Viadzieńnie vajny Ukrainaj stanovicca ŭsio bolš technałahičnym. Sastupajučy Rasii va ŭzbrajeńni, jana imkniecca vykarystać pieravahi štučnaha intelektu. Dzie i jak heta adbyvajecca?
Jak piša The Economist, jašče ŭ listapadzie 2019 hoda Uładzimir Zialenski zaklikaŭ da maštabnaha pašyreńnia vykarystańnia technałohij štučnaha intelektu (ŠI) u metach nacyjanalnaj biaśpieki.
U vyniku była stvorana madel, jakaja atrymała nazvu Centr apieracyj pa acency pahroz (CAAP). Jana atrymlivaje šyroki śpiektr infarmacyi, u tym liku zdabytaj chakierami. Apieratary CAAP nazyvajuć hetu madel «kanstruktaram», bo jana ŭzajemadziejničaje z bolš drobnymi madelami.
Jak ŠI dapamahaje vyjavić miescaznachodžańnie celaŭ
Akramia CAAP, mahčymaści ChatGPT vykarystoŭvajuć kanstruktary bieśpiłotnikaŭ u jakaści «adpraŭnoha punktu» dla inžyniernych idej, naprykład, dla novych mietadaŭ źnižeńnia ŭraźlivaści da rasijskich pieraškod.
Jašče adnym vajskovym prymianieńniem ŠI źjaŭlajecca identyfikacyja celaŭ. U suviazi z tym, što sałdaty i vajennyja błohiery ciapier stali bolš aściarožnymi ŭ svaich paviedamleńniach, prosty pošuk padkazak ab raźmiaščeńni vojskaŭ staŭ mienš plonnym.
Adnak apracoŭka vialikaj masy malunkaŭ i tekstaŭ z dapamohaj madelaŭ ŠI dapamahaje znajści patencyjnyja padkazki, złučyć ich razam i vykazać zdahadku pra vierahodnaje miescaznachodžańnie sistemy ŭzbrajeńnia ci vajskovaha złučeńnia.
Jak padkreśliŭ u intervju vydańniu analityk kampanii Molfar, jakaja robić takuju pracu, vykarystańnie ŠI dazvalaje im znachodzić ad dvuch da piaci važnych celaŭ u dzień. Paśla vyjaŭleńnia hetyja danyja chutka pieradajucca ŭkrainskaj armii, u vyniku čaho niekatoryja z celaŭ źniščajucca.
Dla składańnia karty rajonaŭ, dzie ŭ rasijskich vojskaŭ, vierahodna, niedachop zabieśpiačeńnia i nizki maralny duch, kampanija Molfar vykarystoŭvaje raspracoŭku litoŭskaj kampanii SemanticForce. Jana analizuje teksty i vyjavy, raźmieščanyja ŭ internecie abo na sajcie, znachodzić padkazki na fatahrafijach, u tym liku ź bieśpiłotnikaŭ, a taksama ŭ paviedamleńniach vajskoŭcaŭ u sacyjalnych sietkach.
Molfar vykarystoŭvaje madel SemanticForce taksama dla zboru źviestak pra słabyja baki rasijskich uzbrojenych sił. Takuju infarmacyju moža dać vyvučeńnie dziejnaści rasijskich vałanciorskich hrup, jakija źbirajuć srodki i rychtujuć pasyłki dla ŭčastkaŭ frontu, jakija najbolš majuć u hetym patrebu.
Pošuk schilnych da zdrady
Vykarystańnie ŠI dapamahaje ŭkrainskim raźviedčykam vyjaŭlać ludziej, «schilnych da zdrady». Pa słovach byłoha namieśnika ministra infarmacyjnaj palityki Dźmitryja Załatuchina, na telefony ŭkraincaŭ časta prychodziać prapanovy zarabić hrošy, robiačy hieałakacyjnyja zdymki abjektaŭ infrastruktury i vajskovych abjektaŭ.
Vykarystoŭvajučy madel na asnovie ŠI amierykanskaj kampanii Palantir, ukrainskaja kontrraźviedka šukaje suviazi ŭ razroźnienych masivach danych pra adnaho čałavieka, analizuje jaho sacyjalnyja kantakty, źviestki pra jaho z roznych krynic dla vyznačeńnia imaviernaści datyčnaści da pieradačy infarmacyi praciŭniku.
Analiz raznastajnych źviestak pra čałavieka dapamahaje ŭkrainskim śledčym vyjaŭlać parušalnikaŭ sankcyj suprać Rasii. Pa słovach krynicy, złučajučy danyja ŭ sudovych rejestrach ź finansavymi zapisami, jakija zachoŭvajucca ŭ inšych miescach, prahramnaje zabieśpiačeńnie moža «prabić karparatyŭnuju zasłonu». Pa słovach Załatuchina, chakiery padajuć ukrainskim viedamstvam masivy skradzienych biznes-danych. Heta prynosić karyść baraćbie z abychodam sankcyj.
Karyść i ryzyka
Vydańnie adznačaje vialikuju hatoŭnaść ukrainskaha hramadstva pieradavać danyja. Ludzi zahružajuć fatahrafii z hieapaznakami, jakija mohuć być karysnymi dla abarony krainy, u dadatak pad nazvaj «Dija». Mnohija kampanii padajuć lvoŭskaj firmie Mantis Analytics danyja pra svaju pracu — ad niesvoječasovych pastavak da aktyŭnaści koł-centraŭ i spracoŭvańnia achoŭnaj sihnalizacyi. Atrymalnikami acenak funkcyjanavańnia hramadstva z dapamohaj hetaj płatformy źjaŭlajucca Ministerstva abarony i kampanii, jakija imknucca bolš efiektyŭna vykarystoŭvać ułasnyja resursy biaśpieki.
Nakolki ŭsio heta ŭ kančatkovym vyniku źmienić situacyju, pakul niezrazumieła. Asobnyja analityki vykazvajuć aściarohi, što entuzijazm z nahody niekatorych dadatkaŭ dla harantavańnia biaśpieki z dapamohaj ŠI moža adciahnuć resursy, jakija mahli b prynieści bolš karyści ŭ inšych miescach.
Praźmiernaja viera ŭ štučny intelekt — jašče adna ryzyka, i niekatoryja madeli na rynku, biezumoŭna, pieraacenienyja.
Niekatoryja ličać, što vykarystańnie ŠI moža mieć i niehatyŭnyja nastupstvy dla bajavych dziejańniaŭ Ukrainy, bo «kanstruktarski praces» centralizuje pryniaćcie rašeńniaŭ, hasiačy tvorčyja iskry «pa krajach».
Jak viadoma, najbolšyja pośpiechi Ukrainy byli dasiahnutyja ŭ pačatku kanfliktu, kali nievialikija decentralizavanyja padraździaleńni zaachvočvalisia da impravizacyi.
«Nam po**j. Kali pa rukach nie daduć za niezakonnaje zatrymańnie, možam i babulu razam ź imi zakryć»6
«Nam po**j. Kali pa rukach nie daduć za niezakonnaje zatrymańnie, možam i babulu razam ź imi zakryć»
Ci zdaść Tramp Ukrainu Rasii? Čamu demakraty razhromlenyja? Da čaho pryviadzie kantrol respublikancaŭ nad vykanaŭčaj i zakanadaŭčaj uładaj adnačasova?8181
Kamientary