Hučna adkryli ŭ 2013-m i abviaścili bankrutam u 2023-m. Karotkaja i krasamoŭnaja historyja Asipovickaha vahonabudaŭničaha zavoda
Viarchoŭny sud Biełarusi abviaściŭ pra zaviaršeńnie spraŭ ab bankructvie šerahu pradpryjemstvaŭ. Bankrutam pryznany i Asipovicki vahonabudaŭničy zavod. Ekanamisty kažuć, što karotkaja historyja hetaha zavoda — jaskravy prykład niehaspadarlivaści i marnavańnia biudžetnych srodkaŭ, piša «Biełsat».
29 sakavika ekanamičny sud Mahiloŭskaj vobłaści pryznaŭ bankrutam zakrytaje akcyjaniernaje tavarystva «Asipovicki vahonabudaŭničy zavod». Praz dva tydni paśla pryniaćcia hetaj pastanovy infarmacyju raspaŭsiudziŭ Viarchoŭny sud.
Ambitnyja płany čynoŭnikaŭ, što tak i nie zrealizavalisia
Asipovicki vahonabudaŭničy zavod uźnik na bazie Asipovickaha vahonnaha depo. U 2008 hodzie ŭrad Biełarusi zaklučyŭ damovu z rasijskaj kampanijaj «Hrand Ekspres» nakont budaŭnictva zavodu, što budzie vypuskać čyhunačnyja vahony.
Čynoŭniki pierakonvali, što zavod, jaki kaštuje 160 miljonaŭ dalaraŭ, zmoža vypuskać 2,5 tysiačy hruzavych vahonaŭ i 2 tysiačy tank-kantejnieraŭ za hod. U 2011-m Jeŭrazijski bank raźvićcia vydaŭ kredyt na 63,5 miljona dalaraŭ pad harantyju ŭrada Biełarusi.
Budaŭnictva zavoda skončyli ŭ 2013 hodzie.
Ale zajaŭlenaj kolkaści vahonaŭ zavod nikoli nie vypuskaŭ. Užo ŭ 2016 hodzie Ekanamičny sud raspačaŭ viadzieńnie ŭ spravie vahonnaha zavoda ab ekanamičnaj niepłatazdolnaści.
Takim čynam, mieniej čym 10-hadovaja historyja pradpryjemstva, jakoje, mierkavałasia, budzie prybytkovym, zaviaršyłasia bankructvam i stratami. Hienprakuratura ad imia Biełaruskaj čyhunki źviarnułasia ŭ sud z pazovam da byłych uładalnikaŭ i kiraŭnikoŭ AVZ.
Paciarpieły bok patrabuje 23 miljony jeŭra i 16,2 miljona rubloŭ. Straty ciapier musić kampiensavać Minfin, a značyć, biełaruskija padatkapłatniki.
Biełaruskija ŭłady abvinavacili ŭ tym, što zavod staŭ bankrutam, top-mieniedžaraŭ, ale da adkaznaści nichto z kiraŭnictva zavoda nie byŭ pryciahnuty.
Kali zvažać, jak prymajuć pastanovy ŭ Biełarusi, vypadak z Asipovickim zavodam — kłasičnaja situacyja, raspaviadaje ŭ razmovie z «Biełsatam» Jarasłaŭ Kot, daradca Asacyjacyi biełaruskaha biznesu za miažoj. Zahady pastupajuć źvierchu, niama samastojnaha pryniaćcia pastanoŭ i, adpaviedna, adkaznaści.
«Tut uvohule dva vidy prablem. Pieršaja — niekampietentnyja kiraŭniki, jakija nie zdolnyja acanić i ŭzhadniajuć niejkimi karumpavanymi sposabami roznyja zachady. A pa-druhoje — heta ŭsio častka schiem dziela vyviadzieńnia hrošaj ź biudžetu. Jany atrymlivajuć datacyju na raźvićcio, hrošy dzielać i vyvodziać», — kaža ekanamist.
Pavodle ekśpierta, stvareńnie vahonaŭ — heta nie biznes nakštałt charčovaha. Rynak hetaj pradukcyjaj davoli chutka napaŭniajecca, i popyt na jaje padaje. Kali stvaryli dy pradali 2 tysiačy vahonaŭ, i jany pracujuć — treba šukać novyja rynki zbytu. A va ŭmovach sankcyj heta stała składanym, kaža Jarasłaŭ Kot.
U krainach SND niama instytuta reputacyi, a isnuje instytut suviaziaŭ, što jość karupcyjaj. Uvohule, stvaryć nieskładana, a voś pradać — heta sapraŭdy prablema. Zachoŭvańnie na składach taksama patrabuje šmat srodkaŭ, časam lepiej prosta pradać navat tańniej, čym zachoŭvać.
Vinavatyja čynoŭniki, ale da adkaznaści ich nie pryciahnuli
Surazmoŭca «Biełsata» kaža, što ŭ situacyi z pradpryjemstvam vina całkam na plačach čynoŭnikaŭ, jakija prosta nie musili prymać udziełu ŭ takich rečach.
«Pryčym tut čynoŭniki? Jany dajuć harantyi ad imia dziaržavy, ale ŭ ich niama kampietencyi, niama ekśpiertyzy. Nichto ź ich nikoli nie zajmaŭsia biznesam, tym bolš, u SND dziaržaŭnyja struktury manapalizavali čyhunku i nichto faktyčna ŭ SND nie ŭjaŭlaje, jak pracuje čyhunačny biznes. Na Zachadzie isnujuć pryvatnyja kampanii, jakija nabyvajuć častku čyhunki, majuć svaje ŭčastki i maršruty. Ale heta rynak i kankurencyja. U nas ža heta prosta pytańni čynoŭnikaŭ, suviaziaŭ, vyvad srodkaŭ ź biudžetu», — kaža Jarasłaŭ Kot.
Ekanamist dadaje, što čynoŭniki ŭvohule nie musiać udzielničać u takich pastanovach i nie musiać mieć paŭnamoctvaŭ uzhadnieńnia i vydavańnia harantyjaŭ pry stvareńni pradpryjemstvaŭ.
«Kali ž jany rasparadžajucca hrašyma ź biudžetu, dyk na jakoj padstavie jany nie pytajuć u nas i dajuć harantyi? I heta nie tolki prablema čynoŭnikaŭ, ale i prablema sistemy», — źviartaje ŭvahu ekanamist.
Jarasłaŭ Kot zaznačaje: kab takoje nie paŭtarałasia — treba decentralizavać ekanomiku. Treba dać mahčymaść mienavita miascovym uładam prymać pastanovy, a ŭłady, u svaju čarhu, musiać vybiracca. Tolki tady jany buduć pracavać dziela karyści ludziej, u intaresach vybarnikaŭ. Ciapier ža, kaža Jarasłaŭ Kot, čynoŭniki ŭ Biełarusi nie ŭmiejuć dapamahać ludziam. Jany vykonvajuć zahady, spuščanyja źvierchu.
Chto taja žančyna, jakuju Marzaluk u efiry BT abazvaŭ «švallu z Hrodna», i što jana piša ŭ čatach? Raskazvajem pra doktarku Stefanovič5
Kamientary