Navahodni zvarot Cichanoŭskaj byŭ spałučany ź videarolikam pra žyćcio adnoj siamji
U svajoj pramovie Cichanoŭskaja, muž jakoj zastajecca inkamunikada ŭ palityčnym źniavoleńni, nadała najbolšuju ŭvahu siamiejnym tradycyjam i doŭhamu čakańniu biełarusami taho dnia, kali ŭsie źbiarucca razam. Jana zaklikała trymacca biełaruščyny, lubić adzin adnaho i razam pracavać dziela lepšaje budučyni.
Zvarot Śviatłany Cichanoŭskaj tranślavaŭsia na jaje kanale ŭ Jutubie, na telekanale «Biełsat» i na staronkach roznych ŚMI i hramadskich inicyjatyŭ.
Jon byŭ zbudavany ŭ formie pramovy, jakaja pieramiažałasia ź videaklipam, u jakoj byŭ vyjaŭleny tradycyjny Novy hod u biełaruskaj siamji — raździelenaj palityčnymi prychilnaściami.
Sioleta Cichanoŭskaja zrabiła zvarot całkam na biełaruskaj movie.
Jak i ŭ minułym hodzie, pierad pačatkam da navahodniaha zvarotu Śviatłany Cichanoŭskaj u Biełarusi zabłakavali Jutub.
Voś tekst zvarotu.
* * *
Darahija maje! U kožnym zvarocie da vas ja sprabuju raspavieści pra mnostva važnych rečaŭ. Paviedamić pra našyja dasiahnieńni, padzialicca płanami na nastupny hod. Ale hetym razam ja chaču pryśviacić čas tamu, što blizka i zrazumieła kožnamu: siamji.
Novy hod zvyčajna byŭ dla biełarusaŭ siamiejnym śviatam. U hety dzień svajaki z usich kutkoŭ krainy źbiralisia razam.
Viartalisia z kamandzirovak, adkładali padrychtoŭku da siesii, admianiali pracoŭnyja sustrečy.
Usio dla taho, kab sustreć Novy hod u kole samych blizkich, u ciaple siamji.
Zimovyja śviaty — heta čas upryhožvańnia jalinki, hatavańnia stravaŭ, vybaru padarunkaŭ, zahadvańnia žadańniaŭ. Hod za hodam, zabyŭšysia pra svarki i razychodžańni, my sustrakali Novy hod za adnym stałom.
Ale ciapier heta časta niemahčyma.
Apošnija čatyry hady stali dla mnohich biełarusaŭ sapraŭdnym vyprabavańniem.
Spačatku ciažkaści hurtavali nas. Ale pastupova kamunikavać adno z adnym stanaviłasia ŭsie składaniej.
Adzin praciahvaje štodzionna krytykavać režym.
Inšy abiraje padmanlivaje pačućcio biaśpieki i paźbiahaje razmovaŭ pra palityku.
Adna śmieła imkniecca razmaŭlać na rodnaj movie.
Inšaja vučyć nie vysoŭvacca, kab nie naklikać biady.
Chtości ličyć, što zrabiŭ niedastatkova — i kožny dzień krytykuje siabie za heta.
A chtości vymušana źjechaŭ, bo adkryta vykazvaŭ svajo mierkavańnie.
Blizkija ludzi sumujuć adno pa adnym — i z nadziejaj čakajuć času, kali ich nie buduć raździalać sotni kiłamietraŭ.
My telefanujem baćkam kožny tydzień, dasyłajem dzieciam fotazdymki chatnich žyvioł, płanujem sustrečy raz na hod, prosim znajomych pieradać zakatki. Ale hetyja maleńkija žesty kłopatu nie zamieniać sapraŭdnuju siamju. Siamju, jakoj siońnia dziaržava pieraškadžaje być razam.
Kali kožny dzień na ciabie syplucca novyja prablemy, dzie ŭziać siły spačuvać čužym biedam?
Tryvoha ab praterminavanym pašparcie, zmahańni za vizu kab pabačyć rodnych, vypłata režymu biaskoncych štrafaŭ, miesiacy pošukaŭ pracy na novym miescy.
Pasiarod hetych biaskoncych turbotaŭ my ŭsie bolš baimsia, što pierastajem adčuvać adno adnaho i stračvajem ahulnuju movu.
30 hadoŭ dyktatury prymusili nas sumniavacca i spračacca adno z adnym.
Strach zastacca niezrazumiełymi pieraškadžaje nam zblizicca. My baimsia, što razvučylisia daryć ciapło i kłopat.
Bol i stomlenaść robiać nas samotnymi i zakrytymi. Dy i ŭvohule, žyć kryŭdami praściej, čym naładžvać adnosiny i padtrymlivać adno adnaho.
Ale tak važna praciahvać šukać i znachodzić parazumieńnie.
Nas šmat, my roznyja. Ale ŭ momant adzinoty i strachu važna nie zabyvać pra toje, što nas abjadnoŭvaje.
Ahulnaja pamiać pra vodar babulinych dranikaŭ zranku, smak hłazuravanych syrkoŭ i maroziva «Kaštan», hrukat kołaŭ elektryčki pa darozie na daču. My źviazanyja pajezdkami ŭ Biełaviežskuju pušču, śviatkavańniem Kupalla, pachodami ŭ les pa hryby. Nas jadnajuć matuliny kałychanki i pieśnia Dzieda-Baradzieda, žuraviny ŭ cukry, sprečki pra lepšuju zhuščonku i školnyja ekskursii ŭ Mirski zamak.
Nas abjadnoŭvajuć naš kraj i naš noraŭ. Naš ahulny dom, imia jakomu Biełaruś.
Naša siamja — heta nie tolki ludzi, rodnyja nam pa kryvi. Heta našyja svajaki, siabry, našyja kalehi i susiedzi.
Heta i jość sapraŭdnaja sutnaść našaha naroda — bačyć blizkich va ŭsich biełarusach navokał. Bačyć čužoje hora jak svajo i imknucca dapamahać adno adnamu. Vyručać susiedziaŭ padčas lipieńskaj pavodki. Dahladać za dziećmi palitviaźniaŭ. A tych, chto vyjšaŭ, padtrymlivać paśla hadoŭ kałonii. Źbirać na leki ciažkachvorym. Dapamahać siemjam, jakija źjechali, intehravacca ŭ novaje asiarodździe. Jadnacca suprać biezzakońnia i hvałtu.
Usie my chočam adnaho: być razam, pobač sa svaimi blizkimi. Žyć biez strachu za svabodu.
My ŭsie chočam budučyni biez hvałtu, cisku i pieraśledu. Budučyni, dzie dziaciej vučać humannaści, a nie rychtujuć da vajny. Budučyni, dzie my sami vybirajem i budujem svajo žyćcio.
U našaj vialikaj biełaruskaj siamji, jak i va ŭsich inšych, jość prablemy i razychodžańni. Kab ich vyrašyć, nam davodzicca prajaŭlać ciarpieńnie, pavahu i razumieńnie. Ale na hetym i hruntujecca siamja.
Siamja — miesca, dzie ciabie vysłuchajuć. Dzie ciabie zrazumiejuć i nie asudziać. Dzie prymuć tvaje kaštoŭnaści i pohlady. Dzie padtrymajuć u lubych spravach. Dzie kłopat i luboŭ adolejuć strach.
Naš šlach ciarnisty i zabłytany, ale my jak sapraŭdnaja siamja jaho pieraadolejem. Padtrymlivajcie adno adnaho, niahledziačy na ŭsie pieraškody. I vy nikoli nie zastaniaciesia adny. My ŭsioj siamjoj budujem naš supolny dom. Dom, dzie biełarus biełarusu biełarus.
Darahija maje, Z Novym hodam!
* * *
Nahadajem, što ŭ minułym hodzie vystup Cichanoŭskaj letaś byŭ źniaty ŭ formie dyjałohu Cichanoŭskaj ź ludźmi. Pradstaŭniki zdymačnaj hrupy ahučvali najbolš aktualnyja prablemy biełaruskaha žyćcia, a jana im adkazvała.
U svaim zvarocie Cichanoŭskaja zaklikała da vytrymki i ŭpartaści ŭ adstojvańni svaich ideałaŭ. Demakratyčnaja lidarka pryznałasia, što nie maje adkazaŭ na ŭsie pytańni.
«Ja nie budu kazać vam, što ŭsio budzie dobra, — adznačyła jana. — Mnohija rečy nam davodzicca rabić nasupierak. Ale ŭ novym hodzie ja chacieła b, kab u nas z vami było mienš «nasupierak» i bolš «dziakujučy».
Kamientary