Фотаздымкі новага помніка апублікавалі ў фэйсбук-суполцы «Каталікі Беларусі».
Пазалочаная скульптура Святога Міхала Арханёла на тэрыторыі аднайменнага касцёла пастаўлена на 7-метровай дарычнай калоне з п'едэсталам, упрыгожаным па баках заглыбленымі філёнгамі. Культ Арханёла Міхала здаўна вядомы на Наваградскай зямлі, а на гербе горада яго выява прысутнічае з часоў Вялікага Княства Літоўскага.
На наваградскім гербе выява Арханёла Міхала з’явілася яшчэ, магчыма, у 1507—1517 гадах, у час заснавання Наваградскага ваяводства. Канчаткова герб замацаваўся за ваяводствам на Віленскім сойме 1529 года. Першапачатковы выгляд герба змешчаны ў арсенальскім гербоўніку Stemmata Polonica 1555 года: на блакітным полі Арханёл Міхал у сярэбраным хітоне з мячом у правай руцэ, з раскінутымі за спінай крыламі. Праўда, у гэтым выданні герб не меў подпісу і мог быць зблытаны з анёлам з герба Кіеўскага ваяводства, але ў той час апошняе ўжо карысталася выявай з чорным мядзведзем.
Падабенства гербаў, магчыма, невыпадковае, бо вялікі князь Жыгімонт Стары перавёў кіеўскага ваяводу, князя Івана Львовіча Глінскага ў Наваградак, дзе ён стаў першым наваградскім ваяводам.
«Пачарнеў» арханёл трохі пазней. Першым «чорнага анёла» ў якасці герба ваяводства згадвае польскі гісторык і геральдыст Барташ Папроцкі. У сваёй кнізе «Гняздо цноты…» ў 1578 годзе ён адзначыў, што Наваградскае ваяводства выкарыстоўвае герб у выглядзе чорнага анёла на чырвоным полі. На думку беларускага гісторыка Аляксея Шаланды, гэта адбылося ў выніку памылкі, а прычынай яе стала ўсё тое ж падабенства кіеўскага анёла з наваградскім. Разумеючы, што ў двух розных ваяводстваў не можа быць аднолькавага герба, ён зрабіў наваградскага арханёла чорным на чырвоным полі (можна сказаць, што інвертаваў колеры) і прыбраў з яго рук меч. Не выключана таксама і памылка разьбяра гравюры, які зрабіў яе ў негатыве.
«Чорны анёл» з гэтага часу назаўжды замацаваўся за Наваградкам. У 1595 годзе кароль польскі і вялікі князь літоўскі Жыгімонт Ваза надаў гораду герб з ягонай выявай, праўда, у рукі арханёла вярнуўся меч, а таксама дадаліся шалі, якімі ён судзіць людзей перад брамай раю.
Каля 1624 года па фундацыі Крыштофа Хадкевіча ва ўсходняй частцы Рыначнай плошчы быў заснаваны наваградскі кляштар дамініканаў. Спачатку касцёл быў драўляны, мяркуецца, што ўжо ў гэты час ён мог насіць імя Міхала Арханёла. Асаблівае шанаванне Арханёла Міхала ў горадзе пачалося пасля вайны 1654—1667 гадоў, калі, паводле падання, ён выратаваў горад ад поўнага знішчэння. Праз стагоддзе, у 1724 годзе, на месцы драўлянага ўзведзены мураваны храм у стылі барока.
Храм гарэў у 1751 і 1831 гадах, але абодва разы паспяхова аднаўляўся. Пасля апошняга аднаўлення касцёл набыў рысы позняга класіцызму. Пры храме дзейнічала дамініканская школа, у якой вучыліся Адам Міцкевіч і Ян Чачот.
У 1853 годзе дамініканскі манастыр быў закрыты царскімі ўладамі, а храм Святога Міхала з манастырскага стаў звычайным парафіяльным. У 1948 годзе касцёл быў закрыты савецкімі ўладамі, выкарыстоўваўся пад склад і магазін, паступова разбураўся.
Толькі ў 1992 годзе храм быў вернуты вернікам у паўразбураным стане. Будынкі ж былога кляштара не захаваліся — менавіта на тэрыторыі дворыка, якія яны ўтваралі, сёння пастаўлены помнік святому заступніку горада.
«Наша Нiва» — бастыён беларушчыны
ПАДТРЫМАЦЬ«Грузіць сябе і іншых»: былы памочнік Лукашэнкі Ігар Брыло бярэ на сябе віну ў прамысловых аб'ёмах6
Каментары