Pamiatajecie vajnu ź Biełaruskim moładzievym chabam u Varšavie? Daviedalisia, što tam adbyvajecca ciapier
«U Varšavie zachapili Biełaruski moładzievy chab», «adbyŭsia rejdarski zachop» — takija paviedamleńni azmročyli nastroj mnohich biełarusaŭ minułym letam. U vyniku chab pierajechaŭ na inšy adras, a pa starym źjaviłasia prastora «Robim razam». Raskazvajem, što ciapier adbyvajecca ŭ abodvuch miescach.
Karotkaja chranałohija kanfliktu
Letam minułaha hoda kiraŭnictva Moładzievaha chaba imhnienna źmianiłasia: novym staršyniom arhanizacyi zamiest Alesia Łapko staŭ zasnavalnik «Biełaha lehijona» Siarhiej Bulba. U rejestry heta zamacavali 26 lipienia, a ŭžo 2 žniŭnia Bulba razam z palicyjaj pryjšoŭ pa adrasie chaba — Kanstytucyi 6, i pamianiaŭ tam zamki. Staraja kamanda zastałasia ni pry spravach.
Jurydyčna heta stała mahčymym dziakujučy tamu, što chab vyras na fundamiencie niadziejsnaj arhanizacyi «Dom Jeŭropy i Azii», jaje prosta pieranazvali. Da hetaha rašeńnia pryjšli, kab nie čakać rehistracyi novaj arhanizacyi z usioj spadarožnaj biurakratyjaj. Sa staroj asacyjacyi ŭ skład novaj pierajšli Andrej Rakievič i Anastasija Baravikova, jany razam sa Stasiaj Hlińnik u vyniku byli ŭ čalcach naziralnaj rady. Partnioram prajekta staŭ fond Linking Media.
Usio išło dobra, pakul u vyniku sieryi ŭnutranych kanfliktaŭ Baravikova i Rakievič biez udziełu treciaha čalca naziralnaj rady nie pamianiali staroha kiraŭnika, Łapko, na novaha — Bulbu. Razam ź jurydyčnaj asobaj novamu kiraŭnictvu adyšli ŭsie resursy: damova arendy municypalnaha pamiaškańnia ŭ centry horada, srodki na rachunkach, technika. Pa słovach Łapko, usio adbyłosia bieź niejkaha papiaredžańnia, hvałtoŭna, biez chacia b aficyjnaha lista. Pa słovach Bulby, jon byŭ paklikany jak «antykryzisny mieniedžar», kab zachavać chab i navieści tam paradak, najpierš — jurydyčny.
U historyi paśla było šmat uzajemnych abvinavačvańniaŭ i pahroz sudami. A što ź placoŭkami ciapier? Raspytali hałoŭnych udzielnikaŭ kanfliktu.
Bulba: «Niekalki surjoznych kanałaŭ abiacali nam padtrymku, ale schavalisia»
Pa starym adrasie, dzie značyŭsia viadomy Biełaruski moładzievy chab, ciapier dziejničaje prastora «Robim razam». Z apošnich mierapryjemstvaŭ tam — kursy polskaj movy, joha, vystava, pryśviečanaja vałancioram i dobraachvotnikam va Ukrainie.
Siarhiej Bulba kaža, što nad mierapryjemstvami na placoŭcy pracuje kala 15 čałaviek, uličvajučy vałancioraŭ, i adznačaje adčuvalnyja straty ad taho, što paśla źmieny kiraŭnictva dla častki ludziej prastora stała taksičnaj.
«Heta było zapuščana pa demakratyčnaj supolnaści, što voś nie chadzicie siudy, inakš buduć nastupstvy. Była razhornutaja suprać mianie sapraŭdnaja infarmacyjna-psichałahičnaja śpiecapieracyja. A za što? Ja paŭtaraju: nadzorčaja rada svaim rašeńniem, dvuma hałasami suprać adnaho, pamianiała dyrektara i zaprasiła novaha, dzie tut rejdarski zachop? Łapko zajaviŭ, što nie moža ŭtrymlivać chab, bo niama hrošaj, ale ž charošy čałaviek Lavončyk dapamahaje (majecca na ŭvazie fond Linking Media. — «NN»), to davajcie my ŭ abchod nadzorčaj rady i ŭsich astatnich pierapišam pamiaškańnie na Lavončyka. To-bok, nam pryjšłosia spyniać pieradaču, absalutna niezakonnuju, bo hetaje rašeńnie musiła prymacca ich ahulnym schodam, a nie tolki Łapko.
I my pryjšli siudy razam z palicyjaj i kolki času tut znachodzimsia? Sa žniŭnia. I što? Nas niechta pryjšoŭ vyhnać? Heta ES, heta nie Biełaruś, ci Rasija z Ukrainaj. Tut jość zakony i jany pracujuć. A častka ludziej nie moža skłaści dva plus dva, zajaŭlaje, što my ni nahoj siudy nie pojdziem.
Dla siabie ja vynies, što my nie mieli infarmacyjnaha instrumienta daniasieńnia, nam była abiacanaja padtrymka ad niekalkich surjoznych kanałaŭ, ale ŭ peŭny momant jany schavalisia. I akazaŭsia «Infapojnt» suprać mianie. Chacia ja tut ni pry čym. Ja zaprošany čałaviek z boku, jakoha paklikali vypravić situacyju».
U čym ža situacyja vypraŭlajecca kanceptualna?
«My vychodzim za ramki čysta biełaruskaści. Stratehična bolš chacieli b adpaviadać intehracyjnym pracesam — Biełaruś-Polšča-Ukraina-Litva. Faktyčna naša mižmorskaja ideja, VKŁ, heta naš rehijon histaryčny, i my jakraz musim zajmacca adnaŭleńniem hetaha prajekta»,
— kamientuje Bulba i dadaje, što stamiŭsia ad imitacyi dziejnaści NDA, jakija nie spryjajuć pieramienam.
«Ja baču, što dla taho, kab byli pieramieny, treba ideałahičnaja piramida (dla hetaha ŭ tym liku ŭ nas płanujecca škoła mieniedžaraŭ) i akcyi pramoha dziejańnia mienavita ŭ Biełarusi. Takija rečy nie afišujucca. Pra heta nie havorycca, i z hetym my pakul majem prablemy, bo patrebnyja hrošy. A ŭsie hrošy pražrali i prafukali biazdarna NDAšnyja šobły».
Što tyčycca hrošaj na isnavańnie placoŭki, Bulba śćviardžaje, što pakul jany žyvuć «za svaje».
«Nu, i bahata što nie afišujecca. Ja ščyra, što na «Biełsacie» zarabiŭ da pačatku kanfliktu — usio siudy ŭžo ŭsadziŭ. Ale płanujem, kaniečnie, źviartacca ŭ fondy. Rychtujem vystavu Alesia Puškina, zapłanavanuju na 24 sakavika, zapuścili zbor na sponsarskuju padtrymku».
Praŭda, hetaje isnavańnie «za svaje hrošy» asprečvaje Alaksandr Łapko:
«Na rachunkach arhanizacyi zastavałasia bolš za 120 tysiač złotych u roznych valutach (amal 100 tysiač biełaruskich rubloŭ. — «NN») i jašče dalatali chvasty z prajektaŭ, jakija my skončyli, a donary vypłočvali hrošy paśla pryniaćcia spravazdačy. Nakolki ja viedaju, adrazu paśla zachopu i atrymańnia dostupu da rachunkaŭ arhanizacyi, Bulba pačaŭ vydatkoŭvać srodki tak, jak sam ličyŭ patrebnym — zarobki svaim ludziam, vydatki na arendu pamiaškańnia, apłata kamunalnych pasłuh, elektryčnaści, achovy i sihnalizacyi, internetu. Źniešnie padajecca, zvyčajnaja narmalnaja dziejnaść kiraŭnika arhanizacyi, ale djabał chavajecca ŭ drobiaziach.
Pa-pieršaje, usio rabiłasia niesvoječasova: z usimi słužbami damovy zaklučaŭ ja i maje danyja ŭ ich zachavalisia, to mienavita mnie telefanavali z pytańniami pra nieapłatu. I druhaja niadrobiaź: srodki na rachunkach nie byli pryznačanyja da pakryćcia vydatkaŭ na ŭtrymańnie pamiaškańnia. Heta byli hrošy na prajekty, jakija ŭ vyniku zastalisia biez apłaty, na što ja ŭžo paŭpłyvać aficyjna nie mahu. Kali Bulba ŭziaŭ na siabie adkaznaść za arhanizacyju, to chaj ciahnie hetuju nošu da kanca».
Łapko: «My ciapier robim šmat mienšych iventaŭ, časam niepubličnych»
Alaksandr Łapko ciapier pracuje na novaj placoŭcy. Praŭda, novaj tolki hieahrafičnaj prapiskaj. Kancept Biełaruskaha moładzievaha chaba zastajecca raniejšym.
Ciapier u ich kamandzie zadziejničanyja šeść čałaviek. Jość šerah inicyjatyvaŭ, jakija pracujuć u chabie na pastajannaj asnovie, naprykład: Biełaruskaja muzyčnaja škoła, kłub «Što? Dzie? Kali?», moładzievaja Supołka, netvorkinh-supolnaść «Kłubień», «Śpieŭnyja schody» ź Siaržukom Doŭhušavym, čytanki polskich knih «Czytam z Tobą», «Listy palitviaźniam», Muzyčnaje koła.
«Praź inšy farmat doma na Dažynkovaj, 6A my robim šmat mienšych iventaŭ, časam niepubličnych, na hetaje jość zapyt u roznych arhanizacyj i małych hrup. Nu i dalej chočacca bolš zasiarodzicca na padtrymcy inšych inicyjatyvaŭ i maładych NDA, jakija tolki pačynajuć dziejnaść u Polščy. U hetym my bačym mahčymaść dapamahčy jak maha bolšaj kolkaści ludziej», — adznačaje Alaksandr.
Mužčyna taksama pryznajecca, što z momantu kanfliktu nie bačyŭsia z Bulbam, bo toj, pa jaho słovach, ihnaruje ŭsialakija sproby kamunikacyi, i nie naviedvaŭ stary adras chaba:
«Paśla zachopu ja nie chadziŭ na Kanstytucyi 6, mnie heta maralna ciažka. Ja try hady žyćcia ŭkłaŭ u arhanizacyju i prastoru, siadzieŭ na pracy i da dvuch, troch nočy, tamu što treba było niešta rabić, mianie chab zaŭsiody aduchaŭlaŭ. Ale ŭron ad zachopu chaba atrymaŭ nie tolki ja ci naša kamanda, ale i ŭsie biełarusy ŭ Varšavie i navat šyrej.
Praz toje, što šmat siłaŭ było kinuta na adnaŭleńnie pracesaŭ užo ŭ novaj arhanizacyi, na novym miescy, šmat jakija płany byli pałamanyja. Niekatoryja byli faktyčna na finalnym etapie, a vynik moh by šmat kaho ŭrazić. Biełarusy Varšavy dakładna b mieli jašče niekalki kulturnicka-adukacyjnych centraŭ, mahčyma, pytańnie pamiaškańnia dla teatra vyrašyłasia b chutčej. Ciapier ža varšaŭskija i polskija ŭłady vielmi aściarožna staviacca naohuł da biełarusaŭ, nichto nie choča trapić u ćmianuju situacyju».
Aściarožniej da prajektaŭ staviacca ciapier i donary:
«Niachaj my amal bieź pierapynku praciahnuli dziejnaść u inšaj łakacyi, sama situacyja niepryjemnaja nikomu. Tamu my starajemsia ŭ tym liku dzieści dyviersifikavać finansavańnie dziejnaści, raźličvajučy nie tolki na hrantavuju padtrymku, ale i na danaty ad biełarusaŭ. Udzielničajem u prahramie 1,5% dla NDA ŭ Polščy — kožny, chto płacić padatki ŭ Polščy, pry padačy dekłaracyi moža vybrać nas, kab padtrymać».
«Paśla zachopu Siarhiej Bulba abiacaŭ pakazać majstar-kłas pa karysnaj dla Biełarusi dziejnaści, a nie «patancuj za Biełaruś». Jakija ŭ jaho ciapier aktyŭnaści prachodziać, možna spraŭdzić u ich na staronkach. Hetaksama i tłumačyŭsia zachop tym, kab «Łapko ź Lavončykam nie vyvieli pamiaškańnie pad inšy prajekt». Pry hetym my prajekt praciahnuli navat u inšym pamiaškańni, kamiercyjnym, za jakoje ciapier płacim u čatyry razy bolš, čym za stary chab, a Bulba z 1 vieraśnia jakraz źmianiŭ Biełaruski chab na inšy, svoj prajekt — «Robim Razam», — padsumoŭvaje Łapko.
Čytajcie taksama:
Kamientary
Vielmi ŭdziačny kamandzie i padtrymlivajem Chab!
Dziakuj vialiki za vašu pracu!
Nijakaha tołku ad hetaha taksičnaha! Tolki bła bła bła...
Ad jaho adraklisia navat chłopcy Biełaha lehijonu z pałka KK...