«Dumaju, Łukašenka atrymlivaŭ zadavalnieńnie — što moža «ŭdziełać» idejnaha voraha ŭ svaich vačach». Arciom Šrajbman pra intervju na CNN
Navošta Łukašenku razmaŭlać z amierykanskim telekananałam i ci moža heta intervju paŭpłyvać na staŭleńnie da jaho na Zachadzie? Analityk Arciom Šrajbman pra toje, čamu skieptyčna stavicca da takoha farmatu.
Na CNN intervju z Alaksandram Łukašenkam vyjšła 1 kastryčnika — u efir puścili tolki 7-chvilinny rolik.
Prabačeńni za hvałt, Rasija i Pratasievič. Što z hutarki z Łukašenkam pakazali na amierykanskim telekanale CNN?
«Možna niamała punktaŭ znajści dla krytyki na adras Łukašenki, ale, ščyra kažučy, nikoli nie staŭ by jaho krytykavać za toje, što jon baicca vostrych pytańniaŭ na pres-kanfierencyi ci intervju, — zaŭvažaje Arciom Šrajbman. — Nakolki razumieju, Łukašenka ŭ pryncypie adčuvaje siabie kamfortna, kali ź im ustupajuć u palemiku — jaho heta taksama zavodzić. Jamu, mnie padajecca, heta nahadvaje pra 1990-ja, kali jon moh u parłamiencie rubicca ź inšymi deputatami.
Tamu ja dumaju, što jon navat svojeasablivaje zadavalnieńnie atrymlivaje ad samoha pracesu — što da jaho moža pryjechać idejny vorah i jon jaho ŭ svaich vačach, u vačach svajoj aŭdytoryi «ŭdziełaje».
Jon, viadoma, bolš u kantekście, zaŭsiody moža skazać, što ŭsio vy chłusicie i heta fejki, i nie zmoža žurnalist adrazu ŭ studyi pakłaści dokazy katavańniaŭ — jon zaŭsiody budzie ŭ projhryšnym stanoviščy.
Łukašenka šmatrazova davaŭ intervju zachodnim ŚMI. Tamu ničoha vybitnaha ŭ siońniašnim ja nie baču.
Nu i plus palityčny pasył. Jon ža časta razmaŭlaje z žurnalistami ŭ takim rečyščy: vy najomniki vašych haspadaroŭ, ale ŭ vas jość aŭdytoryja, da jakoj ja mahu dahrukacca. I jon ličyć u dobraj savieckaj tradycyi, što na Zachadzie jość varožy ŭrad, a zvyčajny narod ź im. Tamu treba źviartacca da ich praz varožyja kanały.
U mianie skieptyčnaje staŭleńnie da telekanała CNN. U pryncypie, amal usie amierykanskija telekanały žyvuć u śviecie svaich naratyvaŭ. U ich jość uspryniaćcie Łukašenki: były kałhaśnik, dyktatar, niejki dziŭny vusaty čałaviek z Uschodniaj Jeŭropy, jaki sadžaje samaloty i bje ludziej. Što b jon ni skazaŭ, admaŭlaŭ by fakty ci nie, paabiacaŭ by syści ci nie, jaho ŭsio adno ŭkładuć u hetu fabułu i tak i padaduć.
Tamu mała tut zaležyć ad samoha intervju. Viadučyja, jakija robiać narezku, charaktaryzujuć jaho da i paśla intervju — jany zrobiać usiu pracu, skažuć hledaču, jak jon pavinien stavicca. Nie chočacca zajmać pazicyju biełaruskaj prapahandy i krytykavać CNN, ale kali my pieraklučymsia ź Biełarusi, CNN unutry ZŠA — daŭno ideałahizavanaje ŚMI, jakoje pracuje na padtrymańnie tych nastrojaŭ, jakija dajuć jamu aŭdytoryju. Z Łukašenkam budzie taja ž historyja.
Ja sumniajusia, što ŭ kahości pra jaho źmienicca mierkavańnie. Intervju prosta budzie padtrymlivać toj vobraz uschodniejeŭrapiejskaha izhoja, jaki ŭ jaho byŭ dahetul».
Na pytańni pra katavańni Łukašenka adkazvaje, što heta fejki i fantazii. U poŭnaj viersii intervju, kali zhadvajecca zabojstva čałavieka ŭ pieršyja dni vybaraŭ (vierahodna, razmova pra Alaksandra Tarajkoŭskaha), zajaŭlaje, što «čałaviek padniaŭ śviatłošumavuju hranatu, sprabavaŭ kinuć u siły pravaparadku i byŭ ranieny». Takoj napačatku była aficyjnaja viersija. Ci značyć heta, što Łukašenka praciahvaje žyć u infarmacyjnym puzyry, pryjemnym jamu?
«Ja dapuskaju, što pa niekatorych pytańniach Łukašenku jak danieśli niejki adzin punkt hledžańnia, tak užo i nie panieśli abviaržeńnie. Historyja z Tarajkoŭskim usio ž znakavaja — dumaju, tam całkam usio adrapartavali. Mahčyma, jon nie ŭ kursie, što ludzi viedajuć i što Śledčy kamitet pryznaŭ, što ničoha ŭ rukach nie było.
U hetym usia sutnaść i niedaskanałaść hetaha farmatu intervju, takoha dramaturhičnaha śpiektaklu, jakim źjaŭlajucca intervju amierykanskaha telebačańnia.
Bo ŭ žurnalista niama mahčymaści vykarystać mietady, jak z amierykanskimi palitykami, jakija musiać adkazvać za svaje słovy — kali jany adkryta chłusiać, im heta vyljecca ŭ skandał siarod vybarščykaŭ.
Z-za taho, što z Łukašenkam i ź inšymi aŭtakratami, Pucinym naprykład, ničoha padobnaha nie pracuje, jany mohuć nazyvać usio što zaŭhodna fejkami i im budzie niavažna, što hetyja fejki ŭskryjucca zamiežnaj aŭdytoryi. Praz heta žurnalist akazvajecca impatentny — jon ničoha nie moža zrabić.
Ja sumniajusia, što za 27 hod Łukašenka nie navučyŭsia adbivać nasamreč niazručnyja pytańni, jakija mahli b zavieści jaho ŭ niejkuju hańbu. Sumniajusia, što jon nie adčuvaje takich momantaŭ, kab jaho tak prosta było złavić čałavieku, jaki nie ŭ kantekście. Tamu ja skieptyčny adnosna takich farmataŭ.
Amierykancam patrebna było šou — jany jaho atrymali ŭ niejkim vyhladzie. Łukašenka vyrašaŭ svaje zadačy, asabistyja ci palityčnyja. Kab štości z hetaha źmianiłasia ŭ Biełarusi ci na Zachadzie… Napeŭna, Łukašenka pavinien byŭ stracić kantrol nad saboj, pačać chamić na adras zachodnich lidaraŭ, pahražać — tady heta mahło b stać takim faktaram».
Kamientary