«U budučyni nam udasca zładzić kamjunici, jakoje spryčynicca da budaŭnictva paleskaha kałajdara». Jak entuzijasty papularyzujuć navuku pa-biełarusku
Ci viedali vy, što ŭ biełaruskim śviecie isnuje cikavaje vydańnie pad nazvaj PAMYŁKA ZIN? Heta nievialiki niezaležny časopis, stvorany z metaj papularyzacyi navuki i raspaŭsiudžvańnia navukovych viedaŭ. Z adnoj ź jahonych stvaralnic Palinaj Listapad parazmaŭlała vydańnie Lixtar Media.
«Ideja źjaviłasia z rečaisnaści, — raspaviadaje Palina. — Śviatłana Vołčak ź Juryjem Adamavym (aboje — sustvaralniki) abmieńvalisia litaraturaj. I niejak u razmovie jany pahadzilisia ŭ tym, što nie staje navukovaj litaratury pa-biełarusku.
Da taho ž Jura pakazaŭ Śviecie svaje navukovyja listy, jakija jon pisaŭ palityčnym viaźniam (ciapier Jura sam palitźniavoleny). Śvieta adrazu ž raspaznała ŭ ich patencyjnyja artykuły dla zina!»
U chutkim časie paśla sustrečy Śviatłana raspaviała Palinie pra hetuju dumku-ideju:
«Mnie jana vielmi spadabałasia, i ja prapanavała svaju dapamohu ŭ stvareńni vizualnaj častki (dyzajn i viorstka). My pačali dumać pra nazvu. Ja stvaryła došku ŭ Trello, kudy my zanosili našy varyjanty. Paśla zładzili ŭ svaich pryvatnych profilach hałasavańnie. I hetak «Pamyłka vymiareńnia» pieraŭtvaryłasia ŭ «Pamyłku». Bo, kali ja stvarała łahatyp, była važnaja łakaničnaść.
A paśla my padumali, što słova «pamyłka» duža fajnaje! Jano vielmi blizkaje da navuki, bo navukovyja adkryćci časam zdaralisia dziakujučy pamyłcy. Nu, i pamyłka — heta važny składnik našaha žyćcia.
Uvohule ŭ biełaruskim kantekście słova «pamyłka» maje admoŭnaje adcieńnie. A my chočam pakazać svaim nazovam, što pamyłka — heta nie drenna. Heta častka žyćcia».
Paśla taho, jak vybrali nazvu, čat u fejsbuku pieratvaryŭsia ŭ asobnuju staronku ŭ instahramie i poštu ([email protected]). Raspačaŭsia pošuk aŭtaraŭ.
Jak kaža Palina, u pieršy numar napisali pa artykule kožny z sustvaralnikaŭ, a artykuł Juryja pra historyju kampjutarnych manitoraŭ byŭ akurat adnym ź listoŭ. Taksama dałučylisia siabry i znajomyja.
«Hetak my naźbirali pieršy numar. Kali my ŭžo viarstali pieršy numar, ja napatkała staruju pryjacielku — Nastaśsiu Kachan. I jana, na našu vialikuju radaść, pahadziłasia vyčytvać teksty. Takim čynam jana taksama zrabiłasia suzasnavalnicaj i moŭnaj redaktarkaj «Pamyłki».
Praces byŭ doŭhi, niedzie paŭtara hoda ŭ nas syšło, kab vypuścić pieršy numar. Paśla relizu pieršaha numara pra nas napisała šmat vydańniaŭ, takim čynam bolš ludziej daviedalisia pra naša isnavańnie.
Kolkaść padpisčykaŭ u našym instahramie pavialičyłasia ŭ hieamietryčnaj prahresii! I kali, naprykład, u pieršym numary vokładki malavali Alaksandra Davydzienka i Śvieta Vołčak, to ŭžo ŭ druhim numary da nas dałučyłasia značna bolš mastakoŭ, i amal kožny artykuł byŭ azdobleny novym tvorcam», — dzielicca Palina.
Drukavany numar i interaktyŭnuju PDF-viersiju zina zaŭždy možna nabyć na placoŭcy Buy me a coffee. Taksama časopisy ŭziała na realizacyju knižnaja krama ŭ Vilni «Hartajka».
«Z drukarniaj nam taksama pašancavała, — raspaviadaje Palina. — Nam paraili źviarnucca da biełaruskaj inicyjatyvy byProsvet, jakaja nas paznajomiła z drukarniaj va Urocłavie. Tam vielmi fajnaja kamanda, ź jakoj, jak modna ciapier kazać, my złavili metč. My ŭvieś čas na suviazi, abmiarkoŭvajem techničnyja momanty i mahčymaści druku. Drukarnia vypuskaje partyju i dasyłaje Śviecie. A Śvieta — pa ŭsim śviecie, aproč Biełarusi i Rasii».
Adna z met «Pamyłki» — stvaryć biełaruskuju supolnaść navukoŭcaŭ u halinach dakładnych i pryrodaznaŭčych navuk:
«My zaŭždy radyja navukoŭcam, jak u jakaści aŭtaraŭ artykułaŭ, tak i ŭ jakaści recenzientaŭ. Imavierna, u budučyni nam udasca zładzić peŭnaje navukovaje kamjunici, jakoje spryčynicca da budaŭnictva paleskaha kałajdara.
Taksama my budziem radyja novym mastakam. Bo heta cudoŭna, kali mastactva spryčyniajecca da papularyzacyi navuki.
My nie pytajem pra status, adukacyju i h. d. Hałoŭnaje, kab čałaviek mieŭ sapraŭdny intares i žadańnie dałučycca da supolnaści adnoj, a mo i bolšaju kolkaściu prac.
U novych numarach my budziem staracca addavać pieravahu novym mastakam. Tolki ŭ vypadku, kali da artykuła treba budzie namalavać bolš za adnu vyjavu, zhodna z našym pryncypam supracy, my budziem tekst prapanoŭvać mastaku, ź jakim užo pracavali.
Taksama my šukajem čałavieka dla dapamohi ŭ kamunikacyi z aŭtarami.
I, viadoma, my budziem radyja padabajcy i raspaŭsiudu!» — raspaviadaje Palina.
Asnoŭny zbor hrošaj na prajekt idzie praz nabyćcio zinaŭ.
Praź miesiac ad relizu numara mieniedžarka supolnaści (Śviatłana) adpraŭlaje ŭznaharodu kožnamu, chto spryčyniŭsia da «Pamyłki».
Taksama Śviatłana znajšła sponsara, jaki padtrymaŭ vychad pieršaha numara, i častku sabranych hrošaj pieranakiravali na padtrymku Juryja. A vypusk druhoha numara padtrymali biełarusy Estonii — fond FRIIDA BELL i ESTDEV — Estonian Development Cooperation Center.
Padtrymać PAMYŁKA ZIN možna praź placoŭku Buy me a coffee. Možna stać membieram: to-bok kožny miesiac u vas z kartki budzie śpisvacca 10 jeŭra. Membier aŭtamatyčna budzie atrymlivać link na interaktyŭnuju PDF-viersiju, a taksama na drukavany asobnik. Možna prosta nabyć kavu na lubuju sumu, pačynajučy ad piaci jeŭra. Možna nabyć adzin z łotaŭ.
«My kamandaju zaŭvažajem, što z pryrostam supolnaści pačynaje raści jakaść. Naprykład, u trecim numary čytačoŭ buduć čakać vielmi cikavyja i hruntoŭnyja artykuły.
Usia naša redakcyja vielmi ŭściešanaja tym, što novyja aŭtary pišuć teksty i dasyłajuć ich nam. Taksama vielmi cikava nazirać za raznastajnaściu tvorčaha palotu ŭsich mastakoŭ! Bo ŭ kožnaha artykuła — novy mastak. I čałaviek u svajoj stylistycy dy zhodna z razumieńniem tekstu stvaraje vyjavu.
A jašče ŭ trecim numary my budziem anansavać premiju «Bizon Higs». Heta premija biełaruskim navukoŭcam z halin dakładnych i pryrodaznaŭčych navuk ad PAMYŁKA ZIN. I niachaj budzie z nami siła navuki!» — kaža Palina Listapad.
«Bač, navat jany ŭ troch sosnach zabłukali». Viadomy movaznaŭca ŭ archivach KDB mieŭ «nieviadomy dalejšy los»
Astravy złučylisia ŭ kantynient. Jak biełaruskaja intelihiencyja pierajšła ad supracy z savieckim režymam da supraciŭleńnia jamu
«Maje znajomyja robiać u Akademii raźliki dla rasijskich rakiet». Što adbyvajecca ź biełaruskaj navukaj
Kamientary