Летні дзень, 3 ліпеня 2022 года. Нядзеля. Хтосьці выехаў на прыроду, астатнія атрымліваюць асалоду ад выхадных святочным днём у горадзе. Цёпла, + 26, па небе туды-сюды ходзяць шэрыя касякі — воблачна. Па абедзе да Новай Баравой падступілі хмары, пайшоў дождж. «Ну, дождж і дождж, бывае», — падумалі многія і адвярнуліся ад акна. Тое, што адбылося ў наступныя паўгадзіны, тут будуць успамінаць яшчэ доўга, піша Onliner.by.
Зручная паркоўка пад вокнамі
З Ганнай мы сустракаемся на вуліцы Нябеснай, каля дзвюх высотак «Кедравага квартала».
— Бачыце, тут усё размечана, гэта менавіта паркоўка, усталяваны знак. На ёй і стаяла мая машына, на другім месцы ад пачатку, — паказвае дзяўчына.
Сапраўды, пазначаная паркоўка, зручная, проста пад вокнамі. Нават у будны дзень тут ёсць свабодныя месцы, а ўжо летам у выхадныя, калі ўсе з'язджаюць на лецішча, і пагатоў. Побач, дарэчы, заўважаем ліўнёўку.
15 хвілін, калі прыйшла вада
— Я пакінула сваю Skoda Rapid па ўсіх правілах. Быў звычайны дзень, ніякіх папярэджанняў, ніякіх метэаралагічных небяспек я не бачыла. Падышлі звычайныя хмаркі, пайшоў дробны дождж. Потым ён перарос у вялікі, пачалася залева. І на працягу 15 хвілін вады наліло з нуля і па калена, — працягвае суразмоўца.
Напярэдадні гэтага ў прагнозе надвор'я можна было знайсці папярэджанне сіноптыкаў: «месцамі моцныя залевы, шквалістае ўзмацненне ветру парывамі да 15-20 м/с». Але месцамі — гэта занадта абстрактна, ды і што можа нарабіць нават моцная залева ў сучасным раёне?
Вось відэа з Новай Баравой у той дзень.
А вось запіс, які нам даслаў адзін з чытачоў. Той самы ўчастак вуліцы Нябеснай. Відаць і месца падтаплення, і тую самую Skoda.
«Узяла коўшык і стала вычэрпваць ваду»
Наколькі можна меркаваць, месцаў з найбольш сур'ёзнымі падтапленнямі было некалькі: у пачатку вуліцы Авіяцыйнай, каля школы, у канцы той жа вуліцы, у раёне кварталаў «Квартал-парк» і «Нясумны сад», а таксама тут, на вуліцы Нябеснай, у раёне высотак «Кедравага квартала».
— Затапіла ўчастак праезнай часткі даўжынёй метраў са 150, вада даходзіла да веладарожкі, — кажа Ганна. — Калі я прыйшла да машыны, то беспраблемна адкрыць яе ўжо не было шанцаў, вада была занадта высока. Паблізу знаходзіліся іншыя аўтамабілі. Камусьці пашанцавала, хтосьці паспеў уцячы. Нейкія аўто проста вышэйшыя за маё. Мне ўцякаць было позна. Зрэшты, магчыма, на той момант гэта было нават добра. Я ў выніку машыну не кранала, не заводзіла. І пасля ўсяго таго, што адбылося, яна яшчэ ачуняла, хоць гэта, вядома, адносна.
Дзяўчына прызнае, што падсвядома ёй усё ж хацелася адчыніць дзверы, каб паспрабаваць з'ехаць у больш сухое месца, да якога, здавалася, рукой падаць. Яна разгублена глядзела па баках, разважаючы, як быць, і заўважыла ў акне чалавека, які актыўна жэстыкуляваў, паказваючы тым самым, што машыну чапаць ні ў якім разе нельга. Ганна прыслухалася.
— Карацей, я вярнулася дадому, бо нічога зрабіць не магла. Чакала, глядзела зверху на ўсё гэта. Вада сыходзіла на працягу паўтары гадзіны. Пры тым што дождж скончыўся даволі хутка, — працягвае яна. — Народ стаў выходзіць на вуліцу. Лужына была настолькі гіганцкая, што дзеці ў ёй купаліся, плавалі. Вакол машыны таксама ўсе бегалі, скакалі, зазіралі ўсэрэдзіну! Вельмі, вядома, непрыемна было на ўсё гэта глядзець.
Гаспадыня белай Skoda прыйшла да машыны, калі стала больш спакойна і ўзровень вады знізіўся.
— Адчыніла дзверы, узяла коўшык і стала вычэрпваць ваду. Тым жа самым займаліся ўладальнікі некаторых іншых аўтамабіляў паблізу, — кажа дзяўчына.
Ці можна было выратаваць машыну?
Ганне не пашанцавала. Калі б аўтамабіль стаяў на паркоўцы на другім баку вуліцы або калі б ён быў прыпаркаваны метраў на 200 лявей або правей, наступствы, напэўна, былі б не такія сур'ёзныя.
— Чаму я не выратавала машыну? А што, купляючы кватэру ў Новай Баравой, нам трэба быць дома 24/7, у поўнай баявой гатоўнасці, каб у выпадку чаго бегчы на вуліцу і ратаваць свае аўтамабілі? Людзі могуць быць не дома, яны могуць быць чымсьці занятыя, не глядзець у акно, урэшце. Калі я змагла выйсці, было занадта позна, — адзначае суразмоўца.
10 дзён на СТА і чэк на 4000 рублёў
У канцы таго дня дзяўчына ўжо зусім дакладна ведала, што ні пры якіх абставінах заводзіць аўтамабіль нельга. Увечары што-небудзь рабіць было ўжо позна, а раніцай у панядзелак яна ўжо тэлефанавала афіцыйнаму дылеру. Неўзабаве прыбыў эвакуатар. Машыну пагрузілі і павезлі на станцыю на 10 дзён.
— У мяне Skoda Rapid 2020 года выпуску, максімальная камплектацыя, турбаматор, DSG — кайф! Калі б купляла машыну цяпер, я б зноў яе абрала, яна каштуе сваіх грошай. Удвая крыўдна, што ўсё гэта адбылося! — засмучаецца Ганна.
Цяпер Skoda стаіць на іншай паркоўцы, нягледзячы на тое, што зручныя месцы пад вокнамі свабодныя.
Лёгка прывесці ў парадак аўтамабіль пасля падтаплення?
— Вады было шмат. Аўто сушылі, здымалі сядзенні, абшыўку, прыводзілі ўсё ў парадак. Асноўная праблема была ў тым, што была пашкоджаная каробка перадач, у прыватнасці селектар КПП. Уключалі рэжым Drive — машына не ехала. Селектар сам па сабе каштаваў практычна 2000 рублёў. Усяго ж я выдаткавала 4000 — і гэта самы мінімум. У мяне ёсць спіс дзеянняў, якія завод-вытворца рэкамендуе выканаць дылеру ў выпадку затаплення. Там два з паловай лісты. Калі ўсё гэта зрабіць, памяняць усё, што трэба памяняць, — я трапляю на кошт новай машыны, — кажа гаспадыня Skoda.
«Была добрая двухгадовая машына, а цяпер — суцэльная праблема»
Дзяўчына дадала, што пасля таго, што здарылася, дылер Skoda зняў машыну з гарантыі з усімі наступствамі. І гэта яшчэ не ўсе дрэнныя навіны.
— Каробка перадач перыядычна выдае памылкі, яна працуе ў аварыйным рэжыме. Калі гэта адбываецца, магутнасць рухавіка зніжаецца, аўтамабіль едзе з хуткасцю 20 км/г. Каб неяк паскорыцца, даводзіцца газаваць. Можа, гэта і можна вылечыць, калі памяняць усю КПП, але па цане выйдзе вельмі дорага. Наогул, на словах мне парэкамендавалі хутчэй ад машыны пазбаўляцца. Таму што па-добраму трэба да бясконцасці ёй займацца, і нават пасля гэтага заўсёды будзе існаваць рызыка, што ў любы момант нешта можа здарыцца.
Вось толькі за колькі я яе прадам? Падманваць патэнцыйнага пакупніка я не буду — так і скажу, што была затопленая. Каму патрэбны «тапелец»? Зразумела, практычна нікому, адпаведна, прадаць яе будзе вельмі складана. Ну хіба што за тры капейкі. І што ўзамен? Карацей кажучы, была добрая машына двухгадовая, а цяпер — суцэльная праблема. І яна ж усяго толькі пастаяла на паркоўцы ў «Новай Баравой», — перажывае Ганна.
З іроніяй дзяўчына ўспамінае, што неўзабаве пасля залевы больш старыя машыны, якія стаялі непадалёк ад яе Skoda, завяліся і паехалі.
— Чорны дым ідзе з трубы, але яны працягваюць ездзіць. Мабыць, калі электронікі мала, аўтамабілю ў прынцыпе гэтая вада па барабане. А для новай машыны гэта многа, — адзначае суразмоўца.
Таксама застаецца толькі бедаваць з-за таго, што на аўтамабіль не было аформлена каска.
Спроба дамагчыся кампенсацыі
Атрымаўшы на рукі ўсе дакументы і чэкі ад дылера, Ганна паспрабавала дамагчыся кампенсацыі. Перш за ўсё яна звярнулася да старшыні таварыства ўласнікаў.
— Старшыня мне адказала, што гэта не кампетэнцыя таварыства, яно займаецца гаспадарчымі пытаннямі. Парэкамендавала з'ездзіць у офіс «А-100», пагаварыць з кіраўніцтвам кампаніі, — кажа дзяўчына.
У выніку гаспадыня Skoda напісала ў адрас забудоўшчыка пісьмовы зварот, апісаўшы сітуацыю.
— Усе бачылі, што здарылася сёлета, ды і ў 2019-м было роўна тое ж самае. Наколькі я разумею, гэта нейкія памылкі ў праектаванні. Як можна было так пабудаваць вуліцу, пракласці дарогу, каб падчас дажджу тут збіралася ўся вада? — задаецца пытаннем Ганна.
У вызначаны заканадаўствам час ёй прыйшоў адказ.
— Калі ў двух словах — мы не вінаватыя, грошай не дамо. Шчыра кажучы, я думала, што мне пойдуць насустрач. Я разумею, што ў тым, што адбылося, віна не толькі забудоўшчыка. Тут і дарожныя службы, і праекціроўшчыкі — вялікі ланцужок вінаватых. Але ж не для ўсіх рэпутацыя — гэта пустое слова. «А-100» працягвае забудоўваць Новую Баравую, працягвае прадаваць тут кватэры, — расчараваная суразмоўніца.
Мяркуючы па ўсім, ёй прыйдзецца змірыцца з сітуацыяй: стратай 4000 рублёў і, што нават больш балюча, стратай ліквіднасці яе аўтамабіля.
— Судзіцца з дарожнікамі, з дзяржарганізацыяй я не бачу сэнсу, — уздыхае дзяўчына. — Ды і любы суд — гэта тыя ж выдаткі ў першую чаргу. У мяне не засталося варыянтаў. Цяпер я проста хачу папярэдзіць людзей.
Той самы адказ «А-100»
У афіцыйным адказе, які чытачка атрымала ад забудоўшчыка, пазначана, што дажджавая каналізацыя «Новай Баравой» інтэграваная ў калектары, размешчаныя ў раёне вуліц Гінтаўта і Шафарнянскай, якія ў сваю чаргу падлучаныя да магістральнага калектара «Дражня» 1977 года пабудовы.
«Як бачым, асноўная частка каналізацыі ад месца падлучэння сеткі «Новай Баравой» і далей па цячэнні эксплуатуецца з 70-х гадоў мінулага стагоддзя. Паводле атрыманай намі ад КУП «Гаррамліўнясцёк» інфармацыі, з-за вялікай плошчы вадазбору і яго загружанасці магчымыя падтапленні ў перыяд выпадзення ліўневых дажджоў», — пазначана ў адказе «А-100».
Падкрэсліваецца таксама, што сістэма ліўневай каналізацыі «Новай Баравой», у тым ліку дожджапрыёмных калодзежаў і трубаправодаў, распрацоўвалася і будавалася па сучасных нормах.
У адказе адзначаецца і тое, што многае залежыць ад рэгулярнасці абслугоўвання ўсёй сеткі і што на пазначаным участку вуліцы Нябеснай гэтым займаецца «Рэмаўтадар Першамайскага раёна».
Адсюль выснова: «Віна забудоўшчыка ў тым, што адбылося падтапленне, і падставы для кампенсацыі кошту рамонту адсутнічаюць».
Каментары