Спатрэбілася тры гады і $200 000. Як выглядае незвычайны дом-зямлянка беларускага архітэктара
Аляксей Караблёў — сузаснавальнік студыі ZROBIM architects. Ён зрабіў незвычайны праект «зямлянкі» на беразе Дубраўскага вадасховішча. За будоўляй назіралі журналісты Onlíner. І вось праз тры гады праект, нарэшце, завершаны, хоць і з'еў часу і грошай куды больш, чым планавалася. Расказваем, што ў выніку атрымалася.
Добраўпарадкаванне ўчастка
Архітэктар абраў участак з перападам вышыні пяць метраў, што дазволіла яму ўтапіць хату ў рэльефе. З дарогі пабудову практычна не відаць, ад цікаўных суседскіх вачэй берагуць бетонныя «шоры»… Затое са двара дом паўстае ва ўсёй сваёй шкляной пышнасці: адна са сцен — цалкам з панарамных вокнаў. Сам будынак маналітны, з плоскім «зялёным» дахам. Тут усяго адзін паверх і каля 100 «квадратаў».
Калі заставалася толькі акультурыць прылеглую тэрыторыю і ўладкаваць усё ўсярэдзіне: развесці камунікацыі і зрабіць аздабленне, напоўніць інтэр'ер, — здарылася непрадбачанае: увесну пацёк дах.
— Я падумаў, што ўсяму віной няякасная гідраізаляцыя. Праверыў — аказалася, прычына ў іншым. Будаўнікі крыва вывелі вентканалы і комін, з-за чаго ў шчылінах, як у маразільніку, намярзаў лёд. З прыходам цяпла ён растаў, і вада затапіла парылку і кацельню — прыйшлося ўсё рамантаваць, — распавёў Аляксей.
Каб разнастаіць манахром, Аляксей высадзіў побач крыху зеляніны: канадскую сасну, дэкаратыўную яблыню (за яе цвіценнем можна будзе назіраць прама з акна), папараць. З колькасцю раслін меру не перабраў: усё ж тусавацца з раніцы да ночы на градках ні яму, ні жонцы не хацелася.
На заднім двары знаходзіцца зона адпачынку з шэзлонгамі, вогнішча і міні-басейн. Ён незвычайны, са складанай сістэмай помпаў і фільтраў. Яна сама забірае з хаты ваду, награвае яе да патрэбнай тэмпературы і ўвесь час ачышчае. Такім чынам джакузі цэлы год можа быць напоўнена вадой і выглядаць пры гэтым эстэтычна.
Інжынерныя камунікацыі
Унутры «зямлянкі» практычна ўсё гатова, засталося дадаць свяцільні (іх дастаўку Аляксей чакае ўжо цэлы год), дэкор. Але перш чым падрабязна пагаварыць пра інтэр'ер, закранём не менш важную тэму інжынерных камунікацый. Галоўная асаблівасць іх у тым, што яны разведзены па падлозе, а не па столі. Дзякуючы такому рашэнню ўдалося захаваць яе вышыню на ўзроўні 2,80 метра.
Вада ідзе з цэнтральнай свідравіны. Ацяпленне электрычнае, паветра награваецца з дапамогай падлогавых канвектараў: звычайныя радыятары ў хаце з панарамнымі вокнамі не спрацуюць.
Па словах суразмоўцы, людзі не вельмі любяць канвектары: яны збіраюць пыл, іх кепска чысціць, ды і цана значна вышэйшая. Але гэта адзіны варыянт, калі хочаш мець звычайнае драўлянае пакрыццё, бо сістэма «цёплая падлога» працуе толькі на плітцы ці бетоне.
У доме ўсталяваны кандыцыянер, сістэма вентыляцыі і рэкуперацыі паветра. Апошняя дапамагае крыху эканоміць электрычнасць.
— Усё паветра для вентыляцыі з вуліцы, але яго трэба падрыхтаваць: астудзіць або падагрэць і дадаць вільготнасці. Рэгуляваць тэмпературу тэнам даволі дорага, таму ў рэкуператары прадугледжана мноства каналаў, у якіх перасякаюцца два паветраныя струмені. У выніку хатняе паветра награвае вулічнае. Так марнуецца менш электрычнасці.
Але, нягледзячы на гэтыя хітрыкі, «камуналка» ўжо абыходзіцца архітэктару ў капеечку. У садовым таварыстве — падвышаныя тарыфы. Мінулай зімой, каб будаўнікі маглі працаваць, уладальнік награваў памяшканне да 15—18° C — у месяц выходзіла каля 500 рублёў. Калі жыць тут увесь час і выкарыстоўваць функцыянал на поўную моц, напэўна, атрымаецца 1000 рублёў.
Наогул «зямлянка» Аляксея даволі сучасная, тут і сістэма «разумны дом» маецца. Са смартфона можна рэгуляваць ацяпленне, кандыцыянер, вентылятар, узровень вільготнасці. А яшчэ — кіраваць рольшторамі ва ўсіх пакоях, усімі свяцільнямі, у тым ліку і на тэрасе.
Планіроўка і інтэр'ер
Уладальнік спыніў свой выбар на стылі джапандзі — міксе скандынаўскага і японскага стыляў. Нешта такое спакойнае і ўтульнае, з мінімумам дэкору.
У доме базавае аздабленне: дубовы паркет, столі з гіпсакардону, пафарбаваныя ў белы колер сцены.
— Многія заганяюцца на ідэальна роўных сценах, але тут такога няма. Гэта дапамагае сэканоміць кучу грошай. Напрыклад, на кухні розніца дзесьці 3—5 мм, але гэта бачна толькі пад пэўным вуглом, ды і то калі ведаеш, куды глядзець. Так што я лічу гэта лішнім. Увагу трэба звяртаць толькі ў тых месцах, дзе будзе ўбудавана тэхніка, нейкія шафы: яны могуць проста туды не ўлезці.
У інтэр'еры выкарыстана шмат дрэва — у асноўным гэта шпона дубу. У масіве Аляксей таксама сэнсу не бачыць: гэта нямодна і дорага.
— У пярэднім пакоі сцяна цалкам зашытая ў дрэва. Калі дзверы зачыненыя (яны тут рассоўныя панэльныя, падобныя да тых, што ўсталёўваюць у цягніках), атрымліваецца суцэльная плоскасць у стылі natural. Тут, дарэчы, таксама ўзніклі праблемы. У адным з пакояў шчыліна паміж дзвярыма і сцяной была такой маленькай, што ад перападу вільготнасці дзверы выгіналіся і шараваліся аб кут. Таму мы ўжо ў зробленым інтэр'еры расшывалі сцяну і павялічвалі гэтую адлегласць.
Планіроўка ў «зямлянцы» прадумана такім чынам, што спальныя пакоі разведзеныя па вуглах дома, паміж імі — агульная прастора гасцінай і кухні. Санвузел знаходзіцца побач з уваходам і па памеры ён нават большы, чым асноўная спальня. Гэта таму, што там ёсць усё: ванна, душавая кабіна і парылка.
— Ванна стаіць насупраць вялікага акна. Мы правяралі — з вуліцы нічога не відаць. Асаблівасць ванны ў тым, што яна затопленая ў падлогу на 20 см, для гэтага я прадугледзеў у падмурку нішу. Там жа, дарэчы, праходзяць і камунікацыі.
— У крана цікавая гісторыя: я купляў яго двойчы. Першы раз ён згубіўся сярод будаўнічага смецця, і яго проста выкінулі. Прыйшлося шукаць новы — мінус $1000 на роўным месцы.
Саўна таксама не зусім простая. Звычайна яна зашываецца лістоўніцай, але гэта падалося Аляксею занадта простым рашэннем, і ён замяніў яе шырокафарматнымі панэлямі са шпону.
— Ёсць элітныя нямецкія парылкі Klasf, якімі я і натхніўся. Нібы знаходзішся ў нейкім дарагім гатэлі.
У доме амаль уся мэбля зробленая рукамі беларусаў.
— Людзі часта недаацэньваюць нашых майстроў, хоць яны валодаюць дастатковым прафесіяналізмам, каб зрабіць рэч, падобную да брэндавай, і папрасіць за яе менш грошай. Возьмем канапу ў гасцінай — каштавала $1200. Калі купляць такую ж, але італьянскую, атрымаецца $5000. Хаця па якасці яны нічым не адрозніваюцца.
Спальня таксама мінімалістычная: ложак, тумбачкі, шафа і працоўнае месца.
Але калі прыгледзецца, можна выявіць сёе-тое ўнікальнае, напрыклад, чучала кракадзіла. Дзеля дэкору архітэктар крыху абрабаваў сваю бабулю. Калісьці даўно яна была на Кубе і прыцягнула адтуль кучу ўсякага дабра: мадэлі караблёў, марскія зоркі, ракавінкі, карціны і… кракадзіла. Можна сказаць, Аляксей дадаў у свой джапандзі крыху каланіяльнага стылю.
Цэнтральнае месца ў гасцінай займае хітрая канструкцыя, якая адначасова і камін, і стэлаж, і экран для прагляду фільмаў на праектары. Насупраць — канапа з крэслам. За імі — абедзенны стол і кухня. Яна без верхніх шафак, іх замяняюць адкрытыя паліцы — цяпер гэта распаўсюджаны трэнд, каб зрабіць гэтую зону больш лёгкай. Асноўныя месцы для захоўвання хаваюцца ў ніжніх шафах. Там жа размяшчаецца і тэхніка — духавая шафа і мікрахвалёўка. Варачная панэль тут з убудаванай выцяжкай, што таксама дазваляе прасторы быць чысцейшай.
У гасцявым пакоі ўсё даволі проста: канапа, бабулін дыван, шафа з рэйкамі і тэлескоп. Пры жаданні памяшканне лёгка можна перафарматаваць у дзіцячы пакой.
Высновы
На будаўніцтва дома Аляксею спатрэбілася тры гады. Ён лічыць, што гэта вельмі марудна. Усяму віной зусім не праблемы з фінансамі, якія могуць паставіць працэс на паўзу, а падрадчыкі.
— Яны ўсе вялікія малайцы, таму ў іх куча заказаў. І ты вечна чакаеш, калі вызваліцца тая ці іншая брыгада. Пабудаваць лагістыку, каб яны ішлі роўненька адна за адной, вельмі складана. Добра, калі адна кампанія робіць пад ключ усе працы, але гэта каштуе на 30% больш. Затое можна завяршыць будоўлю за год.
Па словах архітэктара, праект атрымаўся такім, якім ён яго і задумваў. Праўда, бюджэт за гэты час таксама вырас — са $160 000 да $200 000.
— Моцна падаражэлі матэрыялы. На ўсталёўку вокнаў я выдаткаваў $18 000, а зараз было б складана ўпісацца ў $30 000. І так практычна ва ўсім. Думаю, пабудаваць дом падобнага класа сёння за такую суму ўжо немагчыма.
Пасля даносу Бондаравай раптоўна адмянілі выставу ў музеі Янкі Купалы. Цяпер яна патрабуе на музеі шыльды па-руску29
Каментары