Зямлю на беразе Чорнага мора атрымала кампанія, звязаная з Віктарам Шэйманам.
Беларускі расследавальніцкі цэнтр у сумесным расследаванні з «Белполам» і «Белсатам» расказвае, што адбылося пасля візіту Лукашэнкі ў Абхазію.
Як вядома, у верасні 2022 года Аляксандр Лукашэнка нечакана наведаў Абхазію і сустрэўся з яе лідарам Асланам Бжанія. Хоць да гэтага ён заяўляў, што прызнанне Абхазіі нанесла б шкоду Мінску.
На наступны дзень пасля візіту Кабінет міністраў Абхазіі зацвердзіў перадачу 20 гектараў зямлі на беразе Чорнага мора кампаніі «Жамчужына 2010» пад інвестыцыйны праект — будаўніцтва санаторна-курортнага комплексу. Планаваны аб'ём інвестыцый складаў 15 мільярдаў расійскіх рублёў (амаль $260 млн па тагачасным курсе). Гэтая сума перавышала гадавы бюджэт Абхазіі, які ў 2022 годзе склаў каля 13,3 мільярда рублёў.
Былы ахоўнік Лукашэнкі і таямнічы абхаз
Як высветліў БРЦ, «Жамчужына 2010» належыць беларускаму прадпрыемству «Тэрмалія» і грамадзяніну Абхазіі Дато Квіцыніі. Беларускую кампанію ў ліпені 2022 года за два месяцы да візіту Лукашэнкі ў Абхазію зарэгістраваў на сябе былы супрацоўнік службы бяспекі палітыка Аляксандр Раманоўскі.
Дато Квіцынія ў размове з журналістам БРЦ расказаў, што ён не кіруе кампаніяй і быў выкарыстаны толькі для афармлення дакументаў. Ён таксама прызнаўся, што перадаў генеральную даверанасць на кіраванне кампаніяй іншаму чалавеку — былому палявому камандзіру падчас грузінска-абхазскага канфлікту Зорыку Чконія. Як высветлілі журналісты, Дато Квіцынія пляменнік Чконіі.
Зорык Чконія займае пасаду старшыні пасёлка Кындыг, дзе знаходзіцца выдзелены ўчастак, і ўваходзіць у нефармальны кансультатыўны орган, з якім абхазскі прэзідэнт Аслан Бжанія праводзіць нарады па важных для Абхазіі пытаннях.
Журналісты таксама звяртаюць увагу, што Чконія і Бжанія — ураджэнцы аднаго раёна — Ачамчырскага. Брат Зорыка — Нугзар — у пачатку 1990-х заснаваў на тэрмальных крыніцах у раёне курортны комплекс.
Па інфармацыі журналістаў БРЦ, Нугзара Чконію называюць даверанай асобай крымінальнага аўтарытэта па мянушцы «Палтава», які да 2017 года кантраляваў «абшчак» у Адэсе. З гэтым горадам звязаны і Віктар Шэйман. Пад Адэсай нарадзіўся яго сын, а ў самім горадзе працягваюць жыць сваякі яго былой жонкі.
«Жамчужына» Шэймана
Журналісты БРЦ сцвярджаюць, што фактычным кіраўніком кампаніі з'яўляецца не Чконія і не Раманоўскі, а Віктар Шэйман і яго людзі. Пра гэта сведчыць перапіска з афіцыйнымі асобамі Абхазіі, якую БРЦ перадаў «Белпол».
Так, у адным з лістоў за красавік 2023 года міністр па падатках і зборах Абхазіі называе кіруючым партнёрам кампаніі «Жамчужына 2010» Мікалая Селіванава, які за 7 месяцаў да гэтага займаў пасаду першага намесніка кіраўніка справамі Лукашэнкі. Яго непасрэдным начальнікам з 2013 па 2021 год быў Віктар Шэйман.
Віктар Шэйман сам не займае афіцыйных пасад з чэрвеня 2021 года, аднак застаецца важнай фігурай у бізнэс-праектах, якія звязаны з рэжымам Лукашэнкі.
Так, у адным з дакументаў за красавік 2023 года міністр замежных спраў Абхазіі называе Шэймана «спецыяльным прадстаўніком прэзідэнта Беларусі». Акрамя таго, ён прысутнічаў як на сустрэчы Лукашэнкі з Бжанія ў Абхазіі ў 2022 годзе, так і падчас візіту абхазскага лідара ў Мінск у 2023 годзе.
Будаўніцтва так і не пачалося
У кастрычніку 2022 года, пасля вылучэння зямельнага ўчастка для праекта «Жамчужына 2010», дэпутаты парламента Абхазіі папярэджвалі, што, калі будаўніцтва не пачнецца на працягу трох гадоў, зямля можа быць адабраная ў інвестара. Аднак на жнівень 2024 года ўчастак заставаўся неасвоеным. Як патлумачылі БРЦ у кампаніі «Абхазскія праекты», праект фармальна можа лічыцца пачатым пры мінімальных дзеяннях, напрыклад, усталяванні агароджы.
Нягледзячы на адсутнасць рэальных будаўнічых работ, інвестары працягваюць плаціць падаткі на зямлю, што паказвае на іх намер утрымаць участак. Што канкрэтна збіраюцца рабіць з участкам Шэйман і яго людзі, БРЦ высветліць не атрымалася. Журналісты звяртаюць увагу, што кошт зямлі, размешчанай на беразе Чорнага мора, можа дасягаць мільёнаў даляраў, што робіць гэты ўчастак вельмі каштоўным актывам.
Каментары