Usio prosta: nie zdavajciesia. Sałman Rušdzi napisaŭ knihu, viarnuŭšysia ź miažy žyćcia i śmierci

Jak ciapier pamiataju, ja pryjechaŭ u Ńju-Jork 12 žniŭnia, u toj ža dzień, kali ŭ Čatokua, na poŭnačy štata Ńju-Jork, adbyłasia hetaja žachlivaja padzieja. 

Pamiataju pryhniečany emacyjny stan, jaki ja tady adčuvaŭ. Relihijny fundamientalizm — žachlivaje ciemrašalstva. I voś ja apynuŭsia ŭ horadzie, jaki prytuliŭ Sałmana Rušdzi, jaki nazyvaŭ Ńju-Jork svaim domam. Ale navat tut, u ZŠA, jon apynuŭsia na miažy śmierci, ad ruk narodžanaha ŭ Kalifornii adzinočki livanskaha pachodžańnia, radykalizavanaha kazańniami isłamisckich klerykaŭ. Adzinočki, jaki, źjeździŭšy na radzimu svaich prodkaŭ, zamknuŭsia ŭ padvale svajho doma ŭ Ńju-Džersi, usio bolš i bolš pahružajučysia ŭ hetyja vučeńni, čarhujučy svajo «relihijnaje praśviatleńnie» ź videahulniami.

Na ščaście, lekary ździejśnili šerah vielmi składanych apieracyj i zmahli ŭratavać žyćcio Rušdzi. Jon straciŭ adno voka, ale lazo nie dasiahnuła jaho mozhu. Adnaŭleńnie było doŭhim, ale paśpiachovym. 

Jak tolki heta stała mahčymym, aŭtar viarnuŭsia da pisańnia tekstaŭ. Praca nad hetaj knihaj stała dla Rušdzi terapieŭtyčnaj, dapamahła jamu zmahacca z posttraŭmatyčnym stresavym rasstrojstvam. Paśla vyzdaraŭleńnia jon i jaho žonka navat viarnulisia na miesca, dzie adbyŭsia zamach na zabojstva. 

U knizie aŭtar pierakazaŭ usio heta va ŭsich padrabiaznaściach. Tut va ŭsich detalach vy pračytajecie i pra sam zamach, pra jaho padrychtoŭku niaŭdałym zabojcam, i pra momant, kali aŭtar pabačyŭ, jak da sceny padbiahaje nieviadomy z nažom, pra toje, što jon adčuvaŭ, kali złačyniec pačaŭ nanosić udary, pra zmahańnie za žyćcio, pra niejmaviernuju pracu daktaroŭ, a taksama reabilitacyju. Aŭtar dadaŭ navat padraździeł, dzie jon viadzie dyjałohi z sa svaim niaŭdałym zabojcam. Praŭda, heta vydumanyja dyjałohi. Aŭtar sprabuje ŭjavić, jakimi b jany mahli być.

U hetaj knizie šmat bolu. Ale taksama heta historyja čałaviečaj unutranaj siły, zmahańnia, pryniaćcia abstavinaŭ, u jakich luby z nas moža apynucca, a taksama pošuku ščaścia, radaści, jak by składana ni było. Rušdzi atačali blizkija i kłapatlivyja ludzi, jakija padtrymlivali jaho na praciahu ŭsiaho šlachu. Heta niejmaviernaja ŭdača, što jon zastaŭsia z nami.

Sałman Rušdzi, nahadajem, heta 77-hadovy indyjski piśmieńnik, jaki piša histaryčnyja tvory ŭ styli mahičnaha realizmu. U 1988 hodzie jon napisaŭ raman «Sataninskija vieršy», u jakim pieraasensoŭvaŭ žyćcio praroka Muchamieda. Hety tvor mnohija isłamisckija režymy paličyli bluźnierskim i abviaścili palavańnie za tvorcam.

Sama kniha davoli karotkaja. Prasłuchaŭ jaje całkam padčas adnaho transatłantyčnaha pieralotu. Jana sumnaja i abnadziejlivaja adnačasova. Hałoŭny mesiedž, jaki možna ź jaje ŭziać, — nie zdavajciesia. Jak by ciažka i składana nie było. Biełarusam taki pasył u ciapierašnija časy jak nikoli aktualny.

• 3
• 0
• 0
• 0
• 0
• 0
• 0
• 0