«Budziem ehaistyčna kłapacicca pra svaju siamju». BČB-niaviesta pradaje rečy i vymušana źjazdžaje z Ukrainy
Ina Zajcava razam sa svajoj siamjoj pierajazdžaje ŭ ES. Raniej joj nie praciahnuli termin lehalnaha znachodžańnia. «My adpraŭlajemsia z Ukrainy roŭna tak, jak adpraŭlalisia ź Biełarusi — z tym, što ŭlezie ŭ mašynu», — padzialiłasia Ina. Jana raskazała, što budzie rabić sa svaim domam pad Kijevam, jaki kupiła raniej, i jak usprymaje toje, što adbyvajecca ciapier ź biełarusami.
«Pa zakonie my pavinny źjechać ciaham 30 sutak. Źviartalisia ŭ mihracyjnuju słužbu, nam vypisali štraf za pieravyšeńnie terminaŭ lehalnaha znachodžańnia. Jon minimalny, tamu što my słužym u terytaryjalnaj abaronie.
Źbirajem rečy i budziem praz tydzień źjazdžać. Pajedziem u Jeŭropu, pakul nie havorym, kudy z pryčyny taho, što nie ŭpeŭnienyja, što prymuć.
Budziem spačatku ŭ Varšavie, sustreniemsia ź siabrami, ź jakimi daŭno nie bačylisia, addadzim našu bčb-sukienku ŭ muziej, pryśviečany pratestam. Pajedziem dalej u maksimalna biaśpiečnaje miesca. Polšču i krainy Prybałtyki takimi ciapier nie ličym», — kaža jana.
U svoj dom siamja zasielić siamju ŭkraincaŭ, jakija pierajazdžajuć z Kijeva.
«U ich novanarodžanaje dzicia, bajacca žyć u stalicy, chočuć pierajechać u bolš biaśpiečnaje miesca. My nie źbirajemsia brać hrošy za žytło», — raskazvaje žančyna.
Ina pradała niekatoryja rečy, jakija nie spatrebiacca novym žycharam: pierfaratar, budaŭničy pyłasos, elektryčnuju piłu. Na hetyja hrošy jaje muž źbirajecca zrabić pierad adjezdam łaziernuju karekcyju zroku.
«Heta druhaja sproba, pry pieršaj jaho palicyja zatrymała, nie vypuskali z učastka dźvie hadziny. Palicyjant jamu tady skazaŭ, što jon biełarus, tamu jon nikudy ŭ hety dzień nie paśpieje. Tamu my i źjazdžajem: nielehalna tut znachodzicca nie budziem, a być na pravach treciasortnych ludziej i bajacca palicejskich pastoŭ my nie chočam. Tak žyli ŭ Biełarusi», — dzielicca jana.
Ina razam ź siamjoj pierajazdžaje ŭžo druhi raz. Jana adčuvaje vinu pierad dziećmi.
«Maje rašeńni pryvodziać ich u niejkuju niavyhadnuju situacyju. Pajedziem jak maha dalej, kab jany mahli narešcie asieści. Tolki hod im budzie patrebny dla adaptacyi.
Pieršyja try dni paśla taho, jak daviedalisia, što znoŭ treba źjazdžać, byŭ šok. A potym vyrašyli, što ciapier my budziem ehaistyčna kłapacicca pra svaju siamju, kab nam było dobra. Ni pra vajnu, ni pra źniavolenych dumać nie budziem, my ŭ situacyi, kali treba prosta niedzie ŭładkavacca i padumać pra svaich dziaciej», — tłumačyć žančyna.
Adnoj z pryčyn, čamu takoje adbyvajecca ź biełarusami va Ukrainie, Ina ličyć toje, što ukrainskija ŚMI nie chočuć aśviatlać hetuju prablemu.
«Mnohija prosta nie viedajuć pra ŭzrovień represij, pra aryšty, pra Cichanoŭskuju, ničoha pra toje, što jana zajaviła ci čym dapamahła. Jany raskazvajuć tolki pra toje, što z terytoryi Biełarusi laciać rakiety, u hramadskaści składajecca tolki adno mierkavańnie, nie danosicca infarmacyja hetaja.
Chaču skazać, što śpiekulavać na nianaviści — heta, biezumoŭna, rejtynhava. Ale takaja nianaviść moža pryvieści da vialikaj napružanaści ŭ hramadstvie. Niachaj by ŭkraincy viedali, što nie ŭsie kazły i što mnohija im dapamahajuć».
Na pytańnie, ci kryŭdna joj za toje, što jana akazałasia ŭ takoj situacyi, Ina adkazvaje, što nie. U jaje jość dakładnaje razumieńnie, što Ukraina — heta nie ŭłada, a ludzi.
«U nas nie było pytańniaŭ dyskryminacyi siarod ludziej. Złaviła siabie na adčuvańni, jak u Biełarusi: ludzi adny, a ŭłada inšaja. U mianie jość abhruntavanyja pretenzii da ŭkrainskich uładaŭ, jakija zajaŭlajuć pra demakratyčnyja kaštoŭnaści, ale na spravie kryvadušna robiać inšaje.
Jość katehoryja ŭkraincaŭ, jakija kažuć, što voś jany zmahli, zrynuli, a my nie. Zaŭsiody pytaju: ci byŭ u ich Haładamor? Adkazvajuć, što byŭ. Čamu tady pamirali miljonami, a ludzi nie padnialisia? Z-za vysokaha ŭzroŭniu represij. Tak i ŭ Biełarusi. A kali kažuć, što z našaj terytoryi laciać rakiety, pytajusia, jak jany staviacca da Polščy, adtul ža pajšli tanki padčas Druhoj suśvietnaj vajny. Kažuć, što narmalna staviacca, Polšču zachapili. Dyk i Biełaruś ciapier akupavali».
Kamientary