Эксперты прадставілі базавы сцэнар.
Пра тое, што чакае беларускую эканоміку ў 2025 годзе, піша ў аглядзе старшы навуковы супрацоўнік BEROC Анатоль Харытончык.
Знешнія ўмовы наўрад ці будуць спрыяць росту экспарту.
«Тут ключавое значэнне адыграе чаканае запаволенне расійскай эканомікі ва ўмовах значнага ўзмацнення строгасці грашова-крэдытных умоў, абмежавання льготных іпатэчных праграм і планаванага расійскімі ўладамі паслаблення бюджэтнага стымулу», — тлумачыць Харытончык.
Беларуская прамысловасць працуе ўжо на мяжы сваёй загрузкі, а інвестыцый недастаткова, каб пашырыць вытворчасць.
Імпарт жа ў 2025 годзе, хутчэй за ўсё, будзе захоўвацца павышаным.
Перад выбарамі ўлады стымулююць спажывецкі попыт — у першую чаргу за кошт павышэння заробкаў і сацыяльных выплат. Рэальныя выдаткі кансалідаванага бюджэту выраслі больш чым на 10% у 2023 годзе, яшчэ прыкладна на 8% у першай палове 2024 года.
Базавы сцэнарый для беларускай эканомікі на наступны год (калі не будзе моцных шокаў) такі.
Эканоміку чакае павольнае «астыванне». Прырост ВУП запаволіцца — з 4-4,5% у 2024 годзе да 1-2% у 2025-м.
Будзе таксама дэфіцыт знешняга гандлю таварамі і паслугамі ў дыяпазоне 0-2% ВУП і ўмераны ціск на беларускі рубель — ён можа аслабнуць на 4-6% да карзіны валют за наступны год.
Рызыкі для базавага сцэнара вялікія, і адхіленні ад яго вельмі верагодныя, заўважае эканаміст. Але хоць беларускія ўлады і вяртаюцца да старых практык, яны навучыліся рэагаваць на крызіс. Напрыклад, гнуткі курс рубля дазваляе пазбегнуць яго рэзкага скачка, як было ў 2011 і 2015 гадах. Акрамя таго, плаваючы курс выконвае функцыю паглынальніка шокаў — ён змякчае негатыўныя наступствы для рэальнага сектара эканомікі і насельніцтва.
«Заявы некаторых спікераў аб хуткай гіперінфляцыі ў Беларусі, дэвальвацыі беларускага рубля, як у 2011 годзе, у цяперашні час з'яўляюцца спекуляцыямі з адсутнай доказнай базай», — лічыць Харытончык.
Ён піша, што каб такі крызіс здарыўся, неабходна, каб у сусветнай ці расійскай эканоміцы адбыўся абвал, супастаўны з сусветным фінансавым крызісам, а рэакцыя беларускіх уладаў была максімальна контрэфектыўнай.
Каментары
Вот список:
Украина 526 долларов
Молдова 700 долларов
Литва 1312 долларов
Грузия 715 долларов
Армения 689 долларов
Азербайджан 544 доллара
Казахстан 772 доллара
Латвия 1220 долларов
Туркменистан 690 долларов
Эстония 1580 долларов
Россия 862 доллара
Узбекистан 351 долларов
Кыргызстан54 372 долларов
Беларусь 700 долларов
То есть при любом президенте в Беларуси была бы зарплата намного выше чем в 90-ые .
Але што мы бачым зараз - тая ж самая мілітарызацыя эканоміцы (што ў Расеі, што ў Беларусі) і тыя ж самыя высокія стаўкі па дэпазітах і расейскіх АФЗ. Вось толькі фінансавы рынак зараз не такі буйны, бо няма нерэзідэнтаў. Расейкая нафта зараз можа і не такая танная, але сабекошт яе здабычы вырас ў разы - каля 40 даляраў за барэль на старых выкапнях і да 50 даляраў - на новых.
Напрыканцы 90х сітуацыю развязалі дэфолт па ДКА і дэвальвацыя ў 4 разы, пасля якіх ў Расею адразу ж паехалі станкі для адраджэння прамысловаці. Але калі зрабіць зараз тое ж - заходнія станкі не паедуць праз санкцыі, а тыя кітайскія, якія атрымліваецца прывезці - не адпавядаюць сучаснаму узроўню.