У мінскай бальніцы пасля ўколу распаўсюджанага антыбіётыку памёр пацыент
Некалькі тыдняў таму, 12 сакавіка, у 11-й гарадской бальніцы Мінска памёр 24-гадовы мінчанін Даніла. Як распавёў «Люстэрку» знаёмы маладога чалавека, яго лячылі ад сінусіту пасля выраўноўвання насавой перагародкі. Пазней стала вядома, што хлопец памёр пасля ўколу антыбіётыку. Вось што вядома.
«У нас усіх быў шок, бо ён малады і здаровы хлопец»
Па словах знаёмага Данііла Сяргея (імя зменена), перад аперацыяй малады чалавек праходзіў медкамісію ў ваенкамаце. У войска яго не ўзялі з-за праблем з перагародкай і складанасцяў з дыханнем і накіравалі ў бальніцу, каб выправіць сітуацыю.
— Гэта і праўда было трэба, бо да таго часу ён зусім перастаў дыхаць, толькі з лекамі мог, — кажа суразмоўца. — І вось у канцы лютага лёг у бальніцу. Яму зрабілі аперацыю. Усё было нармальна. Вядома, на нос хварэў, гэта зразумела, але іншых праблем не было. І праз тыдзень Данііла выпісалі дадому, ён працягваў лячыцца і адчуваў сябе нармальна. Адзінае, што развіўся сінусіт, хоць тэмпературы не было. Тады ў панядзелак, 11 сакавіка, ён паехаў да лекара, і яна прапанавала на тыдзень легчы ў бальніцу. І вось раніцай у аўторак, 12 сакавіка, мама адвезла яго ў 11-ю бальніцу, груба кажучы, з насмаркам, а ўвечары ёй патэлефанавалі і сказалі, што Даніла памёр.
Сяргей адзначае: у медыцынскіх дакументах пазначана, што прычынай смерці стаў анафілактычны шок (гэта значыць вострая алергічная рэакцыя) пасля ўвядзення антыбіётыку цэфтрыяксон. Стан маладога чалавека горшаў імкліва, і рэанімаваць яго не ўдалося.
— Наколькі я ведаю, усё адбылося вельмі хутка, літаральна за хвіліны. Яму зрабілі ўкол, яго вырвала, ён сказаў: «Цяжка дыхаць», і адключыўся,
— распавядае Сяргей. З ягоных слоў, алергіі на лекі ў Данііла да гэтага не было.
— Сама доктарка казала, што прэпарат той жа групы хлопцу ўжо калолі раней і ўсё было ў парадку, — тлумачыць малады чалавек. — Наогул не ведаю, навошта яны гэта прызначылі, тым больш унутрывенна. Даніла, здаецца, не настолькі моцна хварэў, і сінусіт не быў запушчаным. Калі гэта адбылося, у нас усіх быў шок, бо ён малады і здаровы хлопец.
Сяргей адзначыў, што такая смерць маладога чалавека ў бальніцы па змаўчанні надзвычайнае здарэнне і ў пракуратуры адразу пачалі праверку. Але родныя Данііла ўсё роўна напісалі заяву з просьбай разабрацца, ці стала прычынай трагедыі «неналежнае аказанне дапамогі».
На дадзены момант праверка працягваецца, але па выніках ускрыцця сям'і паведамілі, што ўнутраныя органы ў маладога чалавека абсалютна здаровыя. А вынікі гісталогіі (аналізу тканін) стануць вядомыя толькі ў сярэдзіне красавіка.
Доктар: «Такія рэчы практычна немагчыма прадказаць»
Пра тое, наколькі імаверная вострая рэакцыя на лекі і як можна сябе засцерагчы, «Люстэрка» пагаварыла з доктарам-тэрапеўтам з шасцігадовым стажам Віктарам (імя зменена). Гаворачы аб цэфтрыяксоне, ён адзначае, што гэтыя лекі ўжываюць даволі часта.
— Гэты прэпарат наогул вельмі шырокага спектру дзеяння, — распавядае медык. — Часцей за ўсё яго выкарыстоўваюць для лячэння інфекцый мачапалавой сістэмы, нырак, у выпадку запалення дыхальных шляхоў, брушных інфекцый.
Што тычыцца вострай рэакцыі на лекі, і ў прыватнасці на антыбіётыкі, то гэта часта непрадказальная сітуацыя, кажа суразмоўца. Рэч у тым, што анафілаксія ўяўляе сабой гіперадчувальнасць першага тыпу і можа развіцца на абсалютна любое рэчыва: ад шакаладу да пэўнага прэпарата.
— Прычым антыбіётыкі валодаюць падвышанай рызыкай узнікнення алергічных рэакцый, — кажа доктар. — Наколькі я ведаю, імавернасць гэтага блізу 0,1-001%. Але калі прэпарат распаўсюджаны і яго прымаюць паўсюдна, то колькасць людзей, у якіх адбываецца падобная рэакцыя, будзе прыкметнай. Але не ва ўсіх яна будзе перацякаць у анафілактычны шок.
Уплывае вельмі шмат розных нюансаў: шлях траплення прэпарата (калі ўводзіць лекі ўнутрывенна, біядаступнасць будзе вышэйшай, яны хутчэй усмоктваюцца і распаўсюджваюцца, чым калі прымаць аральным спосабам), канцэнтрацыя рэчыва і час падачы. Да таго ж у аснове алергічнай рэакцыі ляжыць механізм сенсібілізацыі (павышэнне адчувальнасці арганізма да ўздзеяння якога-небудзь фактару навакольнага або ўнутранай асяроддзя. — Заўв. рэд.). А значыць, каб развіўся анафілактычны шок, трэба, каб чалавек ужо кантактаваў з тым ці іншым рэчывам. Гэта значыць пры першым трапленні цэфтрыяксону ў арганізм яго не будзе, а ў другі раз ужо можа. Ці ў чалавека ніколі раней не было рэакцыі пры дазоўцы ў 100 мг, але яна пачнецца пры дазоўцы ў 1000. Таму, на жаль, такія рэчы практычна немагчыма прадказаць.
«У многіх установах у Беларусі проста няма магчымасці праверыць, ці будзе ў пацыента алергія»
Складанасці ў дыягнаставанні алергій і анафілактычнай рэакцыі дадае і праблема ўзаемадзеяння прэпаратаў, працягвае Віктар. Напрыклад, у чалавека не было ніякай рэакцыі на цэфтрыяксон, але калі прыняць яго разам з парацэтамолам, пры іх узаемадзеянні можа ўтварыцца рэчыва, якое выкліча анафілактычную рэакцыю.
— Акрамя таго, гіперадчувальнасць не заўсёды звязана менавіта з антыбіётыкам, — адзначае доктар. — У складзе любога прэпарата ёсць дапаможныя рэчывы (кансерванты, стабілізатары і гэтак далей), і ў кожнага вытворцы яны адрозніваюцца. Гадоў сем таму быў выпадак, наколькі я памятаю, якраз з цэфтрыяксонам — назіралася вельмі шмат алергічных рэакцый. Тады канфіскоўвалі партыю і разбіраліся з гэтым. Таму гэтая тэма вельмі складаная.
Раней у Беларусі ўжо былі выпадкі анафілактычнага шоку ад цэфтрыяксону. Так, у студзені 2017 года на працягу трох дзён тры чалавекі памерлі пасля ўвядзення гэтага прэпарату. Пасля гэтага пад часовую забарону для выкарыстання патрапілі цэфтрыяксон і гідрахларыд лідакаіну вытворчасці Барысаўскага завода медыцынскіх прэпаратаў. Само прадпрыемства страціла на скандале блізу 2,5 мільёна даляраў.
Калі ў вас ёсць асцярогі, што пасля прыняцця прэпарата можа ўзнікнуць анафілактычны шок, трэба звярнуцца да алерголага і здаць пробы. Але гарантаваць 100-працэнтную эфектыўнасць тут складана, удакладняе Віктар, асабліва, калі вы не ведаеце, што менавіта шукаць.
— У Беларусі такія пробы бясплатныя, але толькі па накіраванні ад алерголага, — тлумачыць суразмоўца. — Таму што можна рабіць велізарнае мноства розных спроб і тэстаў, але яны ўсё не маюць ніякага сэнсу, калі ты першапачаткова не ведаеш, у якім кірунку глядзець. Да прыкладу, у выпадку з астмай, сістэмнай чырвонай ваўчанкай, рознымі відамі аўтаімунных захворванняў пацыенты больш схільныя да алергічных рэакцый. А калі яна ёсць на пеніцылін, то ў невялікага адсотка людзей узнікае перакрыжаваная рэакцыя і на цэфтрыяксон. Але ў звычайнага чалавека яна можа быць на ўсё, што заўгодна, проста вы маглі раней з гэтым не сутыкацца. Груба кажучы, У мяне можа быць алергія на мяса аднарога, але я проста ніколі яго не каштаваў. Тым больш у многіх спроб адчувальнасць не такая высокая, што азначае вялікую колькасць псеўдастаноўчых і псеўдаадмоўных вынікаў.
Анафілактычны шок, які адбыўся з Даніілам, развіваецца вокамгненна, ад пары хвілін да гадзіны, адзначае медык. У чалавека ўзнікае ўдушша, азызласць гартані і іншых органаў, пачынаюцца праблемы з дыханнем. Таксама сціскаюцца сасуды, могуць пацярпець ныркі, печань. Але часцей за ўсё ў такой сітуацыі людзі паміраюць менавіта ад удушша.
Каментары