Ілля Яшын: Я хацеў выканаць трук Марыі Калеснікавай — парваць пашпарт на мяжы
Расійскі палітык, які стаў удзельнікам вялікага абмену паміж Расіяй і краінамі Захаду, расказаў, што па прыкладзе Марыі Калеснікавай збіраўся парваць пашпарт, каб застацца на радзіме. І растлумачыў, чаму гэта не ўдалося.
Расійскі палітык Ілля Яшын у інтэрв'ю Юрыю Дудзю раскрыў некаторыя падрабязнасці яго абмену і ўзгадаў пра Марыю Калеснікаву.
Яшын распавёў, што за паўтара тыдні да абмену начальнік калоніі спытаўся ў яго, чаму ён не напісаў прашэнне аб памілаванні:
«Каму напісаць? Пуціну? Пуцін пасадзіў мяне ў турму, навошта мне пісаць яму нейкія прашэнні? Ён кажа: «Ведаеце, я б вам вельмі раіў. Я падумаў, што гэта тролінг такі».
На наступным тыдні да яго ў камеру прыйшоў намеснік начальніка ўпраўлення ФСВП — ён таксама паспрабаваў пераканаць Яшына падпісаць прашэнне аб памілаванні. Аднак палітык зноў адмовіўся.
Неўзабаве яго раптоўна павезлі з калоніі ў СІЗА Лефортава.
«Лефортава — гэта СІЗА ФСБ. Таму было два варыянты: альбо новая справа, напрыклад, за здраду, альбо абмен», — узгадвае Яшын.
У камеры ён заняўся аналітычнай працай: запісаў на аркушы паперы аргументы на карысць абедзвюх версій. І прыйшоў да высновы, што хутчэй за ўсё рыхтуецца менавіта абмен.
Пасля гэтага палітык напісаў заяву на імя начальніка, у якой заявіў, што ён не дае згоды на выезд з краіны. Яшын растлумачыў, што паводле Канстытуцыі расійскага грамадзяніна нельга супраць яго волі выправадзіць з краіны.
«Да мяне прыбягае намеснік начальніка. У нас з ім пачынаецца дыялог. Ён кажа: «Нармальна сядзелі, чаго вы пачынаеце». Судзячы па яго рэакцыі, я зразумеў, што гаворка ідзе пра абмен. Я яму кажу: «Вам давядзецца ўжыць сілу. Я адмаўляюся — вам давядзецца проста мяне дэпартаваць сілком». Ён адказаў: «Ну, ваша пазіцыя зразумелая, я вас пачуў», — успамінае дыялог з намеснікам начальніка СІЗА Яшын.
У выніку палітыка этапавалі спецназаўцы з падраздзялення ФСБ «Альфа-Антытэрор», якія выконваюць баявыя задачы. Яны ўзялі палітыка пад рукі і вывелі з камеры:
«Яны ўсе былі ў масках, усе былі ўзброеныя. У кожнага на поясе быў пісталет. Мяне проста ўзялі пад рукі, завялі ў аўтобус. Я першы быў у гэтым аўтобусе. І адразу мне сказалі: «Ілля Валер'евіч, давайце вы спакойна паедзеце, зробіце, што ад вас патрабуецца. Не стварайце нам праблем, таму што гэта прывядзе выключна да таго, што нам давядзецца ўжыць сілу. Не сумнявайцеся — калі спатрэбіцца, то мы яе ўжывем».
Адзіны шанец, кажа Яшын, заставаўся на пашпартным кантролі.
«Я меркаваў, што мы будзем праходзіць нейкі пашпартны кантроль. Я прыгадваю гісторыю Марыі Калеснікавай, якая парвала пашпарт на пашпартным кантролі і такім чынам не дазволіла сябе дэпартаваць. Я думаў такі трук, магчыма, выканаць. Але не далі мне гэтага шанцу. Таму што мяне завялі ў самалёт, і пашпарты нам выдалі толькі калі мы ўжо перасеклі мяжу Расіі», — распавёў Яшын.
Палітвязняў пасадзілі на самалёт праз урадавы тэрмінал аэрапорта «Унукава» — аўтобус падвезлі проста да трапа. Побач з кожным у самалёце сядзеў супрацоўнік ФСБ.
7 верасня 2020 года Марыю Калеснікаву ў цэнтры Мінска скралі сілавікі. Яны адвезлі Марыю, а таксама яе калегаў па штабу Івана Краўцова і Антона Раднянкова на мяжу з Украінай і спрабавалі іх сілком выправадзіць з краіны. Калеснікава адмовілася пакідаць Беларусь: яна парвала пашпарт, выскачыла з машыны і вярнулася на беларускі бок, дзе была зноў затрыманая.
У верасні 2021 года суд прыгаварыў Марыю Калеснікаву да 11 гадоў пазбаўлення волі.
Каментары