U Połacku padčas raskopak na stadyjonie znajšli staražytny «kvartał juvieliraŭ»
Siensacyjnaja znachodka CHI stahodździa adkryłasia padčas archieałahičnych daśledavańniaŭ Nižniaha zamka, jakija pravodziać na terytoryi stadyjona «Spartak» śpiecyjalisty Instytuta historyi Nacyjanalnaj akademii navuk i Połackaha dziaržaŭnaha ŭniviersiteta im. Jeŭfrasińni Połackaj, paviedamlaje hazieta «Vitiebskije viesti».
U kožnym šurfie, zakładzienym na terytoryi stadyjona, daśledčyki vyjavili ślady apracoŭki kalarovych mietałaŭ. U dvuch šurfach znojdzieny reštki płavilnych piečak, u jakich hetyja raboty pravodzilisia. Pavodle vykładčyka Połackaha dziaržaŭnaha ŭniviersiteta Ihara Mahalinskaha, znachodki dazvalajuć mierkavać, što hety «kvartał juvieliraŭ» isnavaŭ nie paźniej jak u XI stahodździ. I na siońniašni dzień heta najbujniejšy ŭ Biełarusi abjekt, jaki možna źviazvać ź juvielirnym ramiastvom mienavita hetaha času.
Viersija pra połacki «kvartał juvieliraŭ» upieršyniu źjaviłasia ŭ 1984 hodzie. 10 krasavika, padčas «leninskaha» subotnika, jakraz na terytoryi stadyjona «Spartak» byŭ znojdzieny znakamity skarb, jaki siońnia zachoŭvajecca ŭ Nacyjanalnym połackim historyka-kulturnym muziei-zapaviedniku. Tady znachodka adkryłasia harderobščycy stadyjona Maryi Krasnovaj. Jana padniała ź ziamli kamień, pad jakim ubačyła «drociki» z žoŭtaha mietału. Žančyna pažartavała, što znajšła zołata, ale ŭsujoz u heta nie pavieryła. Tahačasny dyrektar stadyjona prapanavaŭ uzvažyć znojdzienaje ŭ bližejšaj praduktovaj kramie. «Drociki» z žoŭtaha mietału «paciahnuli» amal na 350 hramaŭ. Tavaraznaŭca juvielirnaj kramy «Rubin» Śviatłana Sabielnikava acaniła skarb u 15 tysiač savieckich rubloŭ. Pavodle zakanadaŭstva, 25 % ad hetaj sumy byli pieraličany Maryi Krasnovaj, a jaje znachodku zabrali ŭ muziej.
Miascovaść u samym centry Połacka pryciahnuła ŭvahu daśledčykaŭ, i ŭ 1989 — 1990 hadach niepadalok ad stadyjona byŭ znojdzieny ceły juvielirny «vytvorčy kompleks». Na dumku vykładčyka kafiedry historyi i turyzmu PDU Alaksieja Koca, u staražytnaści hetaje miesca było zasielena vialikaj kolkaściu juvieliraŭ — ludziej zamožnych, adukavanych, jakija pa mierkach taho času naładzili vysokatechnałahičnuju vytvorčaść.
Adnak sama placoŭka stadyjona raniej nie vyvučałasia — raskopki pravodzili tolki na navakolnych terytoryjach.
Sioleta stadyjon «Spartak», jakomu ŭžo 54 hady, było vyrašana rekanstrujavać. U płanach — zamiena pakryćcia futbolnaha pola, biehavych darožak i darožak dla skačkoŭ u daŭžyniu, pieraabstalavańnie siektaraŭ dla kidańnia mołata i šturchańnia jadra, ustanoŭka trenažoraŭ.
Pierad rekanstrukcyjaj admysłoŭcy pravodziać archieałahičnyja dośledy, bo heta ŭnikalnaja terytoryja: kaliści tut raźmiaščałasia staražytnaje pasielišča, a ŭ 16 stahodździ byŭ zbudavany Nižni zamak.
Kamientary