Jeŭropie kažuć u hetyja dni: «My vas uvieś čas papiaredžvali, a vy nie chacieli čuć».
Jak byccam nie było hałasoŭ mnohich niamieckich ekśpiertaŭ pa Uschodniaj Jeŭropie i Rasii, jakija hadami pakazvali na toje, što Kreml sprabuje padarvać zachodnija demakratyi z dapamohaj kibieratak i fejkavych navin, pastajanna «vypraboŭvaje» čas reakcyi NATA, i navat nie pabajaŭsia ździejśnić zabojstva i zamach na zabojstva ŭ centry Bierlina abo Sołśbiery.
Ni dla kaho nie było sakretam i toje, što represii suprać inšadumcaŭ u Rasii stanoviacca ŭsio bolš masavymi, što adukavanyja ludzi sotniami tysiač pakidajuć krainu.
«Hiermanii daŭno para było spynić usie bieskarysnyja dyjałohavyja farmaty, vykanać mety, vyznačanyja NATA, razarvać adnosiny z Rasijaj u śfiery enierhietyki, tamu što Pucin razumieje tolki žorstki padychod!» — takim było asnoŭnaje mierkavańnie z nahody palityki Hiermanii.
Hiermanija ž, niahledziačy na ŭsie złaviesnyja pradvieści, uparta, až da samaaddanaści i razbureńnia davieru da siabie samych važnych partnioraŭ, spadziavałasia da apošniaha momantu (i navat krychu daŭžej) «vyrašyć roznahałośsi dypłamatyčnym šlacham» i praz handlovyja adnosiny damahčysia cyvilizacyjnaha ŭciahvańnia Rasii.
Mienavita heta ciapier vyrazna pakazvaje, nakolki procilehłaja realnaści pucinskaja prapahanda ab tym, što «varožy Rasii Zachad» chacieŭ izalavać Rasiju, nie davaŭ joj raźvivacca i pastajanna pahražaŭ.
«Zusim nie ŭ paradku»
«Heta vajna Pucina», zajaviŭ kancler Šolc. Z adnaho boku, niemahčyma śćviardžać, što napad — heta asabistaja sprava prezidenta, jakaja nie maje nijakaha dačynieńnia da Rasii.
Pucinskaja sistema budavałasia bolš za 20 hadoŭ i znachodziła dahetul šyrokuju padtrymku siarod nasielnictva. Pieršy napad na Ukrainu i aneksija Kryma vosiem hadoŭ tamu vyklikali patryjatyčny ekstaz.
Tamu sankcyi, jakija ŭvodziacca ŭ hetyja dni, źjaŭlajucca biesprecedentnymi i bjuć nie tolki pa elitach (zabarona na ŭjezd abo kanfiskacyja aktyvaŭ), dziaržaŭnych enierhietyčnych kampanijach, bankach i prapahandysckich telekanałach, ale i pa Rasii i jaje nasielnictvu ŭ cełym.
Błakada pavietranaj prastory, vyklučeńnie z Alimpijskich hulniaŭ, UEFA i Jeŭrabačańnia i, viadoma, maštabnyja cenavyja efiekty na rasijskim rynku nakiravany na toje, kab usie ŭ Rasii zaŭvažyli, što niešta «zusim nie ŭ paradku».
Va ŭsim śviecie ŭ hetyja dni ruskija sutykajucca z abureńniem: supiermarkiety zabaraniajuć rasijskija pradukty, kampanii spyniajuć ekspart, rasijskija karabli nie zapraŭlajuć.
Ale, ź inšaha boku, navat u stanie žachu, adčaju i jaraści važna nie źmiešvać ŭsie razam.
Całkam łahična, što Miunchienski fiłarmaničny arkiestr raźvitvajecca ź viadomym dyryžoram Hierhijevym praź jaho admovu dystancyjavacca ad Pucina.
Ale toje, što hateli na Bałtyjskim uźbiarežžy Litvy abo restaran na poŭdni Hiermanii bolš nie chočuć absłuhoŭvać «ruskich haściej», niapravilna i kontrpraduktyŭna. Značna bolš słušnaj była b šylda: «Prychilnikaŭ Pucina nie absłuhoŭvajem».
Bo prosta niapravilna vyvodzić raŭnańnie, jakoje śćviardžaje, što luby, chto havoryć pa-rusku, aŭtamatyčna źjaŭlajecca ruskim, a luby, chto źjaŭlajecca ruskim, nieparyŭna źviazany z Rasijaj i padtrymlivaje Pucina. I što luby, chto da hetaha času padtrymlivaŭ Pucina, ciapier abaviazkova padtrymlivaje ŭvarvańnie va Ukrainu.
Mnohija ŭkraincy taksama havorać pa-rusku
Heta mienavita toj naratyŭ, jaki rasijskaje kiraŭnictva sprabuje vykarystoŭvać doŭhi čas, demanstrujučy praz falsifikacyju vybaraŭ, što jaho rejtynh vysoki, i što suvierennyja susiednija dziaržavy źjaŭlajucca častkaj «ruskaj ziamli».
My nie pavinny patrapić u hetuju pastku.
Vy ž nie dumajecie, što kožny anhłamoŭny čałaviek na ziamli źjaŭlajecca prychilnikam Donalda Trampa.
Siońnia ruskaja mova źjaŭlajecca aficyjnaj movaj u siami krainach i pracoŭnaj movaj Arhanizacyi Abjadnanych Nacyj. Dla mnohich z ukrainskich bajcoŭ, jakija abaraniajuć svaju krainu, ruskaja — rodnaja mova.
Toje, što pytańnie movy nie źviazanaje naŭprost z palityčnym pazicyjanavańniem, pakazvaje i prykład Biełarusi — pratesty suprać dyktatury Łukašenki ŭ 2020 hodzie byli pieravažna ruskamoŭnymi.
I ŭ Hiermanii ruskamoŭnyja supolnaści taksama raznastajnyja. Da piaci miljonaŭ čałaviek u Fiederatyŭnaj Respublicy vałodajuć ruskaj movaj, ź ich kala troch miljonaŭ — nośbity movy. Šlachi ich imihracyi samyja roznyja, jany pryjechali z Rasii, Małdovy, Kazachstana, Ukrainy, Biełarusi, Kyrhyzstana i inšych krain. Pieravažnaja bolšaść ź ich vydatna intehravanyja ŭ hramadstva jak dobryja susiedzi, adnakłaśniki, siabry, kalehi — starannyja i pryjaznyja, pracavityja suhramadzianie.
Tolki kala 235 000 ź ich majuć vyklučna rasijski pašpart (dla paraŭnańnia, u Hiermanii 135 000 čałaviek majuć vyklučna ŭkrainskaje hramadzianstva), ale navat heta mała pra što kaža.
Na bujnych demanstracyjach suprać vajny ŭ Bierlinie ci Kiolnie ŭ apošnija dni možna było znoŭ i znoŭ ubačyć płakaty: »Ja ruskaja i suprać vajny».
Abjadnaŭšysia suprać Pucina
Na praciahu mnohich hadoŭ kramloŭskija ŚMI śviadoma sprabujuć manipulavać ruskamoŭnym nasielnictvam Hiermanii i Jeŭropy.
Tamu zaraz vielmi važna, kab palityki i hramadstva ŭ Hiermanii naŭprost źviarnulisia da svaich rasijskamoŭnych suhramadzian i jasna dali zrazumieć: Vy nieparyŭna źviazany z nami! Vy našy, i my nie dazvolim nas raskałoć!
Navat tyja, chto hadami abaraniaŭ Pucina — niachaj heta buduć ruskija ci niemcy — zasłuhoŭvajuć (apošniaha) šancu dla ŭśviedamleńnia taho, jakuju škodu Pucin nanosić, nie ŭ apošniuju čarhu, reputacyi svajoj ułasnaj krainy, i dla taho, kab ciapier zrabić pravilny vybar.
Jak ludzi abjadnoŭvajucca pierad tvaram vajny, možna ŭbačyć u krainach Bałtyi. U niekatorych ź ich dola ruskamoŭnych pieravyšaje 30 adsotkaŭ. Kanflikty pačatku 1990-ch hadoŭ z nahody prynaležnaści hetych ludziej da maładych respublik siońnia zdajucca daŭno zabytymi.
Viadučyja palityki hetych krain źviartajucca sa słovami ab zhurtavanaści da ruskamoŭnych estoncaŭ, łatyšoŭ i litoŭcaŭ — i hetyja suhramadzianie vielmi dobra razumiejuć, što jany atrymlivajuć ad mahčymaści žyć va ŭmovach svabody ŭ ES.
U Biełarusi, dzie Łukašenka miesiacami stvaraŭ atmaśfieru tatalnaha strachu, ludzi znoŭ paŭstajuć. Jany supraciŭlajucca tamu, što ich krainu ciapier vykarystoŭvajuć dla vajskovaj ahresii.
Nie ŭ apošniuju čarhu, u samoj Rasii ludzi vychodziać na demanstracyi. The Economist zafiksavaŭ pratesty ŭ sacyjalnych sietkach u 50 najbujniejšych haradach krainy.
Dźviery dla Rasii nie pavinna być začynieny nazaŭždy
Bolš za 6 000 rasiejskich navukoŭcaŭ i navukovych žurnalistaŭ padpisali list z krytykaj urada i patrabavańniem spynić vajnu, i, niahledziačy na represii, mnohija mužnyja hramadzianie aśmielvajucca vychodzić na vulicy. Na dadzieny momant majucca źviestki pra bolš čym 6 000 zatrymańniach.
U toj čas jak ukrainskija žaŭniery i dobraachvotniki dzień i noč, ryzykujučy žyćciom, abaraniajuć zakon i svabodu, hetyja ludzi ŭ Rasii i Biełarusi źjaŭlajucca sumleńniem svajoj krainy. Nie ŭ apošniuju čarhu, i ad ich zaležyć spynieńnie hetaha varjactva. Treba padtrymlivać ich baraćbu, šanavać ich advahu i zaklikać da hetaj baraćby inšych, jak heta robić prezident Zialenski, nieadnarazova źviartajučysia da ich.
Šyroka raspaŭsiudžanaje ŭ Hiermanii imknieńnie ŭciahvać Rasiju ŭ arbitu narmalnych adnosin pa sutnaści zaŭsiody było pravilnym i zastajecca takim. Mienavita pucinskaja sistema nie pavinna bolš ni ŭ kaho vyklikać nijakich iluzij. Važna zachavać hetuju enierhiju dla taho dnia, kali Rasija jak kulturnaja nacyja vierniecca ŭ kruh cyvilizavanych krain. U hety dzień Hiermanija pavinna być u avanhardzie i praciahnuć ruku dapamohi demakratyčnaj Rasii.
Žycharcy Mahilova pahražajuć kryminałkaj za toje, što źniała ranišniuju čarhu ŭ rehistraturu3
Kamientary