Letni dzień, 3 lipienia 2022 hoda. Niadziela. Chtości vyjechaŭ na pryrodu, astatnija atrymlivajuć asałodu ad vychadnych śviatočnym dniom u horadzie. Ciopła, + 26, pa niebie tudy-siudy chodziać šeryja kasiaki — vobłačna. Pa abiedzie da Novaj Baravoj padstupili chmary, pajšoŭ doždž. «Nu, doždž i doždž, byvaje», — padumali mnohija i adviarnulisia ad akna. Toje, što adbyłosia ŭ nastupnyja paŭhadziny, tut buduć uspaminać jašče doŭha, piša Onliner.by.
Zručnaja parkoŭka pad voknami
Z Hannaj my sustrakajemsia na vulicy Niabiesnaj, kala dźviuch vysotak «Kiedravaha kvartała».
— Bačycie, tut usio raźmiečana, heta mienavita parkoŭka, ustalavany znak. Na joj i stajała maja mašyna, na druhim miescy ad pačatku, — pakazvaje dziaŭčyna.
Sapraŭdy, paznačanaja parkoŭka, zručnaja, prosta pad voknami. Navat u budny dzień tut jość svabodnyja miescy, a ŭžo letam u vychadnyja, kali ŭsie źjazdžajuć na lecišča, i pahatoŭ. Pobač, darečy, zaŭvažajem liŭnioŭku.
15 chvilin, kali pryjšła vada
— Ja pakinuła svaju Skoda Rapid pa ŭsich praviłach. Byŭ zvyčajny dzień, nijakich papiaredžańniaŭ, nijakich mietearałahičnych niebiaśpiek ja nie bačyła. Padyšli zvyčajnyja chmarki, pajšoŭ drobny doždž. Potym jon pieraros u vialiki, pačałasia zaleva. I na praciahu 15 chvilin vady naliło z nula i pa kalena, — praciahvaje surazmoŭca.
Napiaredadni hetaha ŭ prahnozie nadvorja možna było znajści papiaredžańnie sinoptykaŭ: «miescami mocnyja zalevy, škvalistaje ŭzmacnieńnie vietru paryvami da 15-20 m/s». Ale miescami — heta zanadta abstraktna, dy i što moža narabić navat mocnaja zaleva ŭ sučasnym rajonie?
Voś videa z Novaj Baravoj u toj dzień.
A voś zapis, jaki nam dasłaŭ adzin z čytačoŭ. Toj samy ŭčastak vulicy Niabiesnaj. Vidać i miesca padtapleńnia, i tuju samuju Skoda.
«Uziała koŭšyk i stała vyčerpvać vadu»
Nakolki možna mierkavać, miescaŭ z najbolš surjoznymi padtapleńniami było niekalki: u pačatku vulicy Avijacyjnaj, kala škoły, u kancy toj ža vulicy, u rajonie kvartałaŭ «Kvartał-park» i «Niasumny sad», a taksama tut, na vulicy Niabiesnaj, u rajonie vysotak «Kiedravaha kvartała».
— Zatapiła ŭčastak prajeznaj častki daŭžynioj mietraŭ sa 150, vada dachodziła da vieładarožki, — kaža Hanna. — Kali ja pryjšła da mašyny, to biesprablemna adkryć jaje ŭžo nie było šancaŭ, vada była zanadta vysoka. Pablizu znachodzilisia inšyja aŭtamabili. Kamuści pašancavała, chtości paśpieŭ uciačy. Niejkija aŭto prosta vyšejšyja za majo. Mnie ŭciakać było pozna. Zrešty, mahčyma, na toj momant heta było navat dobra. Ja ŭ vyniku mašynu nie kranała, nie zavodziła. I paśla ŭsiaho taho, što adbyłosia, jana jašče ačuniała, choć heta, viadoma, adnosna.
Dziaŭčyna pryznaje, što padśviadoma joj usio ž chaciełasia adčynić dźviery, kab pasprabavać źjechać u bolš suchoje miesca, da jakoha, zdavałasia, rukoj padać. Jana razhublena hladzieła pa bakach, razvažajučy, jak być, i zaŭvažyła ŭ aknie čałavieka, jaki aktyŭna žestykulavaŭ, pakazvajučy tym samym, što mašynu čapać ni ŭ jakim razie nielha. Hanna prysłuchałasia.
— Karaciej, ja viarnułasia dadomu, bo ničoha zrabić nie mahła. Čakała, hladzieła źvierchu na ŭsio heta. Vada sychodziła na praciahu paŭtary hadziny. Pry tym što doždž skončyŭsia davoli chutka, — praciahvaje jana. — Narod staŭ vychodzić na vulicu. Łužyna była nastolki hihanckaja, što dzieci ŭ joj kupalisia, płavali. Vakoł mašyny taksama ŭsie biehali, skakali, zazirali ŭseredzinu! Vielmi, viadoma, niepryjemna było na ŭsio heta hladzieć.
Haspadynia biełaj Skoda pryjšła da mašyny, kali stała bolš spakojna i ŭzrovień vady źniziŭsia.
— Adčyniła dźviery, uziała koŭšyk i stała vyčerpvać vadu. Tym ža samym zajmalisia ŭładalniki niekatorych inšych aŭtamabilaŭ pablizu, — kaža dziaŭčyna.
Ci možna było vyratavać mašynu?
Hańnie nie pašancavała. Kali b aŭtamabil stajaŭ na parkoŭcy na druhim baku vulicy abo kali b jon byŭ pryparkavany mietraŭ na 200 laviej abo praviej, nastupstvy, napeŭna, byli b nie takija surjoznyja.
— Čamu ja nie vyratavała mašynu? A što, kuplajučy kvateru ŭ Novaj Baravoj, nam treba być doma 24/7, u poŭnaj bajavoj hatoŭnaści, kab u vypadku čaho biehčy na vulicu i ratavać svaje aŭtamabili? Ludzi mohuć być nie doma, jany mohuć być čymści zaniatyja, nie hladzieć u akno, urešcie. Kali ja zmahła vyjści, było zanadta pozna, — adznačaje surazmoŭca.
10 dzion na STA i ček na 4000 rubloŭ
U kancy taho dnia dziaŭčyna ŭžo zusim dakładna viedała, što ni pry jakich abstavinach zavodzić aŭtamabil nielha. Uviečary što-niebudź rabić było ŭžo pozna, a ranicaj u paniadziełak jana ŭžo telefanavała aficyjnamu dyleru. Nieŭzabavie prybyŭ evakuatar. Mašynu pahruzili i pavieźli na stancyju na 10 dzion.
— U mianie Skoda Rapid 2020 hoda vypusku, maksimalnaja kamplektacyja, turbamator, DSG — kajf! Kali b kuplała mašynu ciapier, ja b znoŭ jaje abrała, jana kaštuje svaich hrošaj. Udvaja kryŭdna, što ŭsio heta adbyłosia! — zasmučajecca Hanna.
Ciapier Skoda staić na inšaj parkoŭcy, niahledziačy na toje, što zručnyja miescy pad voknami svabodnyja.
Lohka pryvieści ŭ paradak aŭtamabil paśla padtapleńnia?
— Vady było šmat. Aŭto sušyli, zdymali siadzieńni, abšyŭku, pryvodzili ŭsio ŭ paradak. Asnoŭnaja prablema była ŭ tym, što była paškodžanaja karobka pieradač, u pryvatnaści sielektar KPP. Uklučali režym Drive — mašyna nie jechała. Sielektar sam pa sabie kaštavaŭ praktyčna 2000 rubloŭ. Usiaho ž ja vydatkavała 4000 — i heta samy minimum. U mianie jość śpis dziejańniaŭ, jakija zavod-vytvorca rekamienduje vykanać dyleru ŭ vypadku zatapleńnia. Tam dva z pałovaj listy. Kali ŭsio heta zrabić, pamianiać usio, što treba pamianiać, — ja traplaju na košt novaj mašyny, — kaža haspadynia Skoda.
«Była dobraja dvuchhadovaja mašyna, a ciapier — sucelnaja prablema»
Dziaŭčyna dadała, što paśla taho, što zdaryłasia, dyler Skoda źniaŭ mašynu z harantyi z usimi nastupstvami. I heta jašče nie ŭsie drennyja naviny.
— Karobka pieradač pieryjadyčna vydaje pamyłki, jana pracuje ŭ avaryjnym režymie. Kali heta adbyvajecca, mahutnaść ruchavika źnižajecca, aŭtamabil jedzie z chutkaściu 20 km/h. Kab niejak paskorycca, davodzicca hazavać. Moža, heta i možna vylečyć, kali pamianiać usiu KPP, ale pa canie vyjdzie vielmi doraha. Naohuł, na słovach mnie parekamiendavali chutčej ad mašyny pazbaŭlacca. Tamu što pa-dobramu treba da biaskoncaści joj zajmacca, i navat paśla hetaha zaŭsiody budzie isnavać ryzyka, što ŭ luby momant niešta moža zdarycca.
Voś tolki za kolki ja jaje pradam? Padmanvać patencyjnaha pakupnika ja nie budu — tak i skažu, što była zatoplenaja. Kamu patrebny «tapielec»? Zrazumieła, praktyčna nikomu, adpaviedna, pradać jaje budzie vielmi składana. Nu chiba što za try kapiejki. I što ŭzamien? Karaciej kažučy, była dobraja mašyna dvuchhadovaja, a ciapier — sucelnaja prablema. I jana ž usiaho tolki pastajała na parkoŭcy ŭ «Novaj Baravoj», — pieražyvaje Hanna.
Ź ironijaj dziaŭčyna ŭspaminaje, što nieŭzabavie paśla zalevy bolš staryja mašyny, jakija stajali niepadalok ad jaje Skoda, zavialisia i pajechali.
— Čorny dym idzie z truby, ale jany praciahvajuć jeździć. Mabyć, kali elektroniki mała, aŭtamabilu ŭ pryncypie hetaja vada pa barabanie. A dla novaj mašyny heta mnoha, — adznačaje surazmoŭca.
Taksama zastajecca tolki biedavać z-za taho, što na aŭtamabil nie było aformlena kaska.
Sproba damahčysia kampiensacyi
Atrymaŭšy na ruki ŭsie dakumienty i čeki ad dylera, Hanna pasprabavała damahčysia kampiensacyi. Pierš za ŭsio jana źviarnułasia da staršyni tavarystva ŭłaśnikaŭ.
— Staršynia mnie adkazała, što heta nie kampietencyja tavarystva, jano zajmajecca haspadarčymi pytańniami. Parekamiendavała źjeździć u ofis «A-100», pahavaryć z kiraŭnictvam kampanii, — kaža dziaŭčyna.
U vyniku haspadynia Skoda napisała ŭ adras zabudoŭščyka piśmovy zvarot, apisaŭšy situacyju.
— Usie bačyli, što zdaryłasia sioleta, dy i ŭ 2019-m było roŭna toje ž samaje. Nakolki ja razumieju, heta niejkija pamyłki ŭ prajektavańni. Jak možna było tak pabudavać vulicu, prakłaści darohu, kab padčas daždžu tut źbirałasia ŭsia vada? — zadajecca pytańniem Hanna.
U vyznačany zakanadaŭstvam čas joj pryjšoŭ adkaz.
— Kali ŭ dvuch słovach — my nie vinavatyja, hrošaj nie damo. Ščyra kažučy, ja dumała, što mnie pojduć nasustrač. Ja razumieju, što ŭ tym, što adbyłosia, vina nie tolki zabudoŭščyka. Tut i darožnyja słužby, i prajekciroŭščyki — vialiki łancužok vinavatych. Ale ž nie dla ŭsich reputacyja — heta pustoje słova. «A-100» praciahvaje zabudoŭvać Novuju Baravuju, praciahvaje pradavać tut kvatery, — rasčaravanaja surazmoŭnica.
Miarkujučy pa ŭsim, joj pryjdziecca źmirycca ź situacyjaj: strataj 4000 rubloŭ i, što navat bolš baluča, strataj likvidnaści jaje aŭtamabila.
— Sudzicca z darožnikami, ź dziaržarhanizacyjaj ja nie baču sensu, — uzdychaje dziaŭčyna. — Dy i luby sud — heta tyja ž vydatki ŭ pieršuju čarhu. U mianie nie zastałosia varyjantaŭ. Ciapier ja prosta chaču papiaredzić ludziej.
Toj samy adkaz «A-100»
U aficyjnym adkazie, jaki čytačka atrymała ad zabudoŭščyka, paznačana, što daždžavaja kanalizacyja «Novaj Baravoj» intehravanaja ŭ kalektary, raźmieščanyja ŭ rajonie vulic Hintaŭta i Šafarnianskaj, jakija ŭ svaju čarhu padłučanyja da mahistralnaha kalektara «Dražnia» 1977 hoda pabudovy.
«Jak bačym, asnoŭnaja častka kanalizacyi ad miesca padłučeńnia sietki «Novaj Baravoj» i dalej pa ciačeńni ekspłuatujecca z 70-ch hadoŭ minułaha stahodździa. Pavodle atrymanaj nami ad KUP «Harramliŭniaściok» infarmacyi, z-za vialikaj płoščy vadazboru i jaho zahružanaści mahčymyja padtapleńni ŭ pieryjad vypadzieńnia liŭnievych daždžoŭ», — paznačana ŭ adkazie «A-100».
Padkreślivajecca taksama, što sistema liŭnievaj kanalizacyi «Novaj Baravoj», u tym liku doždžapryjomnych kałodziežaŭ i trubapravodaŭ, raspracoŭvałasia i budavałasia pa sučasnych normach.
U adkazie adznačajecca i toje, što mnohaje zaležyć ad rehularnaści absłuhoŭvańnia ŭsioj sietki i što na paznačanym učastku vulicy Niabiesnaj hetym zajmajecca «Remaŭtadar Pieršamajskaha rajona».
Adsiul vysnova: «Vina zabudoŭščyka ŭ tym, što adbyłosia padtapleńnie, i padstavy dla kampiensacyi koštu ramontu adsutničajuć».
Kamientary