«My adnaŭlajem spraviadlivaść». Pravaabaroncy pryznali «byłymi palitviaźniami» adrazu 150 čałaviek
Pravaabarončaja supolnaść Biełarusi 18 vieraśnia pryniała vialikuju zajavu, u jakoj zapatrabavała poŭnuju reabilitacyju adrazu 150 čałaviek, asudžanych za ŭdzieł u paślavybarčych mirnych akcyjach pratestu pavodle art. 342 Kryminalnaha kodeksa. Pa roznych pryčynach hetyja ludzi nie mieli statusa palitźniavolenych padčas svajho źniavoleńnia, ale, niahledziačy na heta, pravaabaroncy ŭ zajavie nadajuć im status «byłych palitviaźniaŭ».
Jak raspaviała pravaabaronca Nasta Vasilčuk, u Pravaabarončy centr «Viasna» ŭsio čaściej stali źviartacca ludzi, jakija nie byli ŭ svoj čas pryznanyja palityčnymi źniavolenymi, adnak znachodzilisia ŭ miescach niesvabody pa palityčnych pryčynach.
Hałoŭnaj pryčynaj nienadańnia takoha statusa pravaabaronca nazyvaje toje, što pra ich źniavoleńnie nie paviedamlali blizkija. Ciapier hetyja ludzi źviartajucca da pravaabaroncaŭ i prosiać unieści ich u śpisy represavanych, kab fakt ich pieraśledu byŭ aficyjna zafiksavany pravaabaroncami.
«Na dadzieny momant z bolšaha heta tyja, chto adsiadzieŭ niekalki miesiacaŭ da suda ŭ SIZA pa «narodnym» 342 artykule, a zatym vyjšaŭ na volu, asudžany da «chimii» ci «chatniaj chimii».
Taksama pačali źviartacca ludzi, jakija całkam adbyli terminy ŭ kałonii pa palityčnych artykułach i ciapier znachodziacca ŭ biaśpiecy, ale pra jakich nam nie było raniej viadoma. Pakul što heta adzinkavyja vypadki, ale my ŭpeŭnieny, što z kožnym miesiacam vyzvalenych paśla adbyćcia pakarańnia ludziej, pra čyj palityčny pieraśled my nie viedali, budzie stanavicca ŭsio bolej.
Hałoŭnaja pryčyna, čamu ludzi nie paviedamlajuć pra svaich blizkich, źniavolenych pa palityčnych matyvach, heta strach jašče bolšych represij u dačynieńni da blizkaha, a taksama ŭ dačynieńni da siabie.
I choć my zaŭsiody kažam, što zamoŭčvańnie represij nie ŭratuje ŭžo zatrymanaha čałavieka, i što navat u ciapierašniaj situacyi zastajucca šlachi biaśpiečna pieradavać infarmacyju pravaabaroncam, my całkam uśviedamlajem, što kali situacyja ŭ Biełarusi budzie zachoŭvacca na ciapierašnim uzroŭni, zastaniecca značnaja kolkaść ludziej, jakija nie buduć nikomu kazać pra represii ŭ dačynieńni da svaich blizkich.
Uličvajučy ŭsio heta, a taksama razumiejučy, što hetyja ludzi, pra jakich my raniej nie viedali, faktyčna ničym nie adroźnivalisia ŭ momant źniavoleńnia ad pryznanych, bo viadomych nam palitviaźniaŭ, my pryniali rašeńnie prymać pa ich śpiecyjalnyja zajavy, praź jakija aficyjna zamacoŭvajem ich status jak byłych palitviaźniaŭ», — raspaviadaje Nasta.
Jana adznačaje, što ŭ płanach pravaabaroncaŭ prymać dva typy zajaŭ adnosna byłych palitviaźniaŭ:
«Pieršy typ — jak naša pieršaja zajava pa tych, chto byŭ źniavoleny pavodle art. 342 Kryminalnaha kodeksa — z patrabavańniem poŭnaj reabilitacyi hetych ludziej. Druhi typ — z patrabavańniem pierahladu prysudaŭ», — raspaviała jana.
Kamientary
usio, jak u Paŭnočnaj Karei