U Vieniesuele prachodziać vybary prezidenta. Madura moža stracić uładu
U niadzielu vieniesuelcy hałasujuć na prezidenckich vybarach. Ciapierašni prezident Nikałas Madura, jaki zaniaŭ hetuju pasadu paśla śmierci Uha Čaviesa ŭ 2013 hodzie, bałatujecca na treci termin zapar. Jaho hałoŭny supiernik — były dypłamat Edmunda Hansales. Jaho padtrymlivaje kaalicyja apazicyjnych partyjaŭ, raskazvaje BBC.
Pa apytańniach Hansales značna apiaredžvaje dziejnaha prezidenta. Adnak minułyja vybary ŭ 2018 hodzie suśvietnaja supolnaść u masie svajoj nie pryznała ni svabodnymi, ni sumlennymi, tamu jość aściarohi, što vyniki i hetych vybaraŭ buduć padtasavanyja, kali Madura nie nabiare patrebny vynik.
Hetyja aściarohi ŭzmacniajucca tym, što Madura zajaviŭ svaim prychilnikam, što pieramoža ŭ lubym vypadku. Akramia taho, u krainie znachodzicca tolki nievialikaja kolkaść niezaležnych naziralnikaŭ za vybarami — čaćviora ad Arhanizacyi Abjadnanych Nacyj i nievialikaja techničnaja hrupa z Centra Kartera. Kiraŭnik vybarčaj kamisii Vieniesueły — blizki paplečnik Madury — adklikaŭ zaprašeńnie naziralnikam ES.
Nie zaprasili i byłoha prezidenta Arhientyny Albierta Fiernandesa — paśla jaho zajavy ab tym, što ŭrad Madury pavinien źmirycca z mahčymaj parazaj na vybarach. Pry hetym u krainu prybyli sotni haściej z krain-sajuźnic Vieniesueły.
Apazicyja tym časam mabilizavała tysiačy ludziej dla pracy ŭ jakaści naziralnikaŭ na asobnych vybarčych učastkach.
Niahledziačy na šmatlikija pieraškody, ź jakimi sutyknułasia apazicyja, u tym liku pastajannyja pieraśledy i aryšty bolš za 100 udzielnikaŭ jaje kampanii z pačatku hoda, jana nastrojena aptymistyčna.
Apytańni hramadskaj dumki dajuć jaje kandydatu takuju vialikuju pieravahu nad Maduram, što tamu nie ŭdasca «skraści vybary», ličać u štabie apazicyi. Praŭda, urad Vieniesueły admachnuŭsia ad vynikaŭ apytańniaŭ, i śćviardžaje, što ŭ ich lidziruje jakraz Madura.
Napiaredadni hałasavańnia Madura papiaredžvaŭ ab «kryvavaj łaźni» ŭ vypadku svajoj parazy. Hetaja zajava vyklikała redki paprok z boku lidara brazilskich levych Łuisa Inasiu Łuły da Siłvy. Pa słovach Łuły, Maduru treba zasvoić, «što kali ty pieramahaješ, to zastaješsia va ŭładzie, a kali prajhraješ, to sychodziš».
U jakaści simvała svajoj pieradvybarnaj kampanii Madura vykarystaŭ vyjavu bajcavoha pieŭnia, a sama kampanija prajšła pad vajaŭničymi łozunhami.
«My atrymali pieramohu nad tysiačaj bur. Jany nie zmahli pieramahčy nas i nikoli nie zmohuć», — skazaŭ jon na zaklučnym mitynhu, spasyłajučysia na niekatoryja z prablem, ź jakimi jamu daviałosia sutyknucca za 11 hadoŭ znachodžańnia va ŭładzie.
Paśla pieravybrańnia ŭ 2018 hodzie Madura spyniŭ sprobu lidara apazicyi Chuana Huajdo abviaścić siabie zakonnym prezidentam.
Huajdo, jaki abjaviŭ siabie pieramožcam, padtrymali bolš za 50 krain, uklučajučy ZŠA i ES, adnak Madura spadziavaŭsia na łajalnaść vieniesuelskich sił biaśpieki. U vyniku paralelny ŭrad Huajdo tak i nie zapracavaŭ, a Madura skarystaŭsia vypadkam, kab pradstavić siabie ŭ jakaści «abaroncy suvierenitetu Vieniesueły». Na zaklučnym mitynhu napiaredadni vybaraŭ jon pra heta nahadaŭ: «U niadzielu my dakažam heta fašystam, imperyjalizmu. My budziem kryčać: «Žyvie Vieniesueła, maja lubimaja radzima».
Adnak mnohija krytyki Madura ličać, što hetyja vybary — pieršyja za apošnija dziesiać hadoŭ, na jakich bolšaść apazicyi zdoleła abjadnacca, vystavić adzinaha kandydata i nie bajkatuje hałasavańnie — mohuć dać šaniec, kab skinuć jaho z pasady prezidenta.
Ułady krainy zabaranili bałatavacca adzinamu kandydatu ad apazicyi Maryi Karynie Mačada. Adnak praciŭniki Madury ŭ rekordnyja terminy abjadnalisia vakoł 74-hadovaha Edmunda Hansalesa, jaki pryjšoŭ joj na zamienu.
Siarod inšaha apazicyja abiacaje, što ŭ vypadku pieramohi miljony vieniesuelcaŭ, jakija ŭciakli ad palityčnaha i ekanamičnaha kryzisu, u jaki zaviała krainu administracyja Madura, zmohuć viarnucca.
Ź Vieniesueły emihravali ŭžo 7,8 miljonaŭ žycharoŭ i, pavodle apytańniaŭ, u vypadku pieramohi Madury hety adtok moža pavialičycca. Tamu za vybarami buduć uvažliva sačyć u ZŠA i krainach Łacinskaj Amieryki, kudy masava biahuć vieniesuelcy.
Kuba, Kitaj, Iran i Rasija — blizkija sajuźniki administracyi Madury — taksama buduć uvažliva sačyć za situacyjaj, pakolki pieramoha Hansalesa, chutčej za ŭsio, pryviadzie da źmieny kursu i aryjentacyi novaha ŭrada na ZŠA.
Na šmattysiačnym pieradvybarčym mitynhu Hansales taksama zajaviŭ, što nadyšoŭ «čas adnavić demakratyju» — heta vidavočnaja spasyłka na toj fakt, što za 25 hadoŭ znachodžańnia va ŭładzie kirujučaja partyja PSUV atrymała kantrol nie tolki nad vykanaŭčaj, ale i nad zakanadaŭčaj i, u značnaj stupieni, nad sudovaj uładaj.
Najbolšuju zaniepakojenaść u apazicyi vyklikaje toje, što ŭ vybarčaj kamisii Vieniesueły pracujuć łajalnyja ŭradu ludzi.
Hałasavańnie pravodzicca elektronnym sposabam, i čakajecca, što vybarkam abjavić vyniki pozna viečaram u niadzielu. Pieramožca pavinien być pryviedzieny da prysiahi 10 studzienia 2025 hoda.
Kamientary