«Kryŭdna, što na domie pastavili klajmo». Jak žyviecca minskim navasiołam u nachilenym domie na Kupreviča?
Zvonku i ŭsiaredzinie sučasnaja novabudoŭla ŭ rajonie minskaha Uručča nie adroźnivajecca ad inšych: jana maje jarki fasad, panaramnyja bałkony, akuratnuju prylehłuju terytoryju i navat ułasnuju sažałku pad voknami. Adnym słovam, idealnaje miesca dla žyćcia ŭ stalicy, kali b nie adno ale: hmach z 16 pavierchaŭ, jaki prapisaŭsia na Kupreviča, 16, daŭ praźmiernuju ŭsadku i nachiliŭsia bolš, čym naležyć. Z-za niepryjemnaha siurpryzu zdaču doma zatrymali amal na piać hadoŭ. Letaś zabudoŭščyk — Minski domabudaŭničy kambinat — narešcie ŭručyŭ klučy dolščykam 3-j siekcyi. «Anłajnier» pahavaryŭ z navasiołami, kab daviedacca, jak im žyviecca ŭ novym domie.
«U domie ŭsio pad kantrolem, jaho rana ci pozna zdaduć»
Aksana nabyła dvuchpakajovuju kvateru płoščaj u 64 «kvadraty» ŭ 2019 hodzie. Žančyna žyła ź siamjoj niedaloka ad «Klevier parku», tamu viedała ŭsie vyhody hetaha rajona: čystaje pavietra, zialonaja zona, dobraje transpartnaje złučeńnie i zručny vyjezd na MKAD. Płanavała atrymać klučy ŭ kancy 2019-ha, ale mara spraŭdziłasia tolki ŭ krasaviku 2023-ha.
«My ŭsie chvalavalisia praz toje, što budoŭla zaciahnułasia, — uspaminaje surazmoŭca. — Ja abyšła, napeŭna, usie ministerstvy, kab rastłumačyć situacyju, jakaja dadatkova padahravałasia ŭ ŚMI. Pačałasia šumicha. Jak tolki naš dom ni nazyvali, navat pastavili klajmo «vieža». Kryŭdna pra takoje čytać.
Tak, novabudoŭla dała ŭsadku, ale tam nie było ničoha krytyčnaha. Usie novabudoŭli z hetym sutykajucca, prosta nie ŭsie pra heta tak hučna kryčać. Mnohija dolščyki ciarpliva čakajuć zdaču pieršych dźviuch siekcyj. Niekatoryja sapraŭdy skasoŭvali damovy, ale naša siamja była ŭ hetym płanie spakojnaja: my prosta nazirali i vieryli ŭ lepšaje».
Pa słovach Aksany, jana płanavała kupić kvateru ŭ 1-j siekcyi, zdača jakoj zaciahnułasia. Paśla žančyna paprasiłasia pierajści ŭ 3-ju: tam zastavałasia nie zaniataj takaja ž kvatera pa mietražy i płaniroŭcy. Klučy žančyna atrymała ŭ liku pieršych dolščykaŭ.
«Na pryjomcy kvatery sabrałasia kamisija z 12 čałaviek, siarod ich byŭ i pradstaŭnik zabudoŭščyka. Narakańniaŭ z nahody jakaści praktyčna nie było: usie defiekty, jakija zaŭvažyli, chutka likvidavali. Zrabili ramont i sioleta zajechali. Vientylacyja ŭ domie vydatnaja.
Adziny sprečny momant — rama na bałkonie. My płanujem jaje całkam zamianić, tamu što vyhladaje jana davoli tonkaj, na moj pohlad. Dla mianie bałkon — miesca dla adpačynku, vid adtul vydatny — na park i sažałku, tamu chaču, kab usio było biaśpiečna».
Aksana pryznajecca: maryć, kab padjezd i dom całkam zasialili i ŭ novabudoŭli narešcie zakipieła paŭnavartasnaje žyćcio. Spadziajecca, što da Novaha hoda tak i zdarycca.
«Mnohija dolščyki chočuć chutčej atrymać klučy ad kvater. Naprykład, mužčyna z 2-j siekcyi ŭžo zaniaŭsia ŭładkavańniem terytoryi, sam vysadziŭ jełki. Tak, mnohija pryjazdžajuć, cikaviacca. Ja b sama sumniavałasia, kali b načytałasia taho, što pišuć u siecivie.
Ale jašče raz paŭtarusia: u domie ŭsio pad kantrolem, jaho rana ci pozna zdaduć całkam. Viedaju, ciapier pryjechali śpiecyjalisty z Sankt-Pieciarburha, jakija aktyŭna zajmajucca hetym pytańniem i nie bačać ničoha katastrafičnaha ŭ situacyi, jakaja skłałasia».
«Jość pytańni da absłuhoŭvańnia»
Valancina pryjechała ŭ hości da dački, jakaja tolki zasialiłasia ŭ śviežuju dvuchpakajoŭku. Žančynu zaśpieli kala lifta. Zdavałasia, jana viedaje pra ŭsie niuansy doma lepš, čym niekatoryja žychary.
«Sam dom niadrenny, i miesca vydatnaje: šmat zielaniny vakoł, i niama takoj ščylnaj zabudovy, jak u niekatorych inšych rajonach. My razhladali dla kupli inšyja novabudoŭli, naprykład na vulicy Ščorsa, ale tam termin zdačy doma byŭ u 2023 hodzie. Chacieli zajechać raniej, u 2019-m, ale nie atrymałasia», — kaža surazmoŭca.
Adziny, na dumku Valanciny, niedachop na siońnia — absłuhoŭvańnie doma. Pavodle jaje słoŭ, jość pytańni da častaty ŭborki padjezdaŭ i spraŭnaj pracy lifta. Susiednija siekcyi, jakija pustujuć, žančynu nie biantežać.
«Jany nas nie tyčacca. Ja ŭpeŭnienaja: usie niuansy pa domu likvidujuć. Ciapier prachodziać vyprabavańni i papiarednija pracy, tym bolš padklučyli śpiecyjalistaŭ z Sankt-Pieciarburha. Kvatery ŭ pytańni płaniroŭki zručnyja, stoli vysokija — 2,7 mietra, niama pablizu kamiennych džunhlaŭ. Adzinaje, chočacca, kab dom chutčej zasialili i arhanizavali TS».
Paźniej padčas hutarki Valancina pryznałasia, što jany chacieli zabrać hrošy, kali daviedalisia pra niepryjemny siurpryz. Ale zrabić heta było nie tak prosta, tamu na siamiejnaj radzie pryniali rašeńnie zastacca.
«U nas byli nievialikija roznahałośsi, pryjšłosia paniervavacca, ale, pa sutnaści, siońnia nivodzin zabudoŭščyk nie daść harantyju, što zavieršyć budoŭlu ŭ termin i biez «kasiakoŭ». Adnak ja ŭpeŭnienaja: novabudoŭlu chutka zdaduć, i ŭsio zabuduć pra hetuju historyju, voś ubačycie».
Zaŭvažyli jašče adnaho žychara — Uładzimira. Mužčyna vychodzić ź lifta ź vialikimi pakietami budaŭničaha śmiećcia: pa vačach vidać, što sprabuje chutčej ad ich pazbavicca.
Jak vyśvietliłasia, Uładzimir dapamahaje z ramontam dačce, jakaja stała haspadyniaj prastornaj trochpakajoŭki na 70 «kvadrataŭ».
«Tut vydatny rajon. Kali my ŭstupali ŭ budaŭnictva, cana za mietr była dastupnaj i płaniroŭki kvater nam spadabalisia. Ab prablemach daviedalisia potym. Dumali zabrać hrošy, ale zrabić heta było niaprosta, tym bolš ich viarnuli b u rublach, što było vielmi niavyhadna, tamu vyrašyli zastacca. Ramont my ŭžo amal skončyli, vynošu reštki budaŭničaha śmiećcia. Zastałosia zavieźci meblu, i možna vydychnuć», — śpiecham padsumavaŭ mužčyna i pakinuŭ padjezd.
«Faktyčna ludzi žyvuć na budoŭli»
Alaksandr, padobna, adziny z dolščykaŭ, chto da hetaha času nie padpisaŭ dakumienty ab pryjomcy «kvadrataŭ» u 3-j siekcyi novabudoŭli. Jon nabyŭ prastornuju trochpakajoŭku krychu bolš čym za 80 tysiač umoŭnych adzinak, ale tak i nie adśviatkavaŭ u joj navasielle.
«Ja byŭ kateharyčna suprać zdačy 3-j siekcyi, pakolki pradbačyŭ tyja prablemy, jakija paźniej ŭspłyli ŭ domie, — raskazvaje minčuk. — Tak, mnohija dolščyki byli ŭ ejfaryi, kali atrymali klučy. Ale dabiŭšysia zdačy 3-j siekcyi, jany akazali vielizarnuju pasłuhu MDK: zabudoŭščyk jak byccam zbolšaha vyrašyŭ najaŭnyja prablemy. Ja admoviŭsia padpisvać akt pryjomu-pieradačy da likvidacyi vyjaŭlenych śpiecyjalistami niedachopaŭ. Tak, jany prykładali ŭsie namahańni, kab vypravić defiekty, ale pakul prablema zastajecca».
Pa słovach Alaksandra, zabudoŭščyk daŭ spravazdaču horadu, što siekcyja zdadziena, i, nie dačakaŭšysia ni padpisańnia aktaŭ pryjomu-pieradačy, ni zaklučeńnia damoŭ najmu žyłoha pamiaškańnia, ni rehistracyi prava ŭłasnaści, pieradaŭ piersanalnyja źviestki ŭsich udzielnikaŭ dolevaha budaŭnictva 3-j siekcyi ŭ RDC Pieršamajskaha rajona dla naličeńnia kamunalnych płaciažoŭ.
«Ja staŭ atrymlivać rachunki pa «kamunałcy», nie źjaŭlajučysia ŭłaśnikam kvatery. Ciapier pavinien apłačvać žyroŭku, bo zabudoŭščyk śćviardžaje, što ja ŭłaśnik žylla. Litaralna ŭčora zazirnuŭ u paštovuju skryniu i ŭbačyŭ kvitancyju na 214 rubloŭ z paznakaj, što «ŭłaśnik nie vyznačany». Pavodle damovy dolevaha budaŭnictva, maje abaviazki pa vypłacie kamunalnych płaciažoŭ jašče nie nastupili, bo niama dakumientaŭ, ale doŭh raście i, miarkujučy pa ŭsim, napieradzie mianie čakajuć sudovyja razbory z hetaj nahody».
Jašče adna pryčyna, pa jakoj minčuk nie padpisvaje akt pryjomu-pieradačy kvatery, — adsutnaść dostupu da parkinhu. Kaža, što dvuchpaviarchovy haraž-stajanka na 191 miesca pablizu doma staić zakrytym bolš za hod i karystacca im niemahčyma.
«Nakolki mnie viadoma, košt mašyna-miesca ŭ parkinhu byŭ zakładzieny ŭ košt kvadratnaha mietra. Kali b ja padpisaŭ akt pryjomu-pieradačy, skarystacca stajankaj ja b nie zmoh da hetaha času. Maja pazicyja ŭ hetym pytańni pryncypovaja: ja pastaŭlu podpis tady, kali mnie daduć dostup da parkinhu. Pa papierach, nakolki viedaju, mašyna-miesca pavinna być pieradadziena razam z kvateraj».
Dadatkovy sprečny momant, pra jaki raskazaŭ Alaksandr, — prablemy z absłuhoŭvańniem doma i terytoryi.
«Jość pytańni da vyvazu śmiećcia i rehistracyi kvatery ŭ «Vodakanale» i «Enierhazbycie». Akramia hetaha, padjezd zasieleny dzieści na 50%, tamu ni pra jakija techničnyja słužby havorki iści nie moža. Faktyčna ludzi žyvuć na budoŭli. Chutka pačnuć pravodzić raboty pa ŭzmacnieńni kanstrukcyi doma, raskurožać uvieś dvor, i niezrazumieła, kali heta skončycca. Mnohija ŭžo zrabili ramonty i žyvuć, ale mnie, naprykład, niekamfortna žyć u takich umovach.
Taksama, niahledziačy na toje, što častkova absłuhoŭvańniem doma i prylehłaj terytoryi zajmajecca ŽES, pa fakcie ja nie baču ni kiravańnia ahulnaj majomaściu, ni narmalnaha techabsłuhoŭvańnia novabudoŭli».
«U lutym zabili probnyja pali i praviali vyprabavańni. Čakajem vynikaŭ ekśpiertyzy»
Žurnalisty patelefanavali ŭ MDK pad vyhladam zvyčajnaha pakupnika, kab rastłumačyć situacyju z nahody stanu doma i krytaj parkoŭki, jakaja zastajecca niedastupnaj dla ŭładalnikaŭ «kvadrataŭ».
«Ciapier 1-ja i 2-ja siekcyi znachodziacca pad nahladam. U 2020 i 2021 hadach śpiecyjalisty rabili ŭzmacnieńnie hruntaŭ i padmurka, — uvodzić u kurs spravy pradstaŭnik zabudoŭščyka. — Vosieńniu minułaha hoda novabudoŭlu abśledavała kamisija z Sankt-Pieciarburhskaha dziaržaŭnaha architekturna-budaŭničaha ŭniviersiteta. Razam z supracoŭnikami Biełaruskaha instytuta žylla-NIPCIS imia Atajeva vyznačyli, što domu patrabujecca ŭzmacnić kanstrukcyi padmurka 1-j i 2-j siekcyj. U lutym hetaha hoda byli zabityja probnyja pali, a paru dzion tamu prajšli ich vyprabavańni. Ciapier śpiecyjalisty pravodziać ekśpiertyzu, i tolki paśla hetaha stanie zrazumieła, jakija miery buduć prymacca dalej».
«Sami raboty pa ŭstanoŭcy palaŭ viaducca ŭsiaredzinie doma, pamiž 1-j i 2-j siekcyjami, tamu jak takoha dyskamfortu ŭ žycharoŭ vysokaha doma niama. Treciaja siekcyja zdadziena ŭ ekspłuatacyju ŭ sakaviku 2023 hoda. Kvatery, jakija zastalisia nieraźmierkavanymi, my aformili va ŭłasnaść i pradajem praz aŭkcyjon. Ich usiaho piać.
Miesca ŭ krytym parkinhu ŭ košt nie ŭvachodzić. Siońnia tam jość volnyja miescy, i, mahčyma, krychu paźniej my taksama realizujem ich praz aŭkcyjon. Pakul stajanka dla aŭtamabilaŭ zakrytaja».
Na pytańnie, čamu ŭładalniki kvater nie mohuć karystacca parkoŭkaj, u MDK nie adkazali. Pa słovach pradstaŭnika zabudoŭščyka, u domie na vuł. Kupreviča, 16 kaliści sfarmavałasia TS, ale ŭ suviazi z tym, što dźvie siekcyi tak i nie ŭviali ŭ ekspłuatacyju, dom pieradali na bałans ŽKH Pieršamajskaha rajona. Jość vierahodnaść, što padobnaja situacyja ŭźnikła i z parkinham.
«Chto budzie adkazvać za jaho absłuhoŭvańnie, pakul niajasna. Kali ŭ najbližejšy čas jamu znojduć haspadara, pytańnie z dostupam na stajanku dla žycharoŭ budzie vyrašana», — padsumavali ŭ MDK.
«My ‒ niaščasnyja ludzi». Dolščyki minskaj doŭhabudoŭli zapisali videazvarot da Łukašenki
Novy dom u «Minsk Śviecie» ad Dana pryvodzić budučych žycharoŭ u žach
«Vybirać siońnia asabliva niama z čaho». Chto hatovy ŭkłaścisia ŭ budoŭlu manalitnaha doma ad UKB u Łošycy-7
U Minsku idzie sud ab kradziažy hrošaj dolščykaŭ «Hrušaŭskaha pasada». 430 paciarpiełych i 58 miljonaŭ rubloŭ škody
Minčukam prapanavali tanna pabudavacca ŭ Lachavičach. Kolki achvotnych?
«Možna ŭziać aŭtamat i pierasiekčy miažu?» Pavuk spytaŭ u pamiežnikaŭ, ci zakonna rasijskija vojski ŭ 2022 hodzie pierajšli biełaruska-ŭkrainskuju miažu66
Kamientary