Kalininhrad, Białhrad, Dubaj, Kazachstan… Jak biełarusy jeduć ź Jeŭropy dadomu praz trecija krainy
Zakrytyja pamiežnyja pierachody na miažy ź Jeŭrasajuzam, stres ad čerhaŭ i pamiežnaha kantrolu, vybarčych pravierak i patencyjnych prablem padachvočvajuć biełarusaŭ-rełakantaŭ šukać alternatyŭnyja šlachi dadomu. Kab zrabić pašpart, vyrašyć pytańni z majomaściu, pabačyć blizkich. Devby.io sabraŭ historyi pra toje, jak ajcišniki viartalisia ŭ Biełaruś praz trecija krainy.
Praz Kalininhrad
«Treba było vyrašyć pytańnie ź nieruchomaściu. Aŭtobus Hdańsk — Minsk jedzie vielmi doŭha. Tamu jechaŭ aŭtobusam da Kalininhrada, potym samalotam da Minska i tym ža šlacham nazad.
Čas prachodžańnia polska-rasijskaj miažy zaležyć ad kolkaści ŭkraincaŭ u aŭtobusie: prykładna paŭhadziny na kožnaha. Jany (ukraincy) pišuć niejkija papiery, i kožnaha potym dapytvajuć.
Transpartnyja kampanii imknucca pierasadzić pasažyraŭ, jakija prajšli pamiežny kantrol, na aŭtobusy, u jakich jość miescy, i jakija jeduć raniej, ale sami čakajuć da apošniaha pasažyra. I heta moža zaniać vielmi šmat hadzin.
Jość imaviernaść, što pamiežniki vypuściać pasažyra pieššu, tady možna vyklikać taksi da Kalininhrada, kali jość rasijskija hrošy. Pajezdka nie vielmi darahaja, dadatak pakazvaŭ niešta pamiž 1000 i 1500 rasijskich rubloŭ (11—16 dalaraŭ).
Na zvarotnym šlachu ŭkraincaŭ taksama praviarajuć bolš dbajna, čym astatnich, ale ŭžo nie tak doŭha. Ich prosiać iści pieršymi, kab nie zatrymlivać astatnich, adnak užo nie dapytvajuć, a prosta trymajuć u niekalki razoŭ daŭžej kala stojki.
Niahledziačy na heta, prachodžańnie rasijskaj miažy ŭsio adno zaniało 3-4 hadziny: prosta ŭvieś čas dzieści stajali biessensoŭna, napieradzie nikoha nie było. Polskuju prajšli davoli chutka.
Pra palot Kalininhrad — Minsk asabliva raskazvać niama čaho: na rasijskim baku pamiežny kantrol u abodva baki, paraŭnalna doŭhi. Ludzi ŭ formie skanavali pašparty i zadavali pytańni: kudy laču, navošta, čym zajmajusia ŭ Polščy. Štampaŭ nie stavili. Prychilnaści nie zaŭvažyŭ.
Ź biełaruskaha boku kantrol byŭ tolki pierad vyletam ź Minska, łajtovy. Pašparty praviarali, ale ahułam tam nie było adčuvańnia prachodžańnia miažy.
Adziny niepryjemny momant — pa prylocie ŭ Kalininhrad pamiežnica davoli ahresiŭna spytałasia, ci jość pryčyny, pa jakich nie moh pierasiekčy biełaruskuju miažu. Patłumačyŭ, što ŭ paŭnočnuju častku Polščy tak bližej, i ŭvohule na miažy ź Biełaruśsiu možna stajać sutki i bolš. Paśla hetaha jaje ton pamianiaŭsia na bolš spakojny, inšych zdareńniaŭ nie było».
Praź Białhrad
«U pačatku sakavika ja jeździła ź Jeŭropy ŭ Minsk praź Białhrad i Maskvu. Z rejsam Air Serbia nijakich prablem, akramia cany (jana vielmi vysokaja) i samoha faktu, što laciš u RF.
Prylot u Šaramiećcieva. Pašpartny kantrol dla niehramadzian RF ruchajecca vielmi-vielmi pavolna. Mužčyn-ukraincaŭ časta adpraŭlajuć na dadatkovyja pravierki. Mianie jak dziaŭčynu ź biełaruskim pašpartam prapuścili chutka, spytalisia tolki, adkul prylacieła.
U Maskvie čakana nie pracujuć płaciežnyja karty, tak što treba mieć albo siabroŭ u RF, albo najaŭnyja rasijskija rubli. I častkovuju ślepatu, kab nie zaŭvažać baneraŭ na vulicach.
Z Maskvy ŭ Minsk — na chutkasnym ciahniku Rasijskaj čyhunki. Pry kupli bileta treba padać danyja pašparta. Pasadka ŭ ciahnik — taksama pa pašparcie, pryčym pravadniki praviarajuć, kab usio supadała. Kali niešta nie tak, jany robiać fota pašparta i kudyści adpraŭlajuć dla vypraŭleńniaŭ. Pamiežnikaŭ abo niejkich dadatkovych pravierak pa darozie ŭ maim vypadku nie było.
Ja pryjazdžała abmianiać pašpart. Staromu zastavałasia čatyry miesiacy, a alternatyvy nie było, bo ŭ majoj krainie niama paśpiachovych kiejsaŭ vydačy padarožnych dakumientaŭ biełarusam. Zakazała bijamietryčny, bo pa paskoranaj pracedury jon robicca na dva dni chutčej i pry padačy ŭ adździeł hramadzianstva i mihracyi stary pašpart nie zabirajuć.
U AHiM usio prajšło štatna, ničoha niečakanaha. Na padaču na bijapašpart prynosiš z saboj tolki stary pašpart i paćviardžeńnie apłaty (abo płaciš na miescy praz ARIP). Ankietu zapaŭniaje supracoŭnik, z zajaŭnika — tolki podpis, adbitki palcaŭ i ličbavaje fota.
Pašpart byŭ hatovy praz dva dni (pavodle paskoranych narmatyvaŭ — piać), ale praz vychadnyja ja zabrała jaho tolki na piaty. U čaćvier padałasia, u aŭtorak zabrała. Na vylecie z Maskvy ja pakazała rasiejskim pamiežnikam novy bijapasport, ale jany paprasili jašče i biełaruskuju ID-kartu. Moža być, tamu, što ŭ bijamietryčnym niama kiryličnaha imia».
Praz Dubaj
«Pryjazdžała ŭ Biełaruś u studzieni. Lacieła rejsam Dubaj — Damadziedava, potym ciahnikom u Minsk. Nazad taki ž šlach praz dva tydni. U aeraporcie pamiežny kantrol prajšoŭ chutka: hladzieli pašpart, ale nie bačyła, što kankretna. Spytali, adkul laču, i addali pašpart.
Pierada mnoj stajaŭ hramadzianin Ukrainy, jaho adrazu pavieźli, jak nam skazali, u inšy aeraport, dzie bolš surjozny dahlad. Nie viedaju, praŭda heta ci nie, ale skazali, što tudy ŭsich ukraincaŭ adpraŭlajuć niezaležna ad aeraporta prybyćcia.
Jašče pierada mnoj była para — ruskaja i estoniec, jakija razam žyvuć u Rasii. Rasijanku prapuścili adrazu, a estonca adpravili na razmovu. Adpuścili chutka.
Na zvarotnym šlachu spytalisia, kudy laču i što ja tam zabyłasia. Skazała, što žyvu, bolš pytańniaŭ nie było. Pra metu vizitu ŭ Rasiju nie pytalisia.
Pry pasadcy ŭ ciahnik (zvyčajny, nie «Łastaŭka») u Maskvie pravadnik skazaŭ: «Nastupnym razam pry braniravańni bileta pišycie taksama imia pa baćku». Paśla adpraŭki jon pryjšoŭ u kupe i vypisaŭ imia pa baćku z pašparta.
Pa darozie ź Minska (jechała ŭžo «Łastaŭkaj») pra adsutnaje imia pa baćku nichto ničoha nie kazaŭ. Praź ciahnik prachodzili rasijskija pamiežniki, ale ni ŭ kaho dakumienty nie hladzieli. U Maskvu pryjechali svoječasova i biez pryhod».
Praz Kazachstan
«U mianie pierad viartańniem dadomu hetaj zimoj byli spravy ŭ paŭnočnych abłaściach Kazachstana plus treba było praviedać siabra ŭ Maskvie, tamu maršrut u Minsk prakłaŭ praz kazachstanska-rasijskuju miažu.
Kali ŭ «Biełavija» niama akcyi, to tak uvohule i tańniej, i ŭ peŭnym sensie zručniej: da prymiežnych rasijskich rehijanalnych centraŭ chodziać t. zv. «taksi» (prosta pryvatniki, jakija nabirajuć poŭny sałon pasažyraŭ i razvoziać pa adrasach), a ŭnutranyja rasijskija rejsy, jak praviła, niedarahija.
Darečy, kvitki na rasijskich servisach možna kuplać kartaj «Biełkart» (banki prapanujuć i ličbavyja). «Taksi» pryvozić prosta ŭ aeraport, adtul — samaloty ŭ Maskvu, Sankt-Pieciarburh abo ź pierasadkaj u Minsk.
Miažu taksisty zvyčajna prachodziać chutka, rejsavyja aŭtobusy, byvaje, zatrymlivajucca z-za niebiesstarońniaha staŭleńnia da hramadzian Centralnaj Azii (niekazachstancaŭ), jakija jeduć praz Kazachstan tranzitam.
Našaj mašynie pašancavała — pryjechali nočču na pustuju zastavu. Pamiežny kantrol, zrešty, byŭ nie vielmi pryjemny: i kazachstanca, i rasiejca zacikaviŭ moj maršrut pierad prylotam u Kazachstan, rasijski pamiežnik, zdajecca, da taho ž adskanavaŭ maju šenhienskuju vizu. Nu, i ŭsio na hetym.
Dalej — prosta. Čakańnie rejsa ŭ aeraporcie i pryziamleńnie ŭ Maskvie. Z Maskvy ŭ Minsk možna dajechać nie tolki ciahnikom ci aŭtobusam, ale i maršrutkaj ci navat spadarožnaj mašynaj. Na miažy rasiejcy tarmoziać luby aŭtatranspart, ale zusim nienadoŭha.
Ja paśla pary dzion u Maskvie pajechaŭ u Minsk maršrutkaj. Naš miniven spynili na trasie litaralna na dźvie chviliny: rasijski pamiežnik zazirnuŭ u sałon i paprasiŭ usich adkryć pašparty. Mimachodź hlanuŭ, nie bieručy ŭ ruki, i adpuściŭ. Zdajecca, ich asnoŭnaja zadača — pierakanacca, što ŭsie pasažyry biełarusy ci rasiejcy (hramadzianam trecich krain pierasiačeńnie miažy RF — RB pa ziamli zabaroniena).
Pravierka aŭtobusaŭ, čuŭ, zajmaje 10-15 chvilin, ale kažuć, što pamiežnik moža padyści nie adrazu, i tady aŭtobus čakaje.
Z paciešnaha: u mašynie sa mnoj jechała dziaŭčyna-maskvička — u minski aeraport. Jana nie skazała, kudy lacić, zaŭvažyła tolki, što dla jaje palot z «Minsk-2» — samy tanny i chutki varyjant.
Čytajcie taksama:
Kvitkoŭ na aŭtobusy ź Biełarusi ŭ Litvu nie dakupicca. Kolkaść rejsaŭ skaračajecca, ceny rastuć
«Adrazu navat nie zrazumieli, jak usio kiepska». Biełarus raskazaŭ, jak pierasiakaŭ polskuju miažu
Kamientary