Brescki deputat pabudavaŭ elitny dom na nabiarežnaj. Ceny mohuć šakavać navat minčukoŭ
Razabralisia, jak zabudoŭščyku ŭdałosia abyści abmiežavańni ŭ histaryčnym centry horada i kolki kaštujuć kvatery ŭ domie, jakija pradavalisia tolki pa admysłovym zapisie.
Kłubny dom z pryhožaj nazvaj «Žamčužyna» zdali jašče ŭ mai 2023 hoda, ale ŭ jaho historyi zastałosia niamała biełych plamaŭ.
Sučasny budynak zajmaje vysoki bierah hałoŭnaj vodnaj arteryi Bresta, raki Muchaviec, i znachodzicca ŭ miežach histaryčnaha centra horada. Fasady doma pierajmajuć papularnyja ŭ inšych krainach rašeńni minułych hadoŭ: vuhły budynka skruhlenyja, tynkavanyja ŭ hłyboki ciomny koler ścieny, šyrokija terasy z panaramnymi krajavidami, chaatyčna raźmieščanyja byccam by draŭlanyja viertykalnyja łamieli na fasadzie.
Dom maje dźvie siekcyi. Taja, što była źviernutaja da raki, maje piać pavierchaŭ i cokal, u jakim płanavali raźmiaścić kaviarniu i punkt prakatu sportinvientaru. Druhaja siekcyja, źviernutaja ŭ bok vulicy Internacyjanalnaj, maje čatyry žyłyja pavierchi, a na nižnim niežyłym płanavali raźmiaścić pakoj žyllovaha tavarystva i dva handlovyja punkty. Siekcyi złučaje padziemny parkinh na 39 mašyn, u jaki možna zajechać z vulicy Karła Marksa.
Nad parkinham la bieraha raki raźbity ŭnutrany dvoryk dla žycharoŭ, na jakim pabudavana dziciačaja placoŭka i panaramnaja altanka, adkul možna lubavacca krajavidami Muchaŭca. Usia terytoryja adharodžanaja ad čužych ludziej.
Idyličnuju karcinu sučasnaj architektury i cudoŭnaha miesca razburaje historyja źjaŭleńnia kompleksu, u jakoj nie abyšłosia biez machinacyj z hramadskim mierkavańniem.
Zakazčykam sučasnaha žyłoha kompleksu «Žamčužyna» vystupiła miascovaja kampanija «Pradom». Dakładniej raniej jana była miascovaj, a siońnia jaje ofis aficyjna znachodzicca pa vulicy Makajonka ŭ Minsku, u adnym z damoŭ rajona Vogue, što pabudavany ŭzdoŭž dziciačaj čyhunki.
Hetaja kampanija spačatku zajmałasia budaŭniča-mantažnymi rabotami, a taksama vyrablała na ŭłasnaj vytvorčaści mietaličnyja kanstrukcyi. U 2018 hodzie hetaja firma atrymała padrad na dziaržaŭnym abjekcie — budaŭnictvie novaha trochpaviarchovaha korpusa haradskoj balnicy chutkaj dapamohi, jaki byŭ svoječasova zdadzieny da śviatkavańnia 1000-hodździa Bresta.
Prajekt «Žamčužyny» vykanała firma «BrestKADprajekt», jakaja źjaŭlajecca adnym najlepšych prajekciroŭščykaŭ u horadzie. Z «Pradomam» u jakaści zakazčyka i hienpadradčyka jany razam vykanali, naprykład, žudasny 15-paviarchovik pa vulicy Marozava, 25, a taksama 24-kvaterny dom na rahu Marozava i Čyrvonaściažnaj, jaki źviedaŭ peŭnyja transfarmacyi i ŭrešcie byŭ uźviedzieny jak ofisny budynak.
Ale najbolš znakavym prykładam supracoŭnictva stała realizacyja da taho ž tysiačahadovaha jubileju horada ŭ 2019 hodzie śviatłomuzyčnaha fantana na piešachodnaj Savieckaj vulicy. Jak pisali dziaržaŭnyja vydańni, prava na prajektavańnie i budaŭnictva hetaha abjekta było abiedźvium kampanijami «pradastaŭlena».
Jak my pisali raniej, «BrestKADprajekt» taksama supracoŭničaje z zabudoŭščykam spartyŭnaha kłuba «Amatar», jakim kiruje były supracoŭnik Kamiteta dziaržkantrolu. U vyniku hetaha supracoŭnictva ŭ histaryčnym centry Bresta, u abychod biełaruskaha zakanadaŭstva i rehłamientaŭ achovy, byŭ źniščany pad novuju zabudovu ceły šerah histaryčnych budynkaŭ.
U 2021 hodzie ŭ kampanii «Pradom» źjavilisia finansavyja ciažkaści. Na praciahu niekalkich miesiacaŭ nie vypłačvalisia zarobki mnohim supracoŭnikam, jakich u štacie naličvałasia ŭžo kala tysiačy.
Padmanutyja supracoŭniki zładzili kampaniju suprać svajho pracadaŭcy, zavaliŭšy jaho dziasiatkami niehatyŭnych acenak na roznych servisach. Skardzilisia asabliva na hiendyrektara Dźjakava, pra jakoha pisali, što zrazaje zarobki jak choča i ničoha nie baicca, bo sam deputat.
Na miascovych vybarach u 2018 hodzie biespartyjny dyrektar pradpryjemstva, Andrej Uładzimiravič Dźjakaŭ, byŭ vybrany deputatam Bresckaha haradskoha savieta deputataŭ pa vybarčaj akruzie № 34. U hetym statusie jon znachodziŭsia da pačatku 2024 hoda, kali prajšli čarhovyja vybary.
Jak dobra viadoma, na niesvabodnych biełaruskich vybarach asob ad kožnaj akruhi faktyčna pryznačajuć, adbirajučy ź liku najbolš łajalnych kiraŭnikoŭ arhanizacyj i pradpryjemstvaŭ. Zdajecca, novy status dyrektara adkryŭ dla «Pradoma» i novyja mahčymaści.
Na ŭčastku, dzie siońnia ŭźviedziena «Žamčužyna», jašče niadaŭna znachodziłasia zaniadbanaja pryvatnaja zabudova — dva damy i haspadarčyja pabudovy pa adrasie vulica Karła Marksa, 90, 92, 94.
Miesca dosyć unikalnaje dla płoskaha jak stoł Bresta. U horadzie nie tak šmat miescaŭ, dzie možna adšukać učastak ź pierapadam vyšyń u 1-2 mietry, tut ža pierapad składaŭ ažno 6 m. Dy jašče raźmiaščaŭsia kala samaj raki. Horadabudaŭniki, razumiejučy łandšaftnuju kaštoŭnaść, adviali jaho pad miesca dla adpačynku žycharoŭ usiaho horada.
Usie dobra viedajuć pra isnavańnie hienieralnych płanaŭ, ale na raźvićcio i zabudovu haradoŭ jany majuć mizerny ŭpłyŭ.
Hałoŭnymi dla realnaha prajektavańnia haradoŭ źjaŭlajucca dakumienty ŭzroŭniem nižej — prajekty detalovaj płaniroŭki, jakija raspracoŭvajucca dla asobnych rajonaŭ i dyktujuć całkam kankretna i vyrazna rehłamienty pa ich zabudovie.
U žniŭni-vieraśni 2018 hoda harvykankam pravodziŭ hramadskaje abmierkavańnie pa detalnym płanie histaryčnaj častki Bresta, raspracavanym śpiecyjalistami BiełNDIPhoradabudaŭnictva. U prykładzienych materyjałach možna adšukać u tym liku schiemu z padziełam funkcyjanalnyja zony i eskiz zabudovy, jakija pakazvajuć płany horadabudaŭnikoŭ.
U detalovym płanie histaryčnaj častki Bresta terytoryja, na jakoj pabudavany dom, abaznačana zialonym koleram z patrojnaj štrychoŭkaj i abrevijaturaj ŁR1-o. Zhodna ź lehiendaj da schiemy tak abaznačany ŭ prajekcie parkavyja terytoryi z vysokimi rekreacyjnymi nahruzkami, z mahčymaściu raźmiaščeńnia abjektaŭ rekreacyjnaha pryznačeńnia.
Heta aznačaje, što hetaj terytoryjaj na nabiarežnaj Muchaŭca musili najbolš intensiŭna karystacca dla adpačynku ŭsie žychary horada, a nie tolki kupka vybranych.
Usiaho niekalki vyklučeńniaŭ na nabiarežnaj było zroblena da znakavych abjektaŭ — dla novaha budynka ZAHSa, pra jaki havorać užo niekalki hadoŭ, i letniaha amfiteatra. Ale dla kožnaha ź ich u prajekcie detalovaj płaniroŭki vyłučanaja asobnaja zona hramadskaj zabudovy — inakš nielha.
Navat toje, što prajekt žyłoha doma prajšoŭ hramadskaje abmierkavańnie tut nie maje roli — u hetym miescy prosta nie mahli dać prajektavać ničoha akramia parku. Kab pabudavać na hetaj terytoryi žyły dom, treba było b unosić karekciroŭki ŭ prajekt detalovaj płaniroŭki i prajści ź im praz hramadskaje abmierkavańnie. Ale z momantu pryniaćcia hetaha dakumienta nijakich karekcirovak u jaho nie ŭnosiłasia.
Jak ža takoje mahło adbycca? Varyjantaŭ nie tak šmat: abo pałažeńni prajekta detalovaj płaniroŭki byli śviadoma praihnaravany miascovymi ŭładami pad śpiecyjalny prajekt «dla svaich», abo prajekt detalovaj płaniroŭki byŭ zaćvierdžany zusim nie ŭ tym vyhladzie, u jakim vynosiŭsia na hramadskaje abmierkavańnie. Abodva varyjanty, miakka kažučy, dalokija ad zakonnaści.
U bazie danych možna adšukać schavanuju pad niepaznavalnaj nazvaj pastanovu, jakoj 29 maja 2019 hoda byŭ zaćvierdžany detalovy płan histaryčnaj častki Bresta. I niečakana ŭ kvartale pad № 51 (star. 178) toje miesca, jakoje raniej całkam advodziłasia pad park, ciapier akazałasia padzielena na dźvie častki, adna ź jakich supadaje ź plamaj zabudovy «Žamčužyny».
Zaŭvažcie, zaćvierdžany detalovy płan histaryčnaj častki Bresta adroźnivajecca ad taho, jaki vynosiŭsia na abmierkavańnie, to-bok źmienieny bieź viedama žycharoŭ horada.
Kaštoŭny ŭčastak dastaŭsia «Pradomu»
Staraja zabudova na ŭčastku. Fota: brestcity.com
Užo ŭ nastupnym miesiacy za arendu ŭčastka płoščaj 0,322 ha, pra jaki maryć luby zabudoŭščyk — naŭprost na nabiarežnaj raki ŭ histaryčnym centry — na aŭkcyjonie pazmahalisia try najbujniešyja budaŭničyja arhanizacyi horada — «Paleśsiežyłbud», «Pradom» i «Demarš».
Umovaj byŭ znos za svoj košt starych pabudoŭ i dobraŭparadkavańnie terytoryi, roŭnaj pa płoščy toj, što adviedziena pad budoŭlu.
1 lipienia 2019 hoda Brescki haradski vykanaŭčy kamitet vydaŭ dazvoł «Pradomu» na prajektavańnie i budaŭnictva kapitalnych pabudoŭ na hetym učastku. U krasaviku 2021 hoda na ŭčastku pačaŭsia znos starych budynkaŭ, a śledam chutka pačaŭ raści žalezabietonny karkas kłubnaha doma.
Hramadskaje abmierkavańnie (AUNA) pa samim prajekcie žyłoha doma prajšło ŭ lipieni-žniŭni 2020 hoda zusim niezaŭvažanym. Biełaruskaje hramadstva žyło zusim inšymi padziejami — prezidenckimi vybarami i masavymi pratestami, u jakich Brest zajmaŭ nie apošniaje miesca. Siońnia staronka abmierkavańnia na sajcie vykankama vydalenaja, a materyjały dla aznajamleńnia, jakija raźmiaščalisia ŭ vobłačnym schoviščy, bolš niedastupnyja.
Na hałoŭnaje pytańnie, jak inžynier-ekołah «BrestKADprajekta» zdoleŭ abyści pałažeńni hałoŭnaha horadabudaŭničaha dakumienta dla hetaj terytoryi, my ŭžo atrymali adkaz — u jaho byli ŭniesieny zusim inšyja źviestki.
Ale navat u takim vyhladzie jość šerah pytańniaŭ. Zona ŭ dakumiencie adviedziena pad hramadskuju zabudovu, a nie pad žyłuju, a taksama aharodža vakoł «Žamčužyny» achoplivaje značny kavałak toj častki, jakaja zastałasia na papiery za parkam, ale siońnia tut pryvatnaja dziciačaja placoŭka i altanka tolki dla žycharoŭ doma.
Zialonym koleram u dakumiencie abaznačany mienavita łandšaftna-reakreacyjnyja terytoryi ahulnaha karystańnia, u jakija nie ŭklučajucca terytoryi pryvatnych žyłych kompleksaŭ. Atrymlivajecca, što i tut bieraściejcaŭ abviali vakoł palca, kab dać haspadaram žyćcia bolš, čym im naležyć.
«Pradom» zbudavaŭ dom dla svaich?
«Žamčužyna» — ŭnikalny kompleks nie tolki pavodle svajho miesca raźmiaščeńnia. Unikalnyja tut i kvatery, ich usiaho 38, siarod jakich 9 kvater dosyć vialikija — płoščaj kala 120—130 kv. m, a płošča adnoj uvohule składaje kala 190 kv. m. Kamfortnymi ich robiać i vysokija stoli pad 3 mietry.
Zrešty takimi stoli stali praz toje, što Ministerstva kultury zarezała vyšyniu budynka ŭ miežach histaryčnaha centra da 5 pavierchaŭ, choć pieršapačatkova jaho chacieli zrabić vyšejšym i šyrejšym. Taksama viedamstva i horadabudaŭničaja rada pradyktavali nieabchodnyja vodstupy ad linii nabiarežnaj, kab dom nie navisaŭ nad ludźmi, jakija tam hulajuć.
Usiaho było razhledžana bolš za 10 varyjantaŭ architekturnaha rašeńnia, u tym liku ŭ vyhladzie karabla, ale ad jaho admovilisia, jak śćviardžaje dyrektar prajektnaj arhanizacyi Dzianis Śliŭka, bo jon padavaŭsia zanadta hruvastkim, ale najchutčej jon prosta nie ŭpisasia u adviedzieny ŭčastak. Na rendarach bačna, što zamiest praciahu doma ciapier tolki altanka.
Jašče adna prablema, ź jakoj, pa słovach Śliŭki, sutyknulisia pry budaŭnictvie doma — nastupstvy ekanamičnych sankcyj zachodnich krain suprać režymu Łukašenki. U domie daviałosia zamianić zamiežnyja aciaplalnaje abstalavańnie i lifty na ajčynnyja, pamienšaŭ taksama vybar materyjałaŭ i abstalavańnia dla kvater.
Nasamreč, damy z takimi vielizarnymi kvaterami źjaŭlajucca redka, tym bolš u abłasnym centry, bo dla ich ciažka znajści kupca. Tym bolš, što ŭ takim miescy i košt kvadratnaha mietra budzie značna daražejšym. Tut treba być dakładna ŭpeŭnienym, što na kožnuju kvateru znojdziecca klijent.
«Žamčužyna» z takoj prablemaj nie sutyknułasia, choć dahavoraŭ na dolevaje budaŭnictva ŭ im ni z kim nie zaklučali. Usie kvatery byli pradadzieny pa zapisie, jaki vioŭsia ŭ čas budoŭli. Daviedacca pra taki śpis, naprošvajecca dumka, mahli tolki svaje?
Partały, jakija śpiecyjalizujucca na nieruchomaści, nazyvajuć hety dom dziŭnym i navat «sakretnym».
U hetym domie pa vynikach lipienia statystyka ździełak zafiksavała rekordnuju dla Bresta canu kvadratnaha mietra — zvyš $1700, a ahułam kvatera płoščaj kala 126 kvadratnych mietraŭ z vychadam na nabiarežnuju kaštavała blizu $220 000. Heta rekordnaja dla horada cana.
U druhoj siekcyi košt kvadratnaha mietra składaje kala $1000—1200 u ekvivalencie. Pry tym što siaredni košt kvadratnaha mietra pa horadzie składaje $820.
U mai 2024 hoda ŭ domie kupili čatyrochpakajovuju kvateru na 124 kvadratnyja mietry za $205 000. Jana stała samaj darahoj kvateraj siarod tych, što byli kuplenyja sioleta pa-za miežami Minščyny.
Letam na druhasny rynak taksama vystavili adrazu dźvie kvatery ŭ «Žamčužynie» — trochpakajoŭki biez adździełki, kožnaja pa 66,7 kv. m. Za kvatery, ź jakich vid adkryvajecca nie na Muchaviec, a na chruščoŭku pa vulicy Internacyjanalnaj, prasili $87 000 i $95 000, to-bok pa $1305-1425 za kvadratny mietr.
Niahledziačy na adčuvalnuju navat pa mierkach Minska canu, nie kažučy ŭžo pra abłasny centr, usie kvatery ŭ domie siońnia ŭžo pradadzienyja.
Kamientary
Tym, chto dumaje, što treba siadzieć cicha, i ŭsio budzie dobra, varta pahladzieć, što budzie, kali apynucca vypadkova tam, dzie jość intaresy blizkich da ŭłady ludziej.